Lưỡi bản đồ là vấn đề bất thường xảy ra ở khu vực niêm mạc lưỡi. Khi bệnh nhân ăn đồ cay, nóng sẽ gây ra những triệu chứng rất khó chịu. Bệnh có thể trở nên nghiêm trọng nếu xảy ra tình trạng bội nhiễm vi khuẩn, nấm. Vậy lưỡi bản đồ là bệnh gì? Điều trị bệnh như thế nào để mang lại hiệu quả cao và phòng tránh nguy cơ rủi ro?
03/11/2022 | Viêm lưỡi là gì? Triệu chứng của bệnh như thế nào? 26/10/2022 | Dính thắng lưỡi ở trẻ: Nguyên nhân, biểu hiện và phương pháp xử lý 26/08/2022 | Nấm lưỡi ở trẻ và những điều bố mẹ nên biết! 04/07/2022 | Tất tần tật những điều bạn cần biết về bệnh viêm lưỡi ở người lớn
1. Lưỡi bản đồ là bệnh gì?
Các chuyên gia giải đáp thắc mắc “lưỡi bản đồ là bệnh gì” như sau:
- Lưỡi bản đồ chính là những khoảng lưỡi có màu đỏ, không có nhú lưỡi, thường nhăn và có hình dạng giống như bản đồ địa lý.
Lưỡi bản đồ có thể xảy ra ở trẻ em và người lớn
- Khi vùng lưỡi bị bệnh lành lại, bệnh có thể xuất hiện tại những vị trí khác trên niêm mạc lưỡi. Chính vì thế, căn bệnh này còn có một tên gọi khác nữa là viêm lưỡi di trú lành tính.
- Mặc dù khi quan sát, tình trạng lưỡi bản đồ có vẻ khá nghiêm trọng nhưng căn bệnh này thường không gây ra những nguy hiểm, đồng thời không liên quan đến một số vấn đề như ung thư lưỡi hay nhiễm trùng.
- Tuy nhiên khi mắc phải căn bệnh này, lưỡi của người bệnh cũng nhạy cảm hơn với một số loại đồ ăn kể cả những loại gia vị thường ngày như muối, hay đồ ngọt.
2. Bệnh lưỡi bản đồ xảy ra do những nguyên nhân nào?
Căn bệnh lưỡi bản đồ có thể xảy ra ở bất cứ đối tượng nào. Khoảng 2% dân số mắc phải căn bệnh này, trong đó tỷ lệ bệnh nhân nữ thường cao hơn so với bệnh nhân nam. Đa số các trường hợp bệnh nhân phát hiện bệnh ngay từ khi còn nhỏ. Khi lớn lên, bệnh có thể tái phát trở lại.
Người bị bệnh sẽ nhạy cảm hơn với đồ ăn, đồ uống cay nóng
Các nhà khoa học cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, vẫn chưa biết rõ nguyên nhân chính xác gây ra căn bệnh này. Tuy nhiên, một số yếu tố làm tăng nguy cơ bị bệnh có thể được tính đến như sau:
- Bệnh thường xảy ra ở những trường hợp bị vảy nến, thiếu máu, bệnh tiểu đường, dị ứng,…
- Những người thường xuyên bị áp lực tâm lý, căng thẳng và lo âu quá nhiều cũng dễ gặp phải bệnh lưỡi bản đồ.
- Ở một số trường hợp, thực phẩm có thể là yếu tố gây kích hoạt bệnh, chẳng hạn như pho mát.
- Có những trường hợp cả gia đình cũng mắc bệnh viêm lưỡi bản đồ, vì thế rất có thể căn bệnh này còn liên quan đến yếu tố di truyền.
- Phụ nữ có thai hoặc đang trong chu kỳ kinh nguyệt cũng dễ bị bệnh. Do đó, yếu tố nội tiết cũng có thể là yếu tố làm tăng nguy cơ mắc lưỡi bản đồ.
3. Những triệu chứng cảnh báo bạn đã mắc bệnh lưỡi bản đồ
Bạn có thể mắc lưỡi bản đồ nếu thấy trên niêm mạc lưỡi xuất hiện những biểu hiện sau:
- Nhú lưỡi nhỏ li ti rụng tạm thời tạo ra những mảng đỏ trên phần niêm mạc lưỡi bị bệnh và những mảng đỏ này có thể di cư qua nhiều vị trí khác nhau.
- Những vùng tổn thương này thường có hình ngoằn ngoèo giống như bản đồ địa lý nên thường được gọi là lưỡi bản đồ.
Nên đưa trẻ đi khám ngay khi có triệu chứng đau rát lưỡi
- Viền thương tổn thường có màu trắng hay vàng tro, có thể dễ dàng phân biệt với những niêm mạc lưỡi không bị bệnh.
- Tình trạng lưỡi bản đồ có thể kéo dài và dễ tái phát.
- Bệnh không gây ra triệu chứng nguy hiểm và không ảnh hưởng nhiều đến chất lượng cuộc sống. Tuy nhiên, khi ăn những thực phẩm cay nóng, có thể dễ dàng gây kích thích lưỡi. Khi xảy ra tình trạng bội nhiễm, bệnh nhân sẽ bị đau rát và gặp nhiều khó khăn trong việc ăn uống.
- Các triệu chứng thường được nhận biết rõ ràng hơn ở một số thời điểm như thời kỳ kinh nguyệt và thời kỳ mang thai.
4. Những phương pháp chẩn đoán và điều trị bệnh lưỡi bản đồ
4.1. Phương pháp chẩn đoán bệnh
Các bác sĩ sẽ dựa vào các triệu chứng lâm sàng để xác định bệnh. Bên cạnh đó, nếu nghi ngờ với một số bệnh như vảy nến, nấm lưỡi, ung thư lưỡi, bác sĩ có thể chỉ định bệnh nhân thực hiện một số loại xét nghiệm cần thiết.
- Phân biệt với nấm candida lưỡi: Một số triệu chứng của căn bệnh này khá giống với bệnh lưỡi bản đồ. Tuy nhiên điểm khác biệt là căn bệnh này có thể tiến triển nặng và gây ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe của người bệnh. Nấm candida lưỡi còn có thể gây ra tình trạng chảy máu lưỡi, loét lưỡi,… Soi tươi mẫu bệnh phẩm ở lưỡi chính là cách phát hiện nấm chính xác và nhanh chóng.
- Phân biệt với bệnh vảy nến: Bệnh lưỡi bản đồ phổ biến hơn so với bệnh vảy nến. Tuy nhiên, một số người vẫn tin rằng, lưỡi bản đồ chính là một biểu hiện bệnh ở miệng của vảy nến.
- Bệnh ung thư lưỡi: Để phân biệt cần dựa vào triệu chứng lâm sàng cùng với một số yếu tố dịch tễ.
Lưỡi bản đồ gây mất thẩm mỹ nhưng lại không gây nguy hiểm cho người bệnh. Hiện nay, chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu dành cho bệnh lưỡi bản đồ. Thông thường, các bác sĩ sẽ điều trị theo triệu chứng bệnh.
Có thể điều trị bệnh bằng thuốc kháng sinh
- Sử dụng thuốc kháng sinh để khắc phục tình trạng vi khuẩn bội nhiễm.
- Bên cạnh đó, bác sĩ cũng có thể chỉ định người bệnh bổ sung vitamin nhóm B như B1, B2 và B6; vitamin C; hay một số loại thuốc giảm đau để cải thiện triệu chứng đau rát cho người bệnh,...
- Trong quá trình điều trị, người bệnh nên chú ý vệ sinh răng miệng sạch sẽ và đều đặn 2 lần/ngày. Đồng thời cũng cần tránh ăn những loại đồ ăn cay nóng hay có chứa nhiều gia vị. Bên cạnh đó, bệnh nhân cũng cần bổ sung thêm một số loại thực phẩm như rau xanh, trái cây trong thực đơn mỗi ngày. Đặc biệt lưu ý uống nhiều nước.
- Với các bệnh nhi, không nên ép trẻ ăn nhiều nếu trẻ bị đau vì có thể khiến trẻ sợ ăn. Phụ huynh cần chú ý cho trẻ dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ. Sau khi cho trẻ ăn, nên cho trẻ uống nước để phòng ngừa bệnh hiệu quả.
Nếu có những biểu hiện đau rát lưỡi kéo dài hay những triệu chứng bất thường khác, hãy nhấc máy và gọi đến tổng đài 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được tư vấn và đặt lịch khám sớm.