Thuốc viêm mũi dị ứng gồm những loại nào? Tác dụng ra sao?

Viêm mũi dị ứng là bệnh lý  có tỷ lệ người mắc cao và thường xảy ra khi thời tiết giao mùa. Bệnh nhân khi bị viêm mũi dị ứng thường có chung các triệu chứng là nghẹt mũi, hắt xì, chảy nước mũi,... làm ảnh hưởng đến sức khỏe cũng như chất lượng cuộc sống hàng ngày. Các loại thuốc viêm mũi dị ứng ra đời chính là phương pháp giúp cải thiện tình trạng này.

1. Dấu hiệu nhận biết bệnh viêm mũi dị ứng

Đa phần các trường hợp khi bị viêm mũi dị ứng đều sẽ có chung những biểu hiện như sau:

• Ngứa mũi, hắt xì: bệnh nhân thường gặp phải triệu chứng ngứa mũi, đôi khi là ngứa lan ra mắt, họng, vùng da ngoài cổ, ống tai ngoài, kèm theo đó là hắt xì đột ngột, tình trạng này càng gia tăng khi thời tiết thay đổi kết hợp với triệu chứng đau đầu khi hắt hơi;

• Nghẹt mũi: người bệnh có thể bị nghẹt 1 hoặc cả 2 bên mũi. Nguyên nhân là do hiện tượng phù nề niêm mạc mũi và chảy quá nhiều dịch tiết. Điều này khiến người bệnh luôn cảm thấy khó chịu và phải thở bằng miệng;

• Sổ mũi: thoạt đầu bệnh nhân có thể sẽ chảy rất nhiều nước mũi, lúc này nước mũi có tính chất  loãng, trong suốt, không mùi. Sang giai đoạn bội nhiễm dịch mũi sẽ đục, ngả sang màu xanh hoặc vàng;

• Mệt mỏi: bên cạnh những biểu hiện nêu trên, người bệnh còn có thể bị nhức đầu, mệt mỏi, uể oải, ảnh hưởng không nhỏ đến công việc và sinh hoạt thường nhật.

Nghẹt mũi, sổ mũi là những triệu chứng của viêm mũi dị ứng

2. Các loại thuốc viêm mũi dị ứng thường được bác sĩ chỉ định

2.1. Nhóm thuốc kháng Histamin

Histamin là một loại chất hóa học được cơ thể tiết ra khi có tác nhân lạ xâm nhập. Histamin có thể gây ra những biểu hiện dị ứng như chảy nước mũi, hắt hơi, ngứa mũi, ngứa mắt,... Nhóm thuốc kháng Histamin có tác dụng giảm thiểu những phản ứng quá mẫn này của cơ thể, giúp người bệnh cảm thấy dễ chịu hơn rất nhiều.

Một số loại thuốc kháng Histamin thế hệ H1 được ứng dụng nhiều trong điều trị viêm mũi dị ứng đó là promethazin, chlorpheniramine và diphenhydramine. Mặc dù những thuốc này giúp chống dị ứng khá hiệu quả nhưng cũng tồn tại một số tác dụng phụ không mong muốn như gây khô miệng, khô mắt, nhìn mờ, buồn ngủ, táo bón,... Thuốc kháng Histamin thế hệ H2 ra đời có công dụng hạn chế được những nhược điểm trên, đơn cử như loratadin, astemizol, cetirizine và fexofenadine,... đang dần được thay thế nhóm thuốc Histamin thế hệ cũ vì vẫn có thể mang lại hiệu quả điều trị như mong muốn nhưng lại ít gây ra tác dụng phụ.

2.2. Thuốc hỗ trợ thông mũi

Trong số các thuốc viêm mũi dị ứng không thể không kể đến thuốc hỗ trợ thông mũi với tác dụng chủ yếu là làm co mạch máu, cải thiện nhanh chóng tình trạng nghẹt mũi, sổ mũi. Thuốc được sản xuất theo dạng uống, nhỏ mũi hoặc xịt mũi gồm các thành phần hoạt chất như phenylpropanolamine và pseudoephedrin. 

Tuy nhiên cũng có cảnh báo trước nguy cơ gặp phải những tác dụng phụ trong quá trình  sử dụng các thuốc này đó là: hồi hộp, run tay chân, bí tiểu, đánh trống ngực. Đặc biệt mặc dù rất hiếm gặp nhưng phenylpropanolamine còn có thể dẫn tới biến chứng tai biến mạch máu não. 

Lưu ý: nhóm thuốc này chỉ nên được dùng tối đa trong 7  ngày, nếu sử dụng lâu sẽ gây nhờn thuốc, khả năng tái phát bệnh cao và dẫn đến tình trạng viêm mũi mạn tính do dùng thuốc rất khó điều trị. Vì vậy không được lạm dụng các loại thuốc hỗ trợ thông mũi bất chấp các khuyến cáo từ nhà sản xuất và bác sĩ chuyên khoa.

2.3. Thuốc corticoid dạng xịt

Ngoài dạng uống, corticoid cũng được bào chế theo dạng xịt để kiểm soát các triệu chứng của viêm mũi dị ứng. Tác dụng chính của thuốc là hạn chế các phản ứng như ngứa mũi, chảy nước mũi, nghẹt mũi, mất khứu giác. Khi điều trị bằng corticoid, người bệnh cần kiên trì, không được tự ý bỏ thuốc giữa chừng vì sẽ khiến bệnh dai dẳng lâu ngày không khỏi, nhờn thuốc hoặc gây ra những biến chứng nguy hiểm.

Thuốc dạng xịt thường sẽ có tác dụng tại chỗ, nhưng cũng tương tự như những thuốc viêm mũi dị ứng nêu trên (corticoid dạng uống và thuốc co mạch), corticoid dạng xịt cũng phải tuân theo hướng dẫn điều trị từ bác sĩ.

Corticoid cũng được bào chế theo dạng xịt để kiểm soát các triệu chứng của viêm mũi dị ứng

2.4. Thuốc corticoid dạng uống

Không thể phủ nhận hiệu quả điều trị nhanh chóng mà thuốc corticoid dạng uống đem lại trong điều trị viêm mũi dị ứng. Nhưng  cũng cần phải đặc biệt cảnh giác trước những tác dụng phụ do corticoid gây ra, nhất là khi bệnh nhân sử dụng thuốc trong thời gian dài hoặc dùng quá liều lượng cho phép. Khi đó, người bệnh có thể sẽ phải đối mặt với một số nguy cơ như loãng xương, viêm loét dạ dày, tăng đường huyết, suy  tuyến thượng thận.

Chính vì vậy đối với corticoid dạng uống trong điều trị viêm mũi dị ứng, bác sĩ thường sẽ chỉ định cho bệnh nhân dùng thuốc trong thời gian không quá 7 ngày.

2.5. Thuốc vệ sinh mũi

Là các loại dung dịch giúp làm sạch mũi, ví dụ như nước muối sinh lý NaCl 0,9% được bán rất nhiều trên thị trường. Dung dịch này giúp vệ sinh mũi họng, cải thiện triệu chứng khô mũi và làm dịu niêm mạc mũi mà gần như không gây ra tác dụng phụ khi sử dụng. Đặc biệt NaCl 0,9% còn dùng được cho cả trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ, người lớn, phụ nữ mang thai và đang cho con bú. 

Khi dùng nước muối sinh lý cho trẻ em, cha mẹ phải tuân thủ đúng theo hướng dẫn sử dụng tránh  làm tổn thương niêm mạc mũi của trẻ.

2.6. Thuốc kháng sinh

Thuốc kháng sinh chỉ được lựa chọn trong trường hợp viêm mũi dị ứng có xuất hiện tình trạng bội nhiễm vi khuẩn. Những thuốc kháng sinh được kê thường thuộc nhóm Cephalosporin, Penicillin và cả nhóm khác phụ thuộc vào tình trạng bệnh lý của người bệnh. Khi dùng thuốc kháng sinh, bệnh nhân cũng cần tuân thủ theo đúng liệu trình điều trị, không tự ý đổi thuốc, ngừng thuốc hoặc mua thuốc mà chưa có hướng dẫn từ người có chuyên môn để tránh trường hợp bị kháng kháng sinh.

Đối với những người bị viêm mũi dị ứng nặng do bất thường cấu trúc mũi, vách ngăn mũi thì phẫu thuật là phương pháp sẽ được cân nhắc áp dụng để điều trị.

3. Những cách giúp phòng tránh nguy cơ bị viêm mũi dị ứng

Để hạn chế nguy cơ mắc bệnh và không phải điều trị bằng thuốc, tốt hơn hết bệnh nhân hãy tự chủ động phòng ngừa viêm mũi dị ứng bằng những cách sau:

• Tránh xa các tác nhân gây dị ứng như nước hoa, phấn hoa, khói bụi, lông động vật, khói thuốc lá,...;

• Thường xuyên dọn dẹp nhà cửa sạch sẽ, không gian sống và làm việc phải luôn thoáng mát và vệ sinh;

• Có thể lắp đặt máy lọc không khí, máy tạo độ ẩm để hạn chế dị ứng và lọc bỏ bụi bẩn;

• Trước khi dùng đến thuốc, người bệnh có thể áp dụng các phương pháp dân gian như xông mũi bằng thảo dược như gừng và sả sẽ giúp cải thiện đáng kể tình trạng viêm mũi dị ứng;

• Không lạm dụng thuốc, dùng đúng theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để tránh việc tái phát bệnh trong tương lai;

• Giữ ấm cơ thể khi trời trở lạnh;

• Nếu viêm mũi dị ứng thường xuyên làm phiền bạn và ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống, bạn nên đi khám để được tìm hiểu nguyên nhân gây bệnh và có phương án điều trị đúng cách.

Lau dọn nhà cửa sạch sẽ có thể giúp hạn chế tình trạng viêm mũi dị ứng

Nhìn chung viêm mũi dị ứng không phải là bệnh lý hiếm gặp, mặc dù không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng lại dẫn tới nhiều rắc rối và khó chịu đối với sức khỏe của người bệnh. Các thuốc viêm mũi dị ứng được đề cập trong bài là giải pháp hiệu quả để kiểm soát bệnh lý này, nhưng cũng không vì thế mà bệnh nhân phụ thuộc vào thuốc mà hãy chủ động phòng ngừa tình trạng này xảy ra.

Nếu bạn đang bị viêm mũi dị ứng và cần tìm một địa chỉ uy tín để thăm khám và điều trị, hãy đến trực tiếp Chuyên khoa Tai Mũi Họng của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Hoặc bạn có thể gọi tới hotline 1900 56 56 56 để tổng đài viên tư vấn đặt lịch và hỗ trợ chi tiết hơn.