Siêu âm màng phổi và những thông tin y khoa hữu ích

Cùng với các kỹ thuật như chụp X - quang, CT scanner, MRI,… siêu âm là phương pháp hỗ trợ tích cực cho quá trình chẩn đoán, tìm ra nguyên nhân gây bệnh. Trong đó, siêu âm màng phổi có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong đánh giá tràn dịch, tràn khí, hướng dẫn chọc dò sinh thiết.

1. Đặc điểm màng phổi 

Màng phổi được cấu tạo từ 2 lá màng (2 lá thanh mạc) là các mô liên kết xơ mỏng và một lớp trung biểu mô, có nhiều mao mạch máu, bạch huyết: 

• Màng phổi thành che phủ mặt trong của lồng ngực và mặt trên cơ hoành, nằm phía ngoài của màng phổi tạng. Chia thành các màng nhỏ: màng trung thất, màng phổi sườn, màng phổi hoành và mạc hoành. Có 2 ngách màng phổi chính là ngách sườn hoành và ngách sườn trung thất. Màng phổi thành là nơi phân bố của các dây thần kinh liên sườn và dây thần kinh cơ hoành. 

• Màng phổi tạng dính chặt với nhu mô phổi, nằm phía trong màng phổi thành. Màng phổi tạng quặt ra tại rốn phổi để liên tiếp với màng phổi thành. 

Giữa màng phổi thành và màng phổi tạng có một khoang ảo gọi là ổ màng phổi. 2 ổ màng phổi riêng biệt ở hai bên phổi, không thông nhau, bên trong có chứa dịch lỏng. 

Hình ảnh minh họa cấu tạo màng phổi

2. Siêu âm màng phổi chỉ định cho những trường hợp nào? 

siêu âm màng phổi là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh nhằm mục đích phát hiện và đánh giá tính chất dịch màng phổi, ước lượng thể tích dịch, đánh giá các tổn thương dạng khối hay nốt thuộc màng phổi. Ngoài ra, trong trường hợp chưa chụp X - quang phổi, siêu âm có thể phát hiện sớm tràn khí màng phổi.

Siêu âm màng phổi sẽ được chỉ định cho các trường hợp: 

• Tràn dịch màng phổi, đặc biệt khi bệnh nhân bị nghi ngờ có tràn máu, tràn mủ màng phổi do bệnh lý hoặc sau một số thủ thuật (chọc dò, sinh thiết,…). Siêu âm màng phổi có thể phát hiện dịch trong ổ màng phổi kể cả khi trong khoang chỉ có vài chục ml dịch. 

• Phát hiện, theo dõi quá trình tiến triển và các tai biến có thể xảy ra khi tràn khí màng phổi.

• Phát hiện và làm rõ các tổn thương tại màng phổi (khối u,…).

• Khảo sát dịch khu trú tại cơ hoành và sự di động của cơ hoành.

• Kiểm tra độ dày màng phổi, khối u trên màng, khối u xâm lấn vào thành ngực.

• Hướng dẫn chọc dò, sinh thiết màng phổi, dẫn lưu dịch.

Siêu âm màng phổi nhằm mục đích phát hiện và đánh giá tính chất dịch màng phổi

3. Quy trình thực hiện siêu âm màng phổi ngày nay 

Chuẩn bị trước khi siêu âm

Trước khi siêu âm màng phổi, bệnh nhân không cần chuẩn bị gì. Một số cơ sở y tế,  bệnh nhân cần mặc trang phục bệnh viện để thuận lợi cho việc kiểm tra.

Bệnh nhân sẽ được siêu âm ở tư thế ngồi hoặc nằm tùy vào vị trí cần kiểm tra để có thể bộc lộ rõ nhất vùng cần siêu âm và tùy thuộc vào yêu cầu của bác sĩ thực hiện.

• Ở tư thế ngồi: đầu dò sẽ được đặt ở các khoang liên sườn. Với tư thế này, bác sĩ có thể thăm khám các bệnh về thành ngực, màng phổi, tìm Tràn dịch màng phổi với lượng ít. 

• Ở tư thế nằm: giúp kiểm tra màng phổi ở góc sườn hoành bên và sau, nhu mô phổi phần đáy, đánh giá cơ hoành và màng phổi thông qua gan.

Thiết bị siêu âm được sử dụng có 2 đầu dò: 

• Đầu dò cong có tần số 3,5 - 5 MHz.

• Đầu dò phẳng có tần số 5 - 10 MHz.

Sử dụng gel siêu âm bôi trên vị trí đặt đầu dò để dễ dàng khi thực hiện và hình ảnh rõ nét hơn.

Các bước thực hiện: 

• Đưa đầu dò di chuyển dọc vị trí liên sườn, bắt đầu từ đỉnh phổi cho tới dưới vòm cơ hoành. Nếu có phát hiện tổn thương thì cần phải so sánh với bên đối diện và sư thay đổi của các thì hô hấp.

• Kiểm tra hình ảnh hiển thị khi đầu dò di chuyển đến vị trí giữa màng phổi thành và màng phổi tạng, nếu có khoảng trống âm thì đây là dấu hiệu điển hình của tràn dịch màng phổi. Lúc này, dùng đầu dò 3,5 MHz để ước lượng mức độ tràn dịch.

• Trường hợp tràn khí màng phổi, nhận định trên hình ảnh siêu âm bao gồm: Không thấy hình ảnh phổi trượt, không thấy hình ảnh đuôi sao chổi và đường màng phổi rộng ra.

4. Ưu nhược điểm của phương pháp siêu âm màng phổi 

Siêu âm màng phổi ngày có giá trị rất lớn đối với việc hỗ trợ khám, chẩn đoán và điều trị bệnh. Kỹ thuật này cho hình ảnh hiển thị với độ phân giải cao, nhanh chóng và chính xác. Ngoài ra, khoa học kĩ thuật ngày càng hiện đại, các thiết bị siêu âm cũng được cải thiện tương đối nhỏ gọn, có thể di chuyển khi cần thiết, phục vụ cho quá trình siêu âm. 

Đặc biệt, phương pháp này không gây ra bất kì tổn hại nào đến các cơ quan khi khảo sát, không sử dụng bức xạ nên đảm bảo an toàn, có thể lặp lại nhiều lần, có giá thành hợp lý và phù hợp với nhiều đối tượng.

Siêu âm màng phổi có giá trị lớn trong thăm khám, chẩn đoán và điều trị bệnh

Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, siêu âm màng phổi cũng có những hạn chế nhất định: 

• Độ phân giải hình ảnh phụ thuộc vào thiết bị siêu âm tại cơ sở y tế. 

• Kết quả mang tính khách quan, phụ thuộc vào đánh giá của người thực hiện. Do đó đòi hỏi bác sĩ siêu âm phải là người có trình độ chuyên môn cao, được đào tạo chuyên khoa và nhiều kinh nghiệm. 

• Một số hình ảnh bệnh lý không rõ ràng, khó phân biệt chính xác. Cần phải kết hợp với các kỹ thuật khác như X- quang, cộng hưởng từ,… để đưa ra kết luận cuối cùng.

Chính vì những lý do trên, việc lựa chọn một nơi uy tín để thực hiện siêu âm màng phổi là vô cùng quan trọng. Hiện nay, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là địa chỉ bạn có thể hoàn toàn tin tưởng. 

Với các trang thiết bị hiện đại và tiến tiến, được nhập khẩu từ các quốc gia phát triển trên thế giới, cùng đội ngũ y bác sĩ tâm huyết với nghề, có trình độ chuyên môn, kỹ thuật cao, đảm bảo mang đến cho khách hàng chất lượng dịch vụ hoàn hảo nhất. 

Bên cạnh đó, những bệnh nhân có thẻ bảo hiểm y tế, không phân biệt nơi đăng ký ban đầu sẽ được hưởng chính sách bảo lãnh viện phí cùng nhiều chính sách ưu đãi tại bệnh viện. Đây là điều mà không phải bệnh viện nào cũng thực hiện. Hãy nhanh chóng gọi đến hotline: 1900 56 56 56 để được tư vấn và đặt lịch khám với bác sĩ chuyên khoa của chúng tôi.