Gan đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với cơ thể con người nhưng lại là bộ phận dễ bị tổn thương với nhiều bệnh lý nguy hiểm. Để kiểm tra tình trạng của lá gan, chúng ta cần tiến hành làm các xét nghiệm đánh giá chức năng bằng xét nghiệm AST. Hãy cùng Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tìm hiểu về xét nghiệm này qua bài viết dưới đây.
01/10/2020 | Giá trị của các dấu ấn sinh học trong chẩn đoán, theo dõi và tiên lượng ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) 07/07/2020 | Chuyên gia chia sẻ về ý nghĩa xét nghiệm AST, ALT
1. Tìm hiểu về chỉ số AST
AST và ALT là hai loại men đặc trưng cho gan. AST (viết tắt của cụm Aspartate Transaminase) là một loại enzyme có nhiệm vụ tham gia vào quá trình chuyển hóa Aspartate trong cơ thể, có nhiều ở các tế bào cơ, tim, não, đặc biệt là gan và thận. Nồng độ của enzyme này trong máu của người bình thường thường rất thấp (khoảng 20 - 40 UI/L) và được duy trì ở mức ổn định.
Tùy và tuổi tác, giới tính nam hay nữ hoặc chế độ ăn uống, sinh hoạt hàng ngày mà chỉ số này trong máu có sự thay đổi. Nếu cơ thể bị mắc bệnh lý về gan, các tế bào gan sẽ bị tổn thương và gây nên hiện tượng lượng AST thải ra nhiều hơn trong máu.
Các tế bào gan bị tổn thương
Các giá trị AST bất thường trong các bệnh lý về gan như sau:
-
Khi chỉ số này tăng nhẹ nhưng vẫn ở mức <100 UI/L: bệnh nhân có thể mắc các bệnh lý như gan nhiễm mỡ, viêm gan mạn tính, xơ gan hoặc vàng da tắc mật,…
-
Khi chỉ số tăng vừa nhưng ở mức <300 UI/L: thường gặp ở những người sử dụng rượu bia quá mức dẫn đến tình trạng gan bị tổn thương.
-
Khi chỉ số tăng cao trên 3000 UI/L: thường gặp ở những trường hợp bị tổn thương gan nặng do hóa chất, chất độc hay viêm gan do virus cấp tính, mãn tính,… gây hoại tử tế bào gan.
Khi chỉ số men gan trong máu tăng cao thì bạn cần lưu ý và tiến hành chữa trị kịp thời để tránh bệnh diễn biến nặng, gây nguy hiểm đến tính mạng.
2. Các tác nhân khiến nồng độ AST trong máu tăng cao
Viêm gan do virus:
Virus viêm gan rất nguy hiểm bởi nó có thể xâm nhập, nhân lên hoặc làm hủy hoại tế bào gan, đặc biệt là virus viêm gan A, B, C, D, E đều có khả năng gây viêm gan, làm tăng nồng độ AST trong máu.
Do lạm dụng rượu bia:
Rượu bia là chất kích thích có khả năng làm tổn hại, phá hủy các tế bào gan. Do đó, những người lạm dụng bia rượu trong thời gian dài sẽ làm cho tế bào gan bị tổn thương, từ đó dẫn đến men gan tăng cao, có thể tăng từ 2 - 10 lần so với bình thường, dễ mắc bệnh xơ gan, ung thư gan,…
Sử dụng rượu bia quá mức là một trong những nguyên nhân khiến men gan tăng cao
Do bệnh sốt rét:
Bệnh sốt rét do ký sinh trùng sốt rét gây nên cũng có thể khiến men gan tăng cao bởi chúng có khả năng làm cho các tế bào gan, thận bị tổn thương.
Do các bệnh về đường mật:
Các bệnh viêm túi mật, viêm đường mật, sỏi đường mật trong gan, tắc đường mật do giun,… đều có thể trở thành nguyên nhân làm cho men gan tăng cao.
Do tác dụng phụ của thuốc uống:
Tác dụng phụ của một số loại thuốc điều trị làm ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa của gan, gây ngộ độc tế bào gan. Đây là nguyên nhân dẫn đến tình trạng viêm gan cấp tính do sử dụng thuốc.
Các bệnh về tim:
Suy tim, viêm màng ngoài tim, nhồi máu cơ tim hoặc hoại tử thận, hoại tử cơ, nhồi máu não,... cũng làm tăng AST.
Để có thể đánh giá chính xác tình trạng của gan, chúng ta cần tiến hành các xét nghiệm AST.
Xét nghiệm này được thực hiện dựa trên mẫu máu của người bệnh qua đó giúp xác định được nồng độ men AST có trong máu để phát hiện các tổn thương và bệnh lý tại gan.
Bên đó, chúng ta cũng cần xét nghiệm chỉ số ALT để có thể đánh giá được chính xác tình trạng sức khỏe của gan. Tỷ lệ AST/ALT sẽ giúp xác định được mức độ tổn thương gan và nguyên nhân gây tổn thương gan có thể do thuốc lá, rượu bia hay các độc chất, virus,…
Xét nghiệm này giúp phát hiện các tổn thương và bệnh lý tại gan
Các bước tiến hành xét nghiệm diễn ra như thế nào?
-
Bước 1: bệnh nhân sẽ được thăm khám sơ bộ, bệnh nhân trình bày những triệu chứng mà mình gặp phải.
-
Bước 2: Lấy mẫu bệnh phẩm để xét nghiệm. Bác sĩ sẽ sát trùng vị trí lấy máu (thường là tĩnh mạch ở cánh tay) sau đó rút một lượng máu vừa đủ để tiến hành làm xét nghiệm.
-
Bước 3: mẫu xét nghiệm được chuyển đến phòng xét nghiệm phân tích và đưa ra kết quả.
Những điều cần lưu ý khi tiến hành xét nghiệm
-
Nên ngưng sử dụng rượu bia, thuốc lá và các loại thuốc điều trị khác trước ngày xét nghiệm vài ngày để đảm bảo kết quả chính xác nhất.
-
Người bệnh cần được nghỉ ngơi, tránh vận động hoặc mang vác nặng sau khi lấy máu.
-
Nếu huyết thanh đục hoặc mẫu máu bị vỡ hồng cầu thì kết quả xét nghiệm có thể bị ảnh hưởng ít nhiều.
4. Những đối tượng cần tiến hành xét nghiệm này
Xét nghiệm AST và ALT được sử dụng để đánh giá chức năng gan. Chính vì thế, chúng thường được chỉ định trong các đợt khám sức khỏe tổng quát định kỳ ở người bình thường. Bên cạnh đó xét nghiệm này cũng được các bác sĩ chỉ định đối với những người có những biểu hiện như sau:
-
Sức khỏe yếu, cơ thể mệt mỏi, ủ rũ.
-
Ăn uống khó tiêu, đầy bụng, chán ăn, ăn không ngon miệng, thường xuyên có cảm giác buồn nôn.
-
Bị vàng da, vàng da ở lòng bàn tay, móng tay, vàng mắt.
-
Da nổi mẩn ngứa ở lòng bàn tay, toàn thân hoặc các bộ phận khác.
-
Nước tiểu màu vàng đậm và phân có màu nhạt.
-
Bụng bị sưng đau, có biểu hiện đau ở vùng mạn sườn phải.
Vàng da, vàng mắt là dấu hiệu mắc các bệnh về gan
Ngoài ra, những người thường xuyên sử dụng bia rượu; những người có tiền sử mắc viêm gan do virus; người có người thân đã từng mắc các bệnh về gan; những trường hợp thừa cân béo phì, mắc các bệnh như: tiểu đường, nhồi máu cơ tim, suy tim sung huyết, các bệnh liên quan đến chuyển hóa trong cơ thể,… đều có nguy cơ cao mắc các bệnh về gan nên cần được tiến hành xét nghiệm men gan định kỳ ít nhất 3 tháng/ lần để kiểm tra tình trạng của men gan.
5. Xét nghiệm AST tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC
Hơn 24 năm kinh nghiệm trong lĩnh vực khám và chữa bệnh, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã trở thành một địa chỉ uy tín để bạn và gia đình an tâm sử dụng các dịch vụ chăm sóc sức khỏe tại đây.
Bệnh viện có đội ngũ y, bác sĩ và nhân viên y tế giỏi, có nhiều năm kinh nghiệm trong nghề. Bệnh viện sở hữu hệ thống máy móc thiết bị chữa bệnh hiện đại, đạt tiêu chuẩn quốc tế, được nhập khẩu từ các nước tiên tiến trên thế giới. Ngoài ra, quy trình khám bệnh tại đây diễn ra nhanh chóng, khoa học, thủ tục đơn giản và đưa ra kết quả khám bệnh chính xác.
Bệnh viện MEDLATEC còn áp dụng dịch vụ xét nghiệm tại nhà
Xét nghiệm AST là thực sự cần thiết, đặc biệt là đối với những trường hợp có nguy cơ cao mắc các bệnh về gan. Hãy liên hệ tới hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn và đặt lịch xét nghiệm sớm nhất có thể.