Các Gamma globulin (Ig) có tất cả các đặc tính cơ bản về khả năng phản ứng đối với các kháng nguyên đặc hiệu cho nên chúng được gọi là globulin miễn dịch. Hiện nay người ta đã phát hiện ra 5 loại Ig là IgA, IgG, IgM, IgD, IgE. Vậy IgA có vai trò gì trong hệ thống miễn dịch. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn giải đáp câu hỏi này.
25/03/2020 | Ý nghĩa lâm sàng của các globulin miễn dịch IgG, IgM và IgA 04/09/2016 | IgA định lượng (quantitative immunoglobulin A)
1. IgA là gì?
Gamma globulin A còn được gọi là Immunoglobulin A hay globulin A (IgA) là loại globulin miễn dịch có nồng độ cao thứ 2 trong máu sau IgG, chúng chiếm khoảng 10 - 15% tổng lượng gamma globulin của cơ thể. Chúng được tiết ra chủ yếu ở niêm mạc đường hô hấp, tuyến nước bọt, dịch ruột, tuyến lệ, chất tiết đường tiết niệu sinh dục, tuyến tiền liệt, sữa mẹ,... Đây là kháng thể quan trọng mà trẻ sơ sinh nhận được từ mẹ.
Hình 1: Các gamma globulin
Globulin miễn dịch A đảm nhiệm vai trò miễn dịch tại chỗ, là tuyến phòng thủ đầu tiên trong khả năng chống nhiễm trùng, thông qua việc ức chế sự bám dính của vi khuẩn và virus vào các tế bào biểu mô và bằng cách trung hòa độc tố vi khuẩn và virus, cả ngoại bào và nội bào. Nó cũng loại bỏ mầm bệnh hoặc kháng nguyên thông qua con đường bài tiết qua trung gian IgA, trong đó các tác nhân gây bệnh gắn với IgA được theo sau bởi sự vận chuyển các phức hợp miễn dịch qua trung gian thụ thể poly immunoglobulin.
Chúng không có khả năng hoạt hóa bổ thể và không đi được qua hàng rào nhau thai. Kháng thể này được bài tiết ngay từ khi sinh, nồng độ của globulin này tăng lên dần và đạt tới giá trị lớn như người trưởng thành khi trẻ được 12 tuổi.
Globulin miễn dịch A là một phần của hệ thống miễn dịch. Nó tồn tại dưới 2 dạng bao gồm dạng IgA1 tồn tại chủ yếu trong huyết thanh và IgA2 tồn tại trong dịch tiết. Tỷ lệ hai loại này thay đổi tùy từng mô bạch huyết khác nhau trong cơ thể. Cơ thể tạo ra globulin A và các loại kháng thể khác để giúp chống lại bệnh tật. Thiếu hụt globulin A có nghĩa là cơ thể có mức độ thấp hoặc không có IgA trong máu.
Sự thiếu hụt dường như góp một phần gây ra bệnh hen suyễn và dị ứng. Việc thiếu hụt Immunoglobulin A cũng có liên quan đến vấn đề tự miễn dịch. Đây là những vấn đề sức khỏe khiến hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công chính cơ thể do nhầm lẫn.
2. Thiếu hụt IgA có ảnh hưởng như thế nào đến sức khỏe?
IgA xuất hiện chủ yếu trong màng nhầy của đường hô hấp và tiêu hóa và đóng vai trò như tuyến phòng thủ đầu tiên, chống lại sự xâm nhập của vi khuẩn. Khi cơ thể bị suy giảm, thiếu hụt IgA sẽ tạo điều kiện cho các vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể và gây ra bệnh lý. Nhất là trong mùa lạnh và mùa dịch cúm, niêm mạc đường hô thường xuyên tiếp xúc với các vi khuẩn, virus gây bệnh.
Hầu hết những người bị thiếu hụt globulin A không có bất kỳ triệu chứng nào. Và không có cách điều trị thiếu hụt globulin A. Liệu pháp miễn dịch không có tác dụng để điều trị tình trạng này.
Các biến chứng do thiếu globulin A gây ra bao gồm:
Hình 2: Hen suyễn có thể là biến chứng của thiếu globulin A
3. Xét nghiệm IgA huyết thanh được thực hiện khi nào?
Xét nghiệm IgA huyết thanh thường được chỉ định để:
- Phát hiện và theo dõi các bệnh lý globulin miễn dịch đơn dòng và các tình trạng thiếu hụt miễn dịch.
- Để trợ giúp cho chẩn đoán đa u tủy xương.
- Theo dõi điều trị bệnh đa u tủy xương.
- Đánh giá người bệnh có nghi ngờ thiếu hụt globulin A trước khi chỉ định truyền máu.
- Đánh giá tình trạng phản vệ liên quan với truyền máu và các chế phẩm máu (kháng thể IgA trong các chế phẩm máu xuất hiện ở các bệnh nhân có nồng độ IgA thấp có thể gây ra tình trạng phản vệ).
Giá trị bình thường của globulin A sẽ thay đổi theo độ tuổi:
- Trẻ dưới 1 tuổi : 1 - 83 mg/dl.
- Từ 1 - 4 tuổi : 14 - 152 mg/dl.
- Từ 5 - 7 tuổi: 33 - 200 mg/dl.
- Từ 8 - 9 tuổi: 45 - 234 mg/dl.
- Từ 10 - 17 tuổi: 68 - 378 mg/dl.
- > 18 tuổi: 70 - 400 mg/dl.
Tăng nồng độ Immunoglobulin A thường gặp trong các trường hợp:
- Các bệnh lý đa dòng như: xơ gan, nhiễm trùng mạn tính, các bệnh lý viêm mạn tính, bệnh ruột do viêm, viêm khớp dạng thấp với yếu tố RF tăng cao.
- Lupus ban đỏ hệ thống.
- Bệnh Sarcoidosis.
- Hội chứng Wiskott - Aldrich.
- Các bệnh lý đơn dòng như: Đa u tủy xương IgA, bệnh chuỗi nặng alpha, u tương bào biểu hiện ngoài tủy xương, bệnh globulin miễn dịch đơn dòng không xác định.
- U lympho.
- Bệnh Leukemia mạn tế bào lympho.
- Ung thư biểu mô.
Nồng độ Immunoglobulin A giảm thường gặp ở các trường hợp:
- Không có gamma globulin máu.
- Giảm gammaglobulin máu.
- Chứng giãn mao mạch thất điểu di truyền.
- Rối loạn sản xuất gamma globulin máu.
- Các bệnh lý về ruột do một tình trạng viêm.
- Hội chứng giảm hấp thu.
- Viêm tai giữa tái phát nhiều lần.
- Đa u tủy xương không phải IgA.
- Bệnh xoang phế quản mạn tính.
- Thiếu hụt miễn dịch dịch thể mắc phải.
- Bệnh đại globulin máu Waldenstrom
- Các nguyên nhân khác như: ung thư biểu mô dạ dày, có thai những tháng cuối, bệnh leukemia, hội chứng thận hư
Hình 3: Xét nghiệm Immunoglobulin A huyết thanh
Xét nghiệm nồng độ Immunoglobulin A huyết thanh được đo theo nguyên lý điện hóa phát quang. Nhưng phương pháp này không giúp phân biệt giữa tăng IgA đơn dòng hay đa dòng. Vì vậy để xác định được chính xác có thể tiến hành xét nghiệm điện di protein huyết thanh và làm test cố định miễn dịch để lượng hóa các protein miễn dịch.
Các globulin miễn dịch đóng vai trò rất quan trọng trong việc bảo vệ cơ thể khỏi các tác nhân gây bệnh từ ngoài xâm vào vì vậy khi cảm thấy có bất kỳ sự bất thường nào về vấn đề sức khỏe bạn cần đến ngay các trung tâm y tế để thăm khám và được tư vấn điều trị tránh để trường hợp bệnh phát triển nặng sẽ gây khó khăn hơn trong việc điều trị.
Để giảm bớt gánh nặng chi phí khám chữa bệnh của người dân, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC tiếp nhận bảo lãnh bảo hiểm cho các khách hàng có thẻ bảo hiểm của hơn 30 công ty bảo hiểm khác nhau.
Hiện tại MEDLATEC đang triển khai dịch vụ bảo lãnh viện phí tại 2 cơ sở:
- Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC: 42 - 44 Nghĩa Dũng, Ba Đình, Hà Nội.
- Phòng khám Đa khoa MEDLATEC: 99 Trích Sài, Tây Hồ, Hà Nội.
Gọi ngay đến số tổng đài 1900 565656 để được tư vấn các dịch vụ một cách nhanh chóng và chính xác
1900 565656
