Tiêm trưởng thành phổi là gì? những ai cần làm?

Tiêm trưởng thành phổi là phương pháp rất thường dùng cho những trường hợp thai nhi có nguy cơ sinh non hoặc trẻ bị sinh non, thiếu tháng, suy dinh dưỡng. Đây được coi là giải pháp hữu hiệu giúp phòng ngừa nguy cơ suy hô hấp ở trẻ sinh non, đồng thời giảm tỷ lệ tử vong sơ sinh.

1. Thế nào là tiêm trưởng thành phổi?

Thuốc trưởng thành phổi là thuốc Betamethasone và Dexamethasone. Hai loại thuốc này có tác dụng chính là kích thích sự phát triển của phổi thai nhi, dự phòng tình trạng suy hô hấp của thai nhi có nguy cơ bị sinh non. Tiêm trưởng thành phổi được chỉ định cho những trường hợp trẻ bị sinh non, thiếu tháng hoặc trẻ sinh ra đủ tháng nhưng bị suy dinh dưỡng. Đây là phương pháp quan trọng giúp giảm nguy cơ tử vong ở trẻ sinh non, tránh được các vấn đề về hô hấp, nhất là suy hô hấp, cùng một số tình trạng nghiêm trọng khác liên quan đến sức khỏe và thể trạng của trẻ sau này. 

Tiêm trưởng thành phổi áp dụng cho trường hợp trẻ sinh non, nhẹ cân

2. Tác dụng

Để hiểu rõ về tác dụng của thuốc tiêm trưởng thành phổi, có thể phân tích như sau: 

Cơ chế hoạt động của thuốc trưởng thành phổi

Thông thường, với những thai nhi đủ 32 tuần tuổi sẽ có thể tự tổng hợp và giải phóng surfactant vào phế nang. Chất này có tác dụng làm giảm sức căng bề mặt của lớp dịch phế nang, ngăn khả năng lực đàn hồi của phổi. Nhưng trẻ sinh non trước 32 tuần tuần hoặc có nguy cơ sinh non thì không có khả năng này nên phổi có nguy cơ bị xẹp và suy dinh dưỡng. Chính vì thế, thuốc trưởng thành phổi được chỉ định sử dụng cho những trường hợp thai phụ có nguy cơ bị đẻ non, thai nhi có nguy cơ thiếu cân, suy dinh dưỡng. 

Khi tiêm thuốc trưởng thành phổi, thuốc sẽ đi vào mạch máu của thai phụ và đi vào cơ thể của thai nhi. Khi đó, thuốc có tác dụng giúp phổi chuyển hóa các phế bào. Đồng thời làm tăng khả năng tổng hợp và giải phóng surfactant, thúc đẩy quá trình trưởng thành của phổi. 

Tác dụng của thuốc trưởng thành phổi

 Tiêm trưởng thành phổi có thể làm giảm nguy gặp các vấn đề về đường hô hấp ở trẻ sinh non như suy hô hấp. Trẻ sau khi sinh sẽ giảm được nguy cơ mắc các biến chứng của tình trạng sinh non. Đặc biệt là các vấn đề về hô hấp, viêm ruột, nhiễm trùng, chậm lớn, nguy cơ tử vong sau sinh,...

Tiêm trưởng thành phổ giúp trẻ sinh non tránh được nguy cơ biến chứng nguy hiểm

3. Những trường hợp cần tiêm trưởng thành phổi

Mũi tiêm trưởng thành phổi được chỉ định cho những trường hợp sau: 

Những trường hợp cần xác định phải tiêm trưởng thành phổi

Những trẻ sinh sau 37 tuần tuổi mới có thể tự hoàn thiện được hết mọi cơ quan trong cơ thể nhằm thích ứng với điều kiện sống bên ngoài bụng mẹ. Còn những trẻ sinh ở tuần tuổi 22 đến dưới 37 tuần tuổi thường chưa hoàn thiện về các cơ quan và chức năng, nhất là phổi nên có nguy cơ bị suy hô hấp lớn. 

Các trường hợp thai phụ ở tuần thai 28 - 34 có dấu hiệu dọa hỏng thai hoặc có nguy cơ đẻ non sẽ được chỉ định tiêm trưởng thành phổi trong vòng 7 ngày trước sinh. Trường hợp này chỉ áp dụng đối với những thai phụ có nguy cơ sinh non trong vòng 7 ngày tới. 

Những trường hợp có khả năng sinh non

Tiêm trưởng thành phổi chỉ áp dụng cho thai phụ có nguy cơ đẻ non trong 7 ngày tới. Do vậy, các mẹ bầu cần lưu ý những dấu hiệu có nguy cơ gây dọa sảy thai hoặc đẻ non để lưu ý khám và được chỉ định tiêm thuốc kịp thời như: 

• Xuất hiện những cơn gò, co tử cung bất thường khi thai nhi chưa được 37 tuần tuổi. 

• Đau thắt lưng dưới kèm theo chuột rút.

• Có dấu hiệu ra máu hoặc dịch nhầy ở âm đạo.

• Nặng bụng, đau thắt bụng.

• Có dấu hiệu biến đổi ở tử cung khi được khám sản định kỳ.

Thai phụ có nguy cơ sinh non cần chú ý thời gian tiêm trưởng thành phổi

Những dạng thai phụ có nguy cơ sinh non

Ngoài những dấu hiệu dọa sinh non kể trên thì những trường hợp mang thai dưới đây cần lưu ý bởi có nguy cơ sinh non cao: 

• Thai phụ gặp phải các tình trạng: hở eo tử cung, cổ tử cung ngắn, khâu vòng cổ tử cung, u xơ tử cung, dị tật tử cung, tiền sử sinh non,...

• Thai phụ bị các tình trạng sau: phát hiện nhau tiền đạo, bị tiền sản giật, cạn ối, ít ối, nhiễm khuẩn ối.

• Thai nhi chậm phát triển, có nguy cơ suy dinh dưỡng cao. 

• Thai phụ làm thụ tinh nhân tạo.

• Thai phụ mang thai đôi hoặc đa thai đủ 37 tuần. 

4. Những lưu ý về tiêm trưởng thành phổi

Tiêm trưởng thành phổi là giải pháp bắt buộc với các trường hợp có dấu hiệu dọa sảy thai, sinh non sau 28 tuần thai. Mặc dù phương pháp này đem lại nhiều tác dụng vô cùng hữu hiệu nhưng cũng tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ không mong muốn:

- Thuốc có thể gây suy thận cho thai phụ và suy thượng thận cho trẻ sơ sinh. Tuy nhiên trường hợp này khá hiếm gặp. 

- Thai phụ có khả năng bị sốc phản vệ, tụt huyết áp, dị ứng hoặc nhiễm trùng sau khi tiêm thuốc trưởng thành phổi. 

- Người mẹ có nguy cơ bị tăng đường huyết kéo dài khoảng 1 tuần nên cần được kiểm soát đường huyết sau tiêm. 

- Sử dụng thuốc Betamethason với liều lượng từ 3 liều trở lên có thể dẫn đến tình trạng tăng động ở trẻ về sau. Quá liều thuốc dexamethasone có nguy cơ gây nhiễm độc thần kinh.

Tiêm trưởng thành phổi cần được chỉ định của bác sĩ chuyên khoa

Do vậy, việc tiêm trưởng thành phổi cần được sự chỉ định của bác sĩ chuyên khoa sau khi thực hiện các phương pháp khám xét nghiệm, đánh giá tổng quát tình trạng của mẹ và thai nhi. Quá trình tiêm và liều lượng cần phải được tính toán phù hợp, theo dõi sát sao để hạn chế tối đa nguy cơ gây tác dụng phụ. 

Các mẹ bầu có tiền sử sinh non, sảy thai hoặc có dấu hiệu dọa sinh non sớm nên đến khám ở cơ sở y tế đảm bảo uy tín, đủ năng lực chẩn đoán và theo dõi để tiêm trưởng thành phổi kịp thời.

Ngoài ra, mẹ bầu có thể đến thăm khám, kiểm tra sức khỏe sinh sản, theo dõi thai kỳ tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Bệnh viện có đủ khả năng về nhân lực, vật lực, điều kiện cơ sở hạ tầng đảm bảo, trang thiết bị hiện đại, đội ngũ bác sĩ chuyên khoa giỏi sẽ giúp các mẹ bầu yên tâm trải qua một thai kỳ khỏe mạnh. 

Khách hàng có nhu cầu hãy liên hệ ngay tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn cụ thể và đặt lịch khám với bác sĩ chuyên khoa của MEDLATEC.