Trong cơ thể con người, axit amin đóng vai trò quan trọng đối với cấu tạo của các protein. Nói một cách cụ thể hơn thì vai trò của axit amin chính là cung cấp thành phần để tạo nên hàm lượng protein cần thiết. Ngoài ra, nhờ có nó mà cơ bắp được duy trì sự phát triển, tâm trạng được cải thiện, quá trình chuyển hóa trong cơ thể trở nên tốt hơn,...
20/06/2021 | Biết và nhớ về vai trò của chất béo trong cơ thể để bổ sung cho đúng 15/11/2020 | Axit amin là gì? Đặc điểm, phân loại các axit amin
1. Phân loại axit amin và mối liên hệ của nó với cơ thể người
1.1. Các loại axit amin
Axit amin là thành phần chính trong phân tử protein. Sở dĩ các phân tử protein có sự khác nhau về thành phần và tính chất là bởi chúng được tạo thành từ các axit amin kết hợp với nhau trong các liên kết khác nhau. Vì thế, giá trị dinh dưỡng của protein sẽ được quyết định bằng mối liên quan cả về số lượng lẫn chất lượng của các axit amin khác nhau có trong protein đó.
Axit amin là thành phần chính có trong phân tử của protein
Axit amin chính là thành quả do protein trong thức ăn được quá trình tiêu hóa phân giải thành. Các axit amin từ ruột vào máu rồi đi tới các tổ chức để tổng hợp protein đặc hiệu cho cơ thể.
Axit amin được cấu tạo bởi 4 yếu tố chính: cacbon, nito, hidro và oxi nên nó có các đặc điểm:
- Vị ngọt, đôi khi có thể đắng.
- Trạng thái kết tinh hoặc rắn.
- Dễ dàng nóng chảy nhờ chì và khi ở nhiệt độ cao thì khả năng phân hủy tốt.
- Rất dễ hòa tan trong nước.
Có 2 loại axit amin và cả hai loại này đều đóng vai trò quan trọng đối với việc hỗ trợ sự sống của con người:
- Axit amin thiết yếu
Trong số 21 loại axit amin thì có 9 loại cơ thể người không có khả năng tự tổng hợp được mà cần phải thông qua chế độ ăn để bổ sung. Đó chính là loại axit amin không thể thay thế được hay còn gọi là axit amin thiết yếu.
- Axit amin không thiết yếu
Có 12 axit amin có thể được tổng hợp từ những axit amin khác bên trong cơ thể gọi là axit amin có thể thay thế được hay còn gọi là axit amin không thiết yếu.
1.2. Axit amin và mối liên hệ với cơ thể người
Đối với cơ thể người, axit amin chiếm khoảng 20% hoặc ở dạng chất rắn thì nó chiếm tới 50% khối lượng cơ thể. Nó chính là thành phần cấu thành nên cơ thể người với tỷ trọng lớn thứ hai - sau nước. Ngoài ra, nó còn là thành phần cấu tạo nên chất đạm của cơ thể.
2. Những vai trò của axit amin đối với sức khỏe và cơ thể mỗi người
2.1. Đối với sức khỏe
Vai trò của axit amin đối với sức khỏe là không thể kể hết, điển hình trong đó là:
- Giảm thiểu nguy cơ mất cơ bắp
Những người cao tuổi hoặc phải nằm trên giường bệnh quá lâu, người ít vận động rất dễ gặp tình trạng teo cơ. Khi cơ thể được bổ sung các axit amin thiết yếu thì sự phân hủy cơ bắp có thể được ngăn chặn đồng thời trọng lượng cơ thể cũng được duy trì.
Axit amin góp phần giảm thiểu nguy cơ teo cơ
- Cải thiện tình trạng căng thẳng, mất ngủ trong thời gian dài
Trong cơ thể có một chất dẫn truyền thần kinh là serotonin đóng vai trò điều chỉnh tâm trạng, hành vi và giấc ngủ. Quá trình sản xuất ra chất này không thể thiếu axit amin tryptophan.
Khi cơ thể rơi vào trạng thái rối loạn giấc ngủ, căng thẳng, chán nản thì có thể lúc ấy nồng độ serotonin thấp. Việc bổ sung axit amin tryptophan sẽ hỗ trợ giảm triệu chứng trầm cảm, tâm trạng được cải thiện, ngủ dễ vào giấc và ngon giấc hơn.
- Hỗ trợ giảm cân
Nhiều nghiên cứu cho thấy, các axit amin thiết yếu chuỗi nhánh có tác dụng rất tốt đối với việc kích thích giảm béo, giảm mỡ thừa và giảm trọng lượng cơ thể.
- Nâng cao hiệu suất luyện tập
Dùng bộ 3 axit amin thiết yếu chuỗi nhánh sẽ giảm được tình trạng đau nhức, mệt mỏi, nâng cao hiệu suất tập luyện đồng thời kích thích cơ bắp phục hồi sau khi tham gia hoạt động thể chất có cường độ cao. Những người không luyện tập nếu muốn cải thiện sức khỏe, tăng cơ thì không thể không bổ sung các axit amin thiết yếu.
2.2. Đối với cơ thể
Đối với cơ thể, axit amin không chỉ cấu thành nên cơ thể sống mà còn liên kết với nhau để tạo thành protein và tham gia điều hòa gần như mọi chức năng thiết yếu của cơ thể. Không những thế, axit amin còn điều hòa và duy trì chức năng của cơ thể bằng cách trở thành các hormone hoặc enzyme.
Vai trò của axit amin đối với cơ thể và sức khỏe là vô cùng quan trọng
Vai trò của axit amin đối với cơ thể còn phải kể đến việc nó là nguồn cung cấp năng lượng. Với một cơ thể khỏe mạnh có chế độ ăn bình thường cần dùng carbohydrate để làm nguồn năng lượng chính. Tuy nhiên, khi nguồn cung cấp chính bị cạn kiệt do luyện tập thể thao hay vận động thể chất với cường độ cao thì vẫn có thể dùng protein và axit amin như nguồn năng lượng.
Đối với mùi vị của thực phẩm, axit amin cũng đóng vai trò rất quan trọng. Protein vốn không có vị rõ nét nhưng bản thân mỗi axit amin lại có vị riêng nên sự kết hợp của các axit amin sẽ là một trong những yếu tố quan trọng tạo nên vị cho thực phẩm.
Cuối cùng, cơ thể người không có khả năng tự tổng hợp mọi axit amin nên cần thông qua chế độ ăn chứa nhiều loại thực phẩm khác nhau để tiêu thụ các axit amin cần thiết. Nếu duy trì được chế độ ăn cân bằng dinh dưỡng bằng cách cung cấp đầy đủ các axit amin thiết yếu sẽ đảm bảo tốt nhất cho hoạt động của cơ thể.
Để có một cuộc sống khỏe mạnh thì nền tảng thiết yếu chính là cân bằng dinh dưỡng trong đó cần đảm bảo cân bằng 5 nhóm chất dinh dưỡng chính là khoáng chất, vitamin, chất béo, carbohydrate và protein. Khi phá vỡ sự cân bằng này thì sẽ đứng trước nguy cơ mắc các bệnh lý liên quan đến lối sống, tim mạch và béo phì. Bằng cách bổ sung axit amin, chúng ta sẽ cải thiện được giá trị dinh dưỡng của protein trong cơ thể.
Từ vai trò của axit amin như đã chia sẻ trên đây có thể thấy bằng cách xây dựng cho mình một chế độ ăn uống lành mạnh và cân bằng; tập luyện khoa học, chúng ta sẽ bổ sung được axit amin thiết yếu cho cơ thể. Nếu bạn đang chưa biết làm sao có được chế độ như vậy, hãy liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC hỗ trợ tốt và chính xác nhất.