Xét nghiệm D - dimer được chỉ định khi nào?

Xét nghiệm D-dimer là một kỹ thuật sinh hóa, có độ nhạy cao và thường được chỉ định kết hợp với một số phương pháp khác để chẩn đoán tình trạng huyết khối trong máu. Hãy cùng tham khảo thông tin dưới đây để hiểu hơn về phương pháp xét nghiệm này.

1. Xét nghiệm D-dimer là gì?

Khi chúng ta không may bị thương, cơ thể sẽ xảy ra cơ chế đông máu nhằm mục đích giúp cho chúng ta không bị mất quá nhiều máu, đồng thời giúp đẩy nhanh quá trình phục hồi vết thương. D-dimer chính là một đoạn protein nhỏ xuất hiện khi mạch máu hình thành các khối huyết. Nếu thực hiện xét nghiệm lúc này sẽ thấy nồng độ D-dimer tăng cao hơn bình thường. 

D-dimer là một đoạn protein nhỏ xuất hiện khi mạch máu hình thành các khối huyết

Khi vết thương lành trở lại, những huyết khối trong mạch máu sẽ được hòa tan và lúc này nồng độ D-dimer trong máu sẽ ổn định. Tuy nhiên, trong một số trường hợp bất thường, những cục máu đông này không tan dẫn tới quá trình lưu thông máu bị cản trở và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của người bệnh. 

Xét nghiệm D-dimer rất phổ biến với mục đích kiểm tra về tình trạng đông máu, đồng thời có những phương pháp xử trí kịp thời nếu cơ thể xảy ra bất thường. Thông thường, loại xét nghiệm này sẽ bao gồm 2 kỹ thuật chính, đó là: 

- Xét nghiệm D-dimer ngưng tập trên Latex: Phương pháp này có độ nhạy không cao và thường chỉ phát hiện khi trong lòng mạch máu xuất hiện rải rác nhiều cục máu đông. Ngược lại, với những trường hợp chỉ có một cục máu đông thì kết quả xét nghiệm có thể là âm tính.  

- Xét nghiệm D-dimer siêu nhạy: Đây là kỹ thuật mới nhất và có độ nhạy cao. Xét nghiệm này được thực hiện trên quy trình ELISA hay có thể thực hiện dựa trên độ đục miễn dịch. Ưu điểm của kỹ thuật này là có thể cho kết quả dương tính ngay cả khi nồng độ D-dimer trong máu rất thấp. Từ đó, giúp các bác sĩ chẩn đoán bệnh chính xác và điều trị tình trạng đông máu kịp thời, phòng tránh những nguy cơ rủi ro cho người bệnh.

2. Khi nào xét nghiệm D-dimer được chỉ định?

Xét nghiệm D-dimer thường được chỉ định trong những trường hợp sau: 

- Chẩn đoán các bệnh lý huyết khối: 

Phần lớn những trường hợp có huyết khối trong mạch máu đều có nồng độ D-dimer trong máu rất cao. Vì thế, mục đích chính của xét nghiệm D-dimer là chẩn đoán một số bệnh lý về huyết khối. 

Xét nghiệm D-dimer giúp chẩn đoán một số bệnh lý về huyết khối

Tắc mạch ở một số cơ quan quan trọng như tim, phổi, não,... là tình trạng nguy hiểm và có thể gây tử vong nếu không được điều trị kịp thời. Do vậy, ngay khi cơ thể có những biểu hiện bất thường như khó thở, tim đập nhanh, đau tức ngực, hay xuất hiện các tụ máu bất thường dưới da,... người bệnh nên thực hiện xét nghiệm D-dimer càng sớm càng tốt. 

- Kiểm soát tăng đông máu

Ngoài mục đích chẩn đoán bệnh lý về huyết khối, phương pháp xét nghiệm này còn được áp dụng phổ biến với những trường hợp bệnh nhân đã từng xảy ra tình trạng đông máu, từng bị tai biến mạch máu não – hay chính là những trường hợp có khả năng cao xuất hiện những cục máu đông trong lòng tĩnh mạch. Người bệnh cần được theo dõi thường xuyên, kiểm soát đúng cách và kịp thời hiện tượng đông máu. Nếu không có thể dẫn đến tai biến hoặc đột quỵ, rất nguy hiểm. 

Phần lớn những trường hợp bệnh nhân này sẽ được chỉ định thực hiện xét nghiệm D-dimer trong mỗi lần tái khám để có thể kiểm soát tình trạng máu đông và đưa ra phương pháp khắc phục kịp thời nếu xảy ra bất thường. Thông qua kết quả chỉ số D-dimer, các bác sĩ cũng có thể cân nhắc về việc điều chỉnh phác đồ để nâng cao hiệu quả điều trị bệnh. 

3. Hướng dẫn đọc kết quả xét nghiệm D-dimer

- Nếu kết quả là âm tính:

Kết quả này có nghĩa là trong mạch máu không xuất hiện cục máu đông. Cụ thể như sau: 

+ Kỹ thuật xét nghiệm ngưng tập trên latex cho kết quả âm tính khi nồng độ D-dimer trong thấp hơn 0,5mg/L.

+ Kỹ thuật xét nghiệm D-dimer siêu nhạy cho kết quả âm tính khi nồng độ D-dimer <1,1mg/L.

Nếu kết quả âm tính nhưng người bệnh lại xuất hiện một số biểu hiện cảnh báo tình trạng đông máu, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh thực hiện thêm một số xét nghiệm khác để đưa ra chẩn đoán chính xác hơn. 

Nên thực hiện xét nghiệm D-dimer tại những cơ sở y tế uy tín

- Nếu kết quả là dương tính: 

Khi chỉ số D-dimer tăng cao hơn so với mức tiêu chuẩn thì kết quả xét nghiệm là dương tính, nghĩa là trong cơ thể người bệnh đang xuất hiện tình trạng huyết khối. Chỉ số này càng tăng cao thì có nghĩa là số lượng huyết khối càng nhiều hoặc huyết khối có kích thước lớn và mức độ nguy hiểm càng cao. 

Ngoài ra, nồng độ D-dimer cao bất thường cũng có thể là do những nguyên nhân dưới đây: 

+ Người bệnh bị nhiễm trùng hoặc vừa trải qua phẫu thuật. 

+ Do thay đổi nội tiết tố ở các trường hợp phụ nữ mang thai. Tuy nhiên, những trường hợp này cần được kiểm soát chỉ số D-dimer trong mức cho phép để đảm bảo sức khỏe tốt nhất cho thai phụ. 

+ Bệnh nhân ung thư gan đang trong quá trình điều trị cũng có thể tăng nồng độ D-dimer trong máu. 

Lưu ý, những kỹ thuật xét nghiệm D-dimer chỉ có thể chẩn đoán trong mạch máu có xuất hiện tình trạng huyết khối hay không và không thể xác định được vị trí xảy ra huyết khối. Chính vì thế, bác sĩ sẽ chỉ định kết hợp thực hiện một số xét nghiệm cận lâm sàng để xác định vị trí máu đông chính xác và nhanh chóng.

4. Lưu ý khi xét nghiệm D-dimer

Để đảm bảo kết quả xét nghiệm D-dimer chính xác nhất, bạn cần lưu ý những vấn đề sau: 

Nhịn ăn trước khi xét nghiệm để đảm bảo kết quả chính xác

- Nên nhịn ăn khoảng 8 đến 12 tiếng trước khi thực hiện xét nghiệm. 

- Ngừng sử dụng các loại thuốc chống đông máu và ngừng bổ sung sắt trước khi xét nghiệm. 

- Trong quá trình lấy máu cần thực hiện theo đúng chỉ dẫn của các bác sĩ. 

- Nên thực hiện tại những cơ sở y tế uy tín để đảm bảo độ chính xác của kết quả xét nghiệm. 

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC quy tụ các chuyên gia đầu ngành và được đầu tư hệ thống máy móc xét nghiệm hiện đại nên có thể đảm bảo kết quả xét nghiệm D-dimer chính xác, nhanh chóng. 

Quý khách hàng có nhu cầu thăm khám và đặt lịch xét nghiệm tại viện hoặc lấy mẫu xét nghiệm tại nhà vui lòng gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 để được hướng dẫn cụ thể.