Nguyên nhân và phương pháp điều trị tắc tia sữa sau sinh

Khi bị tắc tia sữa, các bà mẹ sẽ phải chịu cương vú, căng tức vú, đau nhức và vô cùng mệt mỏi. Không những thế, tình trạng tắc tia sữa sẽ ảnh hưởng đến nguồn sữa mẹ, khiến trẻ khó khăn khi bú và không được bú đủ no. Mẹ nên tìm hiểu nguyên nhân và phương pháp điều trị tắc tia sữa sau sinh, đồng thời tìm cách phòng ngừa hiệu quả tình trạng này.

1. Triệu chứng tắc tia sữa sau sinh

Tắc tia sữa là khi sữa mẹ không thể đẩy ra ngoài mà bị ứ đọng trong các ống dẫn sữa. Mẹ bị tắc tia sữa sẽ phải chịu nhiều đau đớn và con sẽ khó khăn khi bú, vì thế tình trạng này cần được khắc phục sớm để không ảnh hưởng đến sức khỏe của mẹ và không làm gián đoạn quá trình nuôi con bằng sữa mẹ. 

Bầu ngực của mẹ bị căng tức, cương cứng, đau do bị tắc tia sữa

Tùy vào mức độ tắc tia sữa mà mẹ sẽ có thể xuất hiện những triệu chứng khác nhau. Dưới đây là một số biểu hiện của tình trạng tắc tia sữa sau sinh: 

Bầu ngực của mẹ bị căng tức, cương cứng, đau và mức độ đau sẽ càng ngày càng nghiêm trọng hơn. 

Sữa của mẹ tiết ra chậm hơn, ít hơn hoặc một số trường hợp nặng dù mẹ có hút sữa bằng tay hoặc bằng máy thì cũng không thấy sữa tiết ra từ bầu ngực. 

Xuất hiện những cục cứng, có kích thước khác nhau ở bầu ngực của mẹ. Khi sờ vào những cục này gây đau nhức. Bầu ngực của mẹ nóng bất thường, kèm theo đó có thể là tình trạng sốt, đau đầu, mệt mỏi,…

2. Những nguyên nhân gây ra tình trạng tắc tia sữa sau sinh

Dưới đây là một số nguyên nhân gây ra tình trạng tắc tia sữa sau sinh: 

- Do mẹ vừa sinh: Đối với những bà mẹ vừa trải qua sinh nở, đặc biệt là sinh mổ do tác dụng của thuốc gây mê, gây tê khiến cho khả năng tiết sữa của mẹ gặp nhiều khó khăn. Thuốc chống nhiễm trùng cũng có thể là nguyên nhân khiến hormone sản xuất sữa mẹ bị ức chế. 

Bé bú không hết sữa dẫn đến tình trạng ứ đọng sữa trong bầu ngực của mẹ

- Mẹ nhiều sữa: Một số trường hợp phụ nữ sau sinh có rất nhiều sữa, nhưng em bé lại không thể bú hết và điều này chính là nguyên nhân khiến cho lượng sữa bị tích tụ trong bầu ngực của mẹ và lâu dần dẫn đến tắc tia sữa. 

- Bé bú không đúng khớp: Khi bé ngậm vú mẹ nhưng không đúng khớp thì bé sẽ rất khó để bú hết được lượng sữa mẹ. Vì thế xảy ra tình trạng sữa thừa đọng lại và gây tắc tia sữa. 

- Mẹ không cho bú thường xuyên: Nếu sau mỗi 5 tiếng mẹ không cho con bú hoặc không vắt sữa thì có nguy cơ tồn đọng sữa gây bít tắc ống dẫn sữa. 

- Ngực của sản phụ phải chịu áp lực: Những trường hợp mẹ mắc những loại áo ngực quá chật hoặc thậm chí có thói quen nằm sấp khi ngủ cũng sẽ khiến cho tia sữa bị ép và gây tắc tia sữa sau sinh. 

- Ít hút sữa: Trong trường hợp bé không thể bú hết lượng sữa mẹ, mẹ cần hút sữa. Nếu không hút sữa hoặc hút không hết sữa thì sẽ dẫn đến tình trạng sữa bị ứ đọng lâu trong bầu ngực và gây tắc tia sữa. 

- Căng thẳng: Sản phụ sau sinh cần có tinh thần vui vẻ, thoải mái. Tuy nhiên, nhiều trường hợp sau sinh, do người phụ nữ phải chịu nhiều áp lực từ việc chăm sóc con, đặc biệt là những người mới sinh con đầu lòng thì rất dễ gặp phải tình trạng căng thẳng, stress. Đây cũng chính là một trong những lý do khiến mẹ bị tắc tia sữa. 

3. Tắc tia sữa sau sinh có nguy hiểm không?

Khi bị tắc tia sữa, các bà mẹ không thể chủ quan vì nó có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời. Cụ thể như sau:

- Viêm tuyến vú: Khiến bầu ngực sưng to, xuất hiện nhiều cục cứng khiến người mẹ rất đau đớn.

- Áp xe vú: Nếu tình trạng tắc tia sữa ko được điều trị sớm sẽ khiến xảy ra mưng mủ tuyến vú. 

- Gây mất sữa mẹ khiến trẻ phải dùng sữa công thức.

- Tắc tia sữa khiến mẹ khổ sở vì những cơn đau và kèm theo đó là ảnh hưởng nhiều đến tâm lý của người mẹ. Tình trạng này kéo dài còn có thể dẫn tới trầm cảm sau sinh, ảnh hưởng đến quá trình nuôi con và sức khỏe của người bệnh. 

4. Phương pháp điều trị và phòng ngừa tắc tia sữa sau sinh

Mục đích của việc điều trị tắc tia sữa đó là làm tan những cục ứ đọng và làm thông tia sữa. 

Một số tình trạng tắc tia sữa sau sinh dẫn đến viêm tuyến vú, áp xe vú có thể cần dùng thuốc điều trị hoặc phẫu thuật

Dưới đây là những hướng dẫn giúp điều trị hiệu quả tình trạng tắc tia sữa sau sinh:

• Nên chườm khăn ấm lên ngực hoặc xoa bóp ngực nhẹ nhàng trước khi cho con bú. 

• Sau khi cho con bú, mẹ vắt sữa bằng tay hoặc dùng máy hút sữa để tránh tình trạng sữa còn sót lại gây ứ đọng.

• Khi có biểu hiện tắc sữa, mẹ nên cho trẻ bú bên ngực bị tắc trước. 

• Nếu tình trạng tắc không được cải thiện hiệu quả bằng những cách trên hoặc để lâu ngày dẫn đến viêm vú, áp xe vú thì mẹ cần đi khám để được bác sĩ điều trị. Thông thường với những trường hợp viêm hoặc áp xe, bệnh nhân có thể được điều trị bằng thuốc kháng sinh hoặc có thể phải trích mủ. 

Những phương pháp phòng ngừa tắc tia sữa sau sinh: 

- Mẹ cần cho bé bú đúng cữ. Trong trường hợp bé bú ít mẹ cần hút sữa bằng máy hoặc vắt sữa tay để tránh tình trạng ứ đọng sữa ở bầu ngực. 

Nếu bé bú ít, mẹ cần hút sữa bằng máy hoặc vắt sữa tay để tránh tình trạng tắc tia sữa

- Nên thường xuyên uống nước. Uống đủ nước cũng là cách giúp sữa được sản xuất nhiều hơn và giúp tuyến vú luôn thông suốt, dòng sữa chảy dễ dàng hơn. 

- Nên ăn uống đủ chất, nghỉ ngơi hợp lý và đặc biệt luôn giữ tinh thần vui vẻ, hạn chế căng thẳng để tránh gây tắc tia sữa. 

- Không tác động mạnh lên bầu ngực. 

- Không mặc áo ngực quá chật.

- Mẹ có thể hoạt động nhẹ nhàng như tập yoga, đi dạo bộ,… để hỗ trợ cơ thể sản xuất sữa và phòng ngừa nguy cơ tắc tia sữa sau khi sinh.

Khoa Sản của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một địa chỉ y tế đáng tin cậy dành cho mọi đối tượng phụ nữ. Đặc biệt, các bác sĩ sản khoa của bệnh viện đều là những chuyên gia có nhiều năm kinh nghiệm trong việc khám chữa các bệnh lý sản khoa, trong đó có tình trạng tắc tia sữa sau sinh. Bạn có thể gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 để đặt lịch khám sớm và được hỗ trợ tư vấn với cước gọi miễn phí.