Quai bị là một căn bệnh khá nguy hiểm, thường gặp ở trẻ nhỏ. Căn bệnh này gây ra các biến chứng với tỷ lệ khá thấp nhưng lại rất nguy hiểm, không chỉ ảnh hưởng tới khả năng sinh sản mà còn có thể đe dọa đến tính mạng của người bệnh. Do đó việc tiêm vắc xin quai bị đặc biệt quan trọng đối với mỗi người.
1. Tại sao chúng ta lại phải tiêm vắc xin quai bị?
Hiện nay ở một số bệnh viện và các cơ sở y tế đã có vắc xin quai bị, nhưng không phải ai cũng tiêm được vắc xin này. Bên cạnh đó cũng có những đối tượng được các bác sỹ khuyến khích tiêm phòng tiêm vắc xin cũng như có những đối tượng nhất định được các bác sĩ khuyến khích tiêm phòng.
Vắc xin có thể giúp chúng ta phòng ngừa an toàn trước bệnh quai bị. Để đạt được hiệu quả phòng bệnh tối ưu đòi hỏi chúng ta phải thực hiện tiêm chủng 2 liều. Liều đầu được khuyến khích dùng cho trẻ từ 12 đến 18 tháng tuổi. Liều thứ 2 thường sẽ được dùng vào tầm từ 4 đến 6 tuổi. Hiện nay, vắc xin quai bị đã được nhiều cơ quan y tế trên thế giới đưa vào sử dụng là loại vắc xin phối hợp với vắc xin sởi và rubella trong cùng một chế phẩm vắc xin khác như vắc xin sởi và rubella.
Quai bị được cho là bệnh nhiễm trùng tuyến nước bọt mang tai do loại virus ARN gây ra ở con người. Theo thống kê, trẻ em trong độ tuổi từ 5 - 9 tuổi là đối tượng dễ mắc quai bị nhất.
Cho trẻ tiêm phòng đúng lịch và đủ mũi
Quai bị còn được coi là một loại bệnh truyền nhiễm, khi một người bị quai bị ho hoặc hắt hơi cũng có thể làm cho virus bay ra và lây lan cho những người khác theo cách trực tiếp hoặc gián tiếp.
Có thể là chưa có nhiều trường hợp bị biến chứng bởi quai bị, nhưng quai bị lại gây ra các biến chứng nghiêm trọng như là vô sinh ở nam, viêm não, viêm màng não, suy giảm thính lực. Chính vì vậy, vắc xin phòng quai bị đã được các tổ chức Y tế trên thế giới và đặc biệt là WHO khuyến cáo đưa vào trong chương trình tiêm chủng. Cũng như Rubella, có những người chưa có miễn dịch với bệnh, một khi bị nhiễm virus quai bị có thể để lại một hậu quả nghiêm trọng với các biến chứng khó lường.
Hiện nay, việc tiêm vắc xin quai bị đã và đang được đưa vào chương trình tiêm chủng cho trẻ nhỏ. Ở nhiều nước trên thế giới, vắc xin này đã được kết hợp với các loại vắc xin khác như sởi - rubella và được viết tắt là MMR. Loại vắc xin này có chứa loại virus sống nhưng đã bị suy yếu để không thể gây bệnh thật sự trong cơ thể con người.
2. Khi nào thì tiêm vắc xin quai bị là phù hợp?
Vắc xin phối hợp sởi, quai bị, rubella được tiêm theo phác đồ như sau:
-
Đối với người lớn thì chỉ cần tiêm một liều 0.5 ml phía trên bắp tay
-
Đối với trẻ em thì liều thứ nhất sẽ tiêm khi trẻ 12 - 18 tháng tuổi, liều thứ 2 được tiêm khi trẻ trong khoảng từ 4 - 6 tuổi hoặc trước khi trẻ đi học. 2 liều này phải tiêm cách nhau tối thiểu là 1 tháng.
Bên cạnh phản ứng thông thường như sưng, đau tại vị trí tiêm, khi thực hiện tiêm vắc xin quai bị cũng sẽ có một vài phản ứng phụ ít gặp như là :
Sau khi tiêm vắc xin, trẻ có thể bị sốt
3. Cần chú ý điều gì khi tiêm vắc xin quai bị?
Khi tiêm vắc xin, các bác sĩ cũng có những lưu ý dành cho người bệnh trước khi tiến hành tiêm. Cụ thể như sau :
- Trường hợp mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của vắc-xin, kể cả các thành phần tá dược.
-
Phụ nữ sau khi tiêm vắc xin phòng quai bị thì tránh mang thai trong vòng 3 tháng kể từ ngày tiêm
-
Đối với phụ nữ đang mang thai hoặc đang cho con bú thì cần có sự cho phép của bác sĩ chứ không được tự ý đi tiêm vắc xin.
4. Tiêm vắc xin quai bị rồi thì có thể bị nữa không ?
Do vắc xin phòng quai bị đã được kết hợp với các vắc xin khác nên hiệu quả bảo vệ cơ thể chỉ còn rơi vào khoảng 90 - 95%. Mặc dù vậy, người bệnh khi bị sẽ nhẹ hơn và thời gian mắc bệnh sẽ ngắn hơn bình thường nếu đã được tiêm vắc xin phòng quai bị do ở bên trong cơ thể khi tiêm vắc xin đã tạo sẵn các kháng thể để phòng bệnh.
Có nghĩa là khi được tiêm phòng, hệ miễn dịch cơ thể của chúng ta đã có thể nhận biết được virus quai bị là một vật thể lạ, chính vì vậy sẽ tạo nên kháng thể để tiêu diệt chúng. Khi mà thực sự bị quai bị. hệ miễn dịch của cơ thể chúng ta đã được chuẩn bị sẵn sàng để phòng chống lại các tác nhân gây bệnh quai bị một cách nhanh chóng và hiệu quả hơn.
Tuy nhiên, hệ miễn dịch của mỗi con người có đáp ứng được với vắc xin phòng quai bị hay không còn phụ thuộc vào nhiều yếu tố như là: độ tuổi tiêm, loại vắc xin đã tiêm hay tình trạng sức khỏe của mỗi người thực hiện tiêm, chất lượng vắc xin, cơ sở vật chất cũng như tuân thủ quy trình tiêm chủng của nhân viên y tế,…
Vắc xin giúp phòng bệnh quai bị hiệu quả
5. Tiêm vắc xin quai bị ở đâu là an toàn ?
Để thực hiện tiêm vắc xin, chúng ta có thể đến các trung tâm y tế hay các bệnh viện lớn, nhưng quan trọng nhất là cần phải lựa chọn những cơ sở y tế đảm bảo uy tín, chất lượng. Tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC trước khi thực hiện tiêm vắc xin quai bị, bạn sẽ được tiến hành khám sàng lọc để đảm bảo được sức khỏe tốt nhất khi tiêm phòng.
Vắc xin quai bị là một mũi tiêm hết sức cần thiết cho trẻ nhỏ và cho chính chúng ta. Vì quai bị có thể gây ra các biến chứng rất nguy hiểm và tổn hại đến sức khỏe của con người, chính vì vậy các bậc phụ huynh cần nâng cao các biện pháp phòng bệnh cho trẻ đặc biệt là tuân thủ tiêm chủng vắc xin ngay từ đầu để ngăn chặn các nguy cơ nhiễm bệnh. Thay vì đợi đến khi bị bệnh mới đi chữa thì hãy thực hiện các chương trình tiêm phòng ngay từ đầu để ngăn chặn các nguy cơ nhiễm bệnh.
Bên cạnh đó, lựa chọn cơ sở y tế uy tín cũng là một bước quan trọng trong quá trình bảo vệ sức khỏe cho chính mình và người thân. Hãy sáng suốt trong lựa chọn để có được một sức khỏe tốt nhất.