Ở nước ta, như một thói quen với số đông, rượu bia đã trở thành một món đồ uống được ưa chuộng để sử dụng trong rất nhiều thời điểm khác nhau. Chính thói quen này đã ngày càng hủy hoại, gây ra nhiều bệnh lý nguy hại cho gan. Vậy rượu bia gây hại cho gan như thế nào, chúng ta hãy cùng tìm hiểu rõ hơn trong bài viết dưới đây.
25/02/2021 | Nguy hiểm từ tác hại của rượu bia đối với nam giới 01/02/2020 | Chuyên gia Gan mật khuyến cáo tác hại của rượu bia tới gan
1. Cách thức rượu bia gây hại cho gan như thế nào
1.1. Gan và vai trò chuyển hóa rượu bia
Gan đảm nhận rất nhiều chức năng quan trọng trong cơ thể như: sản xuất yếu tố đông máu, tạo ra loại thuốc chữa bệnh cho cơ thể một cách tự nhiên, chuyển hóa đạm và mỡ trong thức ăn, sử dụng và dự trữ glycogen,... Không những thế, gan còn là nơi chuyển hóa và đào thải chất độc ở trong máu ra ngoài cơ thể; sản xuất enzyme, protein và hormone bảo vệ cơ thể khỏi nguy cơ nhiễm trùng;...
Lý giải cách thức rượu bia gây hại cho gan như thế nào
Khi rượu bia đi vào cơ thể, gan có khả năng chuyển hóa tới trên 90%, phần còn lại nó sẽ đào thải qua mồ hôi, hơi thở và nước tiểu. Cơ thể người khỏe mạnh bình thường cần khoảng một giờ để chuyển hóa đồ uống có cồn. Khi nồng độ cồn trong máu càng cao thì tất nhiên thời gian để đào thải chúng ra khỏi cơ thể sẽ càng lâu. Điều đáng nói là tại một thời điểm, gan chỉ có thể chuyển hóa một lượng rượu nhất định nên uống quá nhiều thì lượng rượu không được gan chuyển hóa sẽ có cơ hội lưu thông trong máu từ đó làm ảnh hưởng trực tiếp đến tim, gan và não.
1.2. Quá trình gây hại cho gan của rượu bia
Mặc dù đến nay các nhà nghiên cứu vẫn chưa trả lời chính xác được rượu bia gây hại cho gan như thế nào khi sử dụng chúng quá nhiều nhưng các giả thuyết giải thích cho vấn đề này như sau:
- Làm kích hoạt phản ứng viêm
Bản thân viêm nhiễm là một phản ứng cục bộ của cơ thể để đáp ứng lại với tổn thương mô hoặc các tác nhân lạ, có hại nhằm bảo vệ cơ thể trước các vi sinh vật gây ra bệnh. Viêm gan là tình trạng điển hình xảy ra tại gan do rượu bia. Quá trình viêm tại đây bắt đầu từ khi các tế bào gan giải phóng hóa chất thu hút các thực bào hoặc tế bào bạch cầu đến mô bị tổn thương. Nếu tiêu thụ quá nhiều rượu thì đường ruột sẽ bị tăng tính thấm của nội độc tố.
Nội độc tố là yếu tố được lưu thông và hấp thụ trong máu rồi đến gan. Tại gan, chúng kích thích các tế bào Kupffer giải phóng hóa chất thúc đẩy quá trình viêm khởi phát từ đó đe dọa trực tiếp cho gan cũng như các mô của cơ thể.
- Chất chuyển hóa độc hại
Thông qua quá trình oxy hóa, gan chuyển hóa rượu thành acetaldehyd. Chất này có độc tính rất cao nên nếu uống nhiều bia rượu gan sẽ phải hoạt động nhiều hơn để đào thải, nhờ đó lượng acetaldehyde sinh ra nhiều hơn rồi tiếp tục làm hại đến tế bào gan. Khi gan cố gắng tự phục hồi sẽ sinh ra viêm và sẹo.
- Stress oxy hóa
Trên phương diện này, rượu bia gây hại cho gan thế nào có thể giải thích như sau: chất chuyển hóa độc hại có trong rượu bia có thể làm hỏng tế bào gan bằng cách nó tạo ra quá nhiều gốc tự do đồng thời làm cạn kiệt nguồn chất chống oxy hóa của cơ thể, hậu quả là hàng loạt các tế bào lành bị chết vì stress oxy hóa.
Gốc tự do chứa oxy có khả năng phản ứng cao. Một lượng nhỏ của nó là sản phẩm phụ từ quá trình trao đổi chất thông thường và nhanh chóng được loại bỏ bởi các chất chống oxy hóa trong tế bào. Nếu gốc tự do sản xuất quá ngưỡng tự bảo vệ của cơ thể hoặc có sự suy giảm về hàm lượng các tác nhân chống oxy hóa thì các gốc tự do sẽ làm chết tế bào. Điều này là do gốc tự do làm thay đổi đường truyền tín hiệu trong các tế bào, làm ảnh hưởng trực tiếp đến ADN cũng như quá trình tổng hợp protein. Khi uống quá nhiều rượu bia, nồng độ của các chất chống oxy hóa trong cơ thể sẽ giảm và gốc tự do sẽ khiến tế bào gan dễ bị tổn thương hơn.
2. Những bệnh lý ở gan do rượu bia gây ra
Để hình dung cụ thể rượu bia gây hại cho gan như thế nào chúng ta sẽ điểm danh những bệnh lý phổ biến có căn nguyên xuất phát từ thứ đồ uống này:
Gan nhiễm mỡ là bệnh thường gặp ở những người uống nhiều rượu bia
2.1. Gan nhiễm mỡ
Hầu hết những người nghiện rượu bia đều gặp tình trạng gan lắng đọng rất nhiều chất béo. Tuy nhiên, tình trạng này có thể thay đổi và chưa được xem là mức độ nghiêm trọng nhất tại gan do rượu bia gây ra.
2.2. Viêm gan
Viêm gan do rượu bia có đặc trưng là viêm và hoại tử mô gan ở phạm vi rộng. Khi gan nỗ lực tự chữa lành cho mình nó sẽ hình thành mô sẹo để thay thế cho mô gan khỏe mạnh. Đó chính là quá trình xơ hóa. Khoảng 50% người uống rượu bia gặp phải tình trạng này. Người bị viêm gan thường có các triệu chứng: vàng da, sốt, đau bụng,...
Khi xơ hóa lan rộng nó sẽ tác động xấu đến lưu lượng máu đi qua gan, khiến cho cấu trúc bên trong gan bị biến dạng nên chức năng gan bị suy giảm trầm trọng, có thể gây nên các bệnh lý ở thận và não. Biến chứng xơ gan do rượu bia có thể gây tử vong điển hình như: tăng huyết áp tĩnh mạch cửa, suy thận,...
3. Nhận thức đúng để bảo vệ gan
Từ những giải thích ở trên chúng ta có thể hình dung được rượu bia gây hại cho gan như thế nào. Lưu ý rằng, tác hại mà loại đồ uống này gây ra cho gan phụ thuộc rất nhiều vào nồng độ cồn trong chúng.
Nói không với rượu bia là cách tốt nhất để bảo vệ sức khỏe của người bị bệnh lý về gan
Ước tính, mỗi lon bia 330ml sẽ tương đương một ly rượu vang 135ml và bằng loại rượu mạnh khoảng 30ml. Như vậy, nếu mỗi ngày tiêu thụ quá 60g cồn đối với nam giới và trên 40g cồn đối với nữ giới thì nguy cơ mắc bệnh gan do rượu sẽ tăng lên. Bên cạnh đó, trong thời gian uống rượu bia nếu kéo dài tình trạng không ăn sẽ bị suy dinh dưỡng nặng khiến cho cơ thể bị thiếu dưỡng chất và vitamin giúp đóng vai trò hóa giải độc chất có trong đó đồng thời ảnh hưởng đến quá trình tái tạo tế bào gan bị hư hại.
Khi đã biết rượu bia gây hại cho gan như thế nào, tốt nhất hãy chọn loại rượu bia có nồng độ cồn dưới 30 độ đồng thời trong quá trình uống cần ăn thêm đạm và tinh bột để chúng chuyển hóa rượu bảo vệ cho gan. Ngoài ra, rau cũng được xem là chất có nhiều chất xơ góp phần giảm tốc độ hấp thụ rượu bia nên trong quá trình tiêu thụ đồ uống có cồn cũng chớ nên bỏ qua loại thực phẩm này.
Sau khi uống rượu bia nên nhớ không được phép dùng thuốc hạ sốt, thuốc giảm đau có chứa thành phần paracetamol vì nó dễ làm tăng nguy cơ ngộ độc, suy gan, đe dọa tính mạng. Nếu bắt buộc phải uống rượu bia, tốt nhất hãy uống khi đói sau đó bổ sung nước ép trái cây để trung hòa cồn, giải rượu nhanh chóng. Những bệnh nhân bị bệnh về gan do rượu bia cần chấm dứt sử dụng tiếp loại đồ uống này nếu muốn bảo vệ sự sống của chính mình.
Hy vọng những chia sẻ về vấn đề rượu bia gây hại cho gan như thế nào trên đây có thể góp phần giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về tác hại của đồ uống có cồn để biết cách bảo vệ mình. Nếu có bất kỳ dấu hiệu nào bất thường về gan, tốt nhất nên thăm khám bác sĩ chuyên khoa hoặc liên hệ tổng đài 1900 56 56 56 để có được những hướng dẫn chính xác từ các chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC.