Viêm tuyến giáp De Quervain là một bệnh lý tương đối ít gặp. Mặc dù có thể phát hiện và chẩn đoán ở giai đoạn cấp tính, nhưng trong một số trường hợp, bệnh tiến triển sang giai đoạn muộn và dễ nhầm lẫn với một số bệnh cảnh tuyến giáp khác, đặc biệt là bướu giáp. Việc phân biệt và nhận biết sớm dấu hiệu vì thế là rất quan trọng, nhằm đưa ra hướng điều trị phù hợp.
07/09/2020 | Cẩm nang y khoa cho người mắc ung thư tuyến giáp giai đoạn 2 07/09/2020 | Tư vấn: Bệnh nhân ung thư tuyến giáp ăn gì tốt? 20/08/2020 | Trường hợp nào được chỉ định đốt sóng cao tần tuyến giáp?
1. Bệnh viêm tuyến giáp De Quervain là gì?
Viêm tuyến giáp De Quervain hay còn gọi là viêm tuyến giáp mô hạt bán cấp, là một trong 03 dạng viêm bán cấp gây ra các bệnh cảnh cường giáp hoặc suy giáp. Thông thường, với bệnh lý viêm tuyến giáp sẽ có 03 dạng chủ yếu là: viêm tuyến giáp mô hạt bán cấp, viêm tuyến giáp Lymphocytic bán cấp và viêm tuyến giáp bán cấp sau sinh.
viêm tuyến giáp De Quervain là tình trạng viêm tuyến giáp bán cấp ở dạng mô hạt xuất hiện nhiều ở nữ giới
Bệnh xuất hiện ở nữ giới với tỷ lệ cao hơn nam giới gấp 5 lần và thường rơi vào độ tuổi từ 20 - 50 tuổi. Có nhiều nguyên nhân được đưa ra nhưng phần lớn được cho là do bị phơi nhiễm với virus. Tuy nhiên kết luận này còn chưa được xác thực cụ thể và mặc dù các loại kháng thể kháng virus như cúm, Adenovirus, Coxsackievirus thường tăng giảm sau vài tháng nhưng không tìm thấy kháng thể trong các tế bào tuyến giáp và rất ít các trường hợp cho xét nghiệm dương tính.
2. Triệu chứng
Một số chuyên gia cho rằng bệnh sẽ bước vào giai đoạn khởi phát sau vài tuần phơi nhiễm với virus và gây ra các tình trạng viêm nhiễm ở đường hô hấp trên. Thường thì tỷ lệ mắc bệnh gia tăng vào mùa hè, thời điểm có tỷ lệ bệnh nhân nhiễm Enterovirus cao.
Biểu hiện lâm sàng
Ở giai đoạn mới phát bệnh, người bị viêm tuyến giáp De Quervain sẽ thấy sốt nhẹ, đau họng và đau mỏi cơ thể.
Những biểu hiện của bệnh viêm tuyến giáp De Quervain thường dễ nhầm lẫn với một số bệnh lý tuyến giáp khác
Sau đó tuyến giáp dần sưng to hơn bình thường, bệnh nhân thấy đau họng, cảm giác đau xuất hiện từ từ và tăng dần, đau nhiều khi nuốt. Cơn đau xuất hiện một bên hoặc hai bên, sau đó lan sang mép tai, hàm và vùng thái dương.
Trong trường hợp bị nhiễm độc giáp bệnh nhân sẽ vã mồ hôi nhiều, tim đập nhanh, hồi hộp, run tay đi kèm với một số triệu chứng của bệnh cường giáp như mệt mỏi, sụt cân,... Giai đoạn này có thể kéo dài từ 1 - 2 tháng sau đó trở về trạng thái bình thường, có thể có dấu hiệu suy giáp thoáng qua.
Biểu hiện cận lâm sàng
-
Xét nghiệm máu cho thấy số lượng tế bào bạch cầu bình thường hoặc tăng, tế bào lympho bình thường, tốc độ máu lắng tăng.
-
Điện di protein thấy tăng lượng σ và globulin, phản ứng protein C tăng.
-
Các xét nghiệm đánh giá chức năng của tuyến giáp cho các chỉ số hiển thị như TSH giảm, FT3, FT4 tăng ở giai đoạn cấp tính và đến giai đoạn sau thì trở về bình thường.
-
Siêu âm tuyến giáp cho hình ảnh giảm âm và các nhu mô tuyến giáp hiển thị không đều.
-
Ở giai đoạn muộn, hình ảnh có thể có nốt đơn độc ở thùy tuyến giáp, hoặc nhu mô không đều.
-
Tuyến giáp sẽ không bắt màu iod 131 nếu xạ hình tuyến giáp.
3. Các phương pháp chẩn đoán
Chẩn đoán xác định bệnh
Để tiến hành chẩn đoán bệnh, các bác sĩ có thể dựa trên triệu chứng lâm sàng chủ yếu là các cơn đau vùng cổ đi kèm với các xét nghiệm cận lâm sàng để đưa ra đánh giá chính xác tình trạng bệnh lý.
Đối với chẩn đoán bệnh bằng phương pháp tế bào học và mô bệnh học thì dựa vào các tiêu chuẩn:
-
Tế bào khổng lồ nhiều nhân và tế bào mô biểu mô dạng hạt xuất hiện ở tiêu bản nhuộm.
-
Sự thâm nhiễm hỗn hợp của các tế bào viêm và tế bào bình thường.
-
Tế bào nang bị thoái hóa và chất nền có những mảnh vụn tế bào ở dạng keo.
-
Sự xuất hiện của các u hạt hay không có sự hiện diện của các tế bào nang tăng hoạt và dạng chuyển hóa của các lympho bào.
Việc chẩn đoán bệnh dựa trên các biểu hiện lâm sàng cùng với một số xét nghiệm chuyên sâu khác
Chẩn đoán phân biệt
-
Thông thường, bệnh viêm tuyến giáp De Quervain có các biểu hiện dễ bị nhầm lẫn với các bệnh vùng cổ hoặc bệnh tuyến giáp khác. Do đó mà cần phải chẩn đoán phân biệt với các bệnh như:
-
Viêm tuyến giáp do vi khuẩn sinh mủ: các cơn sốt xuất hiện nhiều hơn và thường là sốt cao, các biểu hiện của nhiễm trùng rõ ràng hơn, lượng bạch cầu tăng cao.
-
Trường hợp xuất huyết trong nang tuyến giáp, bệnh nhân sẽ thấy đau vùng khu trú, không có biểu hiện sốt, tốc độ máu lắng không tăng cao, hình ảnh siêu âm có thể thấy nang lớn để chẩn đoán loại trừ.
-
Phân biệt viêm tuyến giáp De Quervain với Basedow thì dựa vào các biểu hiện như không đau vùng cổ ở bệnh nhân Basedow nhưng có thể phù mắt, phù niêm trước vùng xương chày, độ tập trung iod 131 cao hơn viêm tuyến giáp bán cấp.
4. Điều trị
Đôi khi bệnh nhân bị viêm tuyến giáp De Quervain có thể tự khỏi với những người có sức đề kháng tốt và hệ miễn dịch khỏe mạnh. Trong trường hợp cần can thiệp điều trị, các bác sĩ có thể sử dụng một số loại thuốc sau để giảm triệu chứng, bao gồm:
-
Các loại thuốc giảm đau như Paracetamol, Aspirin hoặc các thuốc kháng viêm không steroid được áp dụng với các bệnh nhân để hạn chế các cơ, đau vùng cổ và tình trạng viêm.
-
Trường hợp nặng, bệnh nhân có thể được chỉ định với thuốc Glucocorticoid như Prednisolone (20 - 40mg/ngày). Sau đó giảm liều dần và ngưng sau khi sử dụng trong vòng 4 - 6 tuần.
-
Các thuốc Propranolol hau Atenolol được chỉ định để giảm các triệu chứng của bệnh cường giáp, được sử dụng cho đến khi xét nghiệm FT4 trở lại bình thường.
-
Một số ít trường hợp có thể sử dụng thuốc Levothyroxine để khôi phục chức năng tuyến giáp với bệnh nhân có biểu hiện suy giáp.
Bệnh nhân có thể được chỉ định với một số loại thuốc giảm đau hoặc thuốc kháng viêm nhằm làm giảm các triệu chứng
Bài viết trên đây là những thông tin cơ bản nhất về bệnh viêm tuyến giáp De Quervain từ các bác sĩ chuyên khoa của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC. Nếu bạn đang tìm kiếm một địa chỉ uy tín để thăm khám, kiểm tra, chẩn đoán hoặc điều trị các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp thì MEDLATEC là một gợi ý dành cho bạn. Mọi thông tin chi tiết cũng như các thắc mắc cần được giải đáp, bạn vui lòng liên hệ đến địa chỉ hotline: 1900 565656, chúng tôi sẽ hỗ trợ bạn bất kể khi nào bạn cần.