Vỡ mạch máu dưới da ở người già - nguyên nhân và hướng xử trí

Vỡ mạch máu dưới da là tình trạng tế bào máu thoát ra khỏi thành mạch để đi vào mô bên dưới da do sự tác động của một lý do nào đó. Hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già càng cần thận trọng hơn so với các độ tuổi khác vì yếu tố tuổi tác và sức khỏe. Nguyên nhân gây nên tình trạng này có thể xuất phát từ một số bệnh lý nguy hiểm cần được điều trị ngay.

1. Như thế nào là vỡ mạch máu dưới da?

Vỡ mạch máu dưới da tức là máu chảy ra ngoài lòng mạch đi vào lớp mô dưới da chứ không chảy ra ngoài, lớp da vẫn nguyên vẹn. Lúc này, bên dưới da sẽ có các mảng, chấm hoặc đám xuất huyết màu tím, đỏ, nâu hoặc hồng. Hiện tượng này thường là kết quả của việc tiểu cầu bị giảm về số lượng hoặc chất lượng và không do va đập.

Vỡ mạch máu dưới da tạo nên mảng xuất huyết màu tím đỏ

2. Vỡ mạch máu dưới da ở người già - nguyên nhân và cách xử lý

2.1. Người già bị vỡ mạch máu dưới da - nguyên nhân do đâu?

Hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già không hiếm gặp nhưng thường bị bỏ qua triệu chứng này vì cho rằng nó là kết quả của việc da thành mạch bị lão hóa hay là xuất huyết đơn thuần không đáng ngại. Tuy nhiên, hiện tượng này lại có thể trở thành tín hiệu cảnh báo những vấn đề nguy hiểm cho sức khỏe của người cao tuổi.

Nguyên nhân chính khiến người già bị vỡ mạch máu dưới da thường là:

- Tiểu đường: bệnh tiểu đường xuất hiện khi lượng đường huyết cao. Lúc này nó khiến cho da, mạch máu và thần kinh bị yếu và có thể gặp tình trạng xuất huyết mạch máu. 

- Chấn thương: bị va đập, tai nạn, cháy nắng,... cũng có thể khiến cho người già bị vỡ mạch máu dưới da.

- Quá trình lão hóa: khả năng sản sinh Collagen trên da có sự suy giảm theo độ tuổi và lớp mỡ bảo vệ da cũng ít dần đi. Vì thế, hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già rất dễ xuất hiện.

- Nhiễm trùng: nhiễm một số loại virus, sốt đốm Rocky Mountain hay viêm họng liên cầu cũng có thể khiến cho người già bị vỡ mạch máu bên dưới da.

- Bệnh về máu: bạch cầu đơn nhân, bạch cầu cấp, giảm tiểu cầu,... thường gây nên hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già vì nó khiến cho quá trình đông máu hoạt động kém.

Bệnh bạch cầu đơn nhân có thể là nguyên nhân gây vỡ mạch máu dưới da ở người già

- Sốt xuất huyết: đây là bệnh lý có thể gây xuất huyết ở nhiều vùng da của cơ thể kèm theo một số triệu chứng khác như: đau nhức cơ, sốt cao, suy nhược cơ thể,...

- Bị căng thẳng: nếu người già thường xuyên bị căng thẳng, lo âu cũng có thể bị vỡ mạch máu dưới da.

- Dùng thuốc: một số loại thuốc chống đông máu, thuốc chống viêm không steroid, thuốc kháng sinh, thuốc chống trầm cảm, thuốc an thần, thuốc chữa trị ung thư,... có thể gây nên hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già.

2.2. Cách xử trí khi người già bị vỡ mạch máu dưới da

Nếu vỡ mạch máu dưới da ở người già chỉ xuất phát từ chấn thương thì có thể thực hiện một số biện pháp cải thiện như:

- Chườm lạnh

Dùng túi lạnh hoặc khăn có bọc đá chườm ngay lên vùng da bị vỡ mạch máu trong khoảng 10 - 20 phút sẽ giúp giảm đau và sưng tấy. Việc làm này nên thực hiện mỗi ngày khoảng 3 lần hoặc hơn tùy vào mức độ xuất huyết của từng người. 

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, 48 giờ đầu tiên sau khi bị chấn thương gây vỡ mạch máu hãy tránh những thứ dễ làm tăng sưng tấy như tắm nước nóng, uống đồ có cồn, dùng túi chườm nóng,... Sau khoảng thời gian này nếu thấy vết thương hết sưng hay chườm nóng và vận động nhẹ nhàng có sự hỗ trợ của nhiệt ẩm để tổn thương sớm hồi phục.

- Quấn băng

Nếu vùng da bị vỡ mạch máu sưng và cứng có thể dùng băng quấn lại nhưng không quấn quá chặt để tránh làm sưng nhiều hơn ở phía dưới vùng da bị ảnh hưởng.

- Giải tỏa tâm lý

Như đã nói ở trên, vỡ mạch máu dưới da ở người già có thể xuất hiện do căng thẳng, lo âu. Vì thế, để cải thiện tình trạng này cần giảm lo lắng, căng thẳng và được nghỉ ngơi nhiều nhất có thể.

- Uống thêm nước

Một số trường hợp vỡ mạch máu dưới da có thể do sốc giảm thể tích nặng nên bù nước cho cơ thể là rất cần thiết.

- Dùng thuốc giảm đau

Có thể dùng một số loại thuốc giảm đau như Ibuprofen hay Paracetamol nếu vỡ mạch máu kèm theo cơn đau nhưng nên tham khảo ý kiến bác sĩ.

Người già bị vỡ mạch máu dưới da kèm triệu chứng bất thường cần khám bác sĩ để chẩn đoán chính xác

Hiện tượng vỡ mạch máu dưới da nếu xuất hiện chỉ sau 3 - 5 ngày rồi biến mất thì có thể chỉ là biểu hiện bình thường do một số tác động bên ngoài. Tuy nhiên, một số trường hợp xuất huyết dưới da nặng hơn có thể là nguyên nhân gây ra tình trạng xuất huyết ở miệng, mũi, đáy mắt, hệ tiêu hóa, não,... khiến người bệnh phải đối mặt với nhiều di chứng như: rối loạn ngôn ngữ, rối loạn thị lực, méo miệng, liệt nửa người,... 

Vì thế, nếu vỡ mạch máu dưới da đi kèm các dấu hiệu như sốt, chảy máu chân răng, chảy máu cam, đa kinh, rong kinh, hạch to, lách to, gan to, sút cân, rối loạn ý thức,... thì cần thận trọng và sớm đến khám bác sĩ chuyên khoa để tìm nguyên nhân bởi nó có thể xuất phát từ các bệnh lý nguy hiểm.

2.3. Phòng tránh vỡ mạch máu dưới da cho người già

Để tránh cho người già bị chấn thương gây nên các vùng da bị vỡ mạch máu, tốt nhất nên:

- Sắp xếp đồ đạc trong nhà thật gọn gàng, lát nền hoặc dùng thảm chống trơn để tránh nguy cơ bị té ngã, va đập.

- Bổ sung thực phẩm giàu vitamin, nhất là các loại vitamin C, K, B12 hay axit folic. 

- Không nên tham gia những hoạt động thể thao mạnh để tránh chấn thương, tai nạn. Thay vào đó nên chọn những bài tập vừa sức và nhẹ nhàng.

- Tránh tạo tâm lý buồn phiền, căng thẳng, lo âu,...

- Khám sức khỏe thường xuyên để sớm phát hiện bệnh lý tiềm ẩn bên trong cơ thể.

Nói tóm lại, có rất nhiều nguyên nhân gây nên hiện tượng vỡ mạch máu dưới da ở người già và tính chất nguy hiểm của nó phụ thuộc trực tiếp vào điều này cũng như các triệu chứng kèm theo. Do đó, nếu phát hiện dấu hiệu bất thường, tốt nhất nên đưa người bệnh đến cơ sở y tế uy tín thăm khám để có biện pháp điều trị kịp thời.