Gút - bệnh lý đặc biệt cảnh giác sau Tết

Trước và sau Tết là hai thời điểm Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC gặp rất nhiều trường hợp đến khám do đột ngột hoặc xuất hiện nhiều đợt đau khớp gối, bàn ngón chân khiến khó khăn vận động, sinh hoạt. Sau khi được chẩn đoán bị Gút cấp, bệnh nhân được bác sĩ kê đơn điều trị và hết đau hoàn toàn. Tuy nhiên, theo bác sĩ cơ xương khớp, ngoài thời gian này, để có hệ xương khớp dẻo dai, khỏe mạnh, người dân cần kiểm tra định kỳ và ăn uống khoa học.

Đi khám chẩn đoán Gút từ những triệu chứng dễ bỏ qua

3 ngày trước khi đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC khám, anh T.A.K, 42 tuổi, ở Hà Nội có biểu hiện sưng đau đột ngột khớp gối phải, nóng đỏ nhẹ, đau nhiều về đêm, không sốt, vận động khó khăn. 

Kết quả xét nghiệm chỉ số Uric máu tăng (574.5 umol/L), chỉ số viêm CRP tăng (10.4mg/dL), siêu âm có dịch khớp gối mức độ trung bình. Từ kết quả khám, xét nghiệm và siêu âm, anh K., đã được bác sĩ chẩn đoán và kê đơn thuốc điều trị Gút cấp, hạ uric máu. Sau 5 ngày anh K., hết đau hoàn toàn.

Anh K. cho biết cách đây 2 năm, anh xuất hiện đau tương tự tại khớp bàn ngón chân cái nhiều đợt. Khi đó anh còn làm tại công ty cũ, thường xuyên đi nhậu cùng đồng nghiệp. Một năm nay, sau khi chuyển cơ quan công tác, tần suất liên hoan giảm nên bệnh của anh ổn định. Tuy nhiên, 2 tháng nay, được điều chuyển về cơ quan cũ, quay trở lại ăn nhậu nên anh đã bị bệnh Gút tái phát 2 lần.

Sưng đau khớp gối, nóng đỏ, vận động khó khăn là những dấu hiệu cảnh báo Gút

Cũng xuất hiện triệu chứng đau khớp bàn ngón 1 chân phải 4 ngày, sau khi chạy bộ đường dài, sưng nóng đỏ, đau tăng về đêm, hạn chế vận động nhiều nên bệnh nhân N.T.L, nam, 62 tuổi đã MEDLATEC kiểm tra.

Kết quả của bệnh nhân L., có chỉ uric máu trong giới hạn bình thường (337.8umol/L), CRP tăng nhẹ (6.36 mg/dL), siêu âm thấy hình ảnh theo dõi lắng đọng tinh thể urat khớp bàn ngón chân (hình ảnh đường đôi). Do đó, bệnh nhân được chẩn đoán Gút cấp tính và điều trị colchicin, thuốc chống viêm không steroid. Sau 1 tuần hết đau hoàn toàn.

ThS. BSNT Trịnh Thị Nga - chuyên khoa Cơ xương khớp, BVĐK MEDLATEC cho biết: Đây là hai trong số những bệnh nhân may mắn đến khám và chữa trị kịp thời tại bệnh viện. Tuy nhiên, BS Nga lưu ý người dân không nên chủ quan vì bệnh gút có sức tàn phá ghê gớm khi xuất hiện các biến chứng về sự nhiễm trùng của các hạt tophi bị vỡ, từ đó gây dính khớp dẫn tới tàn phế. Khi không được điều trị kịp thời, bệnh gây suy thận và thiếu máu.

Cách phân biệt dấu hiệu của Gút với các bệnh khớp khác

Hiện nay, Gút và bệnh lý cơ xương khớp đều rất phổ biến, khiến bệnh nhân khó chịu, do cùng chung triệu chứng đau, viêm, khó chịu dẫn đến chủ quan, bỏ sót bệnh. 

Để không bỏ sót bệnh cũng như phân biệt triệu chứng của bệnh Gút và các bệnh lý cơ xương khớp qua các dấu hiệu sau: 

• Bệnh Gút: Đau kiểu viêm (đau nhiều về đêm, sưng nóng đỏ), diễn biến đột ngột, thường gặp tại các khớp chi dưới (ngón cái, cổ chân, gối), khỏi hoàn toàn trong 2 tuần. Cơn đau có thể xuất hiện sau những bữa ăn nhiều đạm, hải sản, sau chấn thương, stress, sau dùng thuốc… Khi xuất hiện hạt tophi là bệnh đã ở giai đoạn mạn tính, điều trị khó khăn, nhiều biến chứng. Ngoài ra, bệnh nhân bị Gút còn có biểu hiện không điển hình như đau ở khớp bàn ngón tay, khuỷu tay, đau âm ỉ kéo dài… 
• Bệnh thoái hóa khớp: Thoái hóa khớp hay gặp ở khớp gối, cổ chân. Cơn đau do thoái hóa khớp đa phần diễn biến từ từ, đau khi vận động làm việc, giảm khi nghỉ ngơi. Ít trường hợp sưng khớp, không đỏ. 
• Các viêm khớp khác như viêm khớp dạng thấp, viêm khớp vảy nến, viêm cột sống dính khớp, nhiễm trùng khớp, lao khớp… Các trường hợp này khó phân biệt do triệu chứng chồng chéo lên nhau. Ngoài sự diễn biến đột ngột của Gút, sự khác biệt thường gặp là thời gian cơn đau của hai bệnh này khác nhau. Cụ thể trong cơn đau do Gút thường diễn biến ngắn ngày (dưới 2 tuần) và các bệnh viêm khớp khác cơn đau kéo dài âm ỉ hơn. 

Triệu chứng bệnh Gút dễ nhầm lẫn với các bệnh lý cơ xương khớp khác

Tuy nhiên, bác sĩ Nga nhấn mạnh, các dấu hiệu trên chỉ là dấu hiệu gợi ý, để khẳng định chẩn đoán, người bệnh cần làm thêm xét nghiệm máu, xét nghiệm dịch khớp nếu có, siêu âm, X-quang, chụp cắt lớp vi tính năng lượng kép. Một số trường hợp chẩn đoán khó cần xem đáp ứng điều trị với thuốc.

Do rất nhiều bệnh lý cần phân biệt với Gút, cách điều trị các bệnh này khác nhau. Thậm chí ngay cả những người đã mắc Gút cũng có thể bị các bệnh khác kèm theo, do đó bệnh nhân có biểu hiện sưng đau khớp cần đi khám sớm để chẩn đoán kịp thời.

Người bị bệnh Gút nên kiểm tra thế nào?

Gút là bệnh lý diễn ra do nồng độ acid uric máu vượt quá ngưỡng bão hòa của cơ thể, uric đi ra các cơ quan (thường gặp nhất là khớp, da, thân...) gây triệu chứng sưng đau khớp, sỏi thận, hạt tophi. Vì vậy, kiểm soát uric máu là điều cần thiết với tất cả mọi người, đặc biệt là người bị Gút. 

Theo BS Nga, người khỏe mạnh nên kiểm tra uric máu định kỳ mỗi 6-12 tháng. Người bị Gút nên kiểm tra mỗi 3-6 tháng và tuân thủ phát đồ điều trị, cũng như thực hiện chế độ ăn uống, tập luyện của bác sĩ. Riêng người bị Gút mạn tính khó kiểm soát, nhiều đợt diễn biến cấp tính cần làm xét nghiệm uric máu hàng tháng.

Gút là bệnh lý diễn ra do nồng độ acid uric máu vượt quá ngưỡng bão hòa của cơ thể

Khi kiểm tra uric máu nên kiểm tra kèm theo men gan và chức năng thận, bởi những rối loạn này hay đi kèm nhau, có thể ảnh hưởng đến điều trị Gút.

Khi kiểm tra chỉ số xét nghiệm uric máu, 3 trường hợp cần theo dõi chỉ số Uric như sau:

• Người chưa bị Gút: Uric máu cần duy trì dưới 420 umol/L ở nam giới và dưới 360 umol/L ở nữ giới. 
• Khi đã có cơn Gút: Cần duy trì dưới 360 umol/L. 
• Trường hợp Gút mạn tính: Nên duy trì Uric máu dưới 300 umol/L.

Để duy trì được ngưỡng mong muốn chúng ta cần kết hợp chế độ ăn uống, thể dục thường xuyên, thuốc hạ uric máu (theo chỉ định của BS) và theo dõi uric máu thường xuyên.

Chế độ ăn uống, tập luyện cần thiết cho người bị bệnh Gút

Người bệnh Gút nên ăn và kiêng gì là thắc mắc của rất nhiều người

Gout là một trong những bệnh lý có liên quan chặt chẽ tới chế độ ăn uống, luyện tập, do đó, chế độ ăn uống và luyện tập hợp lý sẽ giúp bệnh nhân kiểm soát một phần uric máu, giữ cân nặng hợp lý, hạn chế những đợt Gút cấp tính. Theo đó, người bệnh cần lưu ý cụ thể như sau:

- Các thực phẩm cần hạn chế: Hải sản: Cá cơm, cá mòi, cá ngừ, động vật nhuyễn thể (sò, hàu…); Thịt đỏ: Thịt chó, thịt bò…; Nội tạng động vật: Gan, thận, não, lòng…; Nấm, đậu khô, đậu Hà Lan; Uống rượu, bia. Do những thực phẩm này chứa nhiều nhân purin, từ đó chuyển hóa thành acid uric nên khi hạn chế ăn uống những thực phẩm này sẽ giúp acid uric máu ổn định.

- Đối với bệnh nhân bị gút nên bổ sung đạm qua các loại thịt trắng như thịt gà, các loại cá ít purin với lượng vừa phải (110-170gr/ngày).

- Các thực phẩm cần tăng cường:

• Nước: Bảo đảm uống ít nhất 2 lít nước/ngày, tuy nhiên, bệnh nhân có bệnh thận mạn tính, suy tim cần xin ý kiến bổ sung điều trị trước khi tăng lượng nước uống vào.
• Anh đào và thực phẩm giàu vitamin C như cam, dâu tây, bưởi, ớt chuông, dưa,… giúp giảm nồng độ acid uric trong máu, có tác động tích cực đến bệnh gút. 

- Giảm cân: Thừa cân, béo phì đã được nghiên cứu làm tăng nguy cơ phát triển bệnh gút. Nghiên cứu cũng cho thấy rằng giảm số lượng calo và giảm cân - ngay cả khi không có chế độ ăn hạn chế purin - làm giảm mức acid uric và giảm số lượng các cơn gút. Không những thế giảm cân còn làm giảm áp lực đến các khớp, giảm nguy cơ thoái hóa khớp.

- Tập thể dục thường xuyên: Giúp ổn định acid uric, giảm cân, duy trì sức khỏe tim mạch nên cần thiết với tất cả mọi người để dự phòng và giảm nguy cơ Gút. 

Nếu bệnh nhân đang trong cơn Gút cấp, sưng nóng đau khớp, cần hạn chế tập thể dục mạnh, không vận động gắng sức để tránh cơn Gút cấp dữ dội hơn.

Bộ Y tế khuyến cáo mỗi người trưởng thành nên tập thể dục ít nhất 150 phút/tuần. Tập Aerobic, bơi lội, tập thể dục trong nước ấm, đạp xe, tập tạ, gym… đều giúp cải thiện chất lượng cuộc sống. Trước khi tập, mỗi người cần được tư vấn bởi các huấn luyện viên, bác sĩ y học thể thao, bác sĩ cơ xương khớp để lựa chọn môn thể thao và cường độ tập phù hợp với sức khỏe của mình, tránh những chấn thương hoặc tác động xấu do tập luyện không phù hợp gây ra.

Là nơi quy tụ đội ngũ chuyên gia đầu ngành và trang bị đồng bộ hệ thống móc xét nghiệm hiện đại như máy đo loãng xương thân, máy đo loãng xương tia X năng lượng kép, máy chụp cộng hưởng từ (MRI), máy chụp cắt lớp vi tính (CT-scanner), cùng bộ xét nghiệm thực hiện hệ thống máy móc đạt tiêu chuẩn quốc ISO 15189:2012,…

PGS.TS Mai Hồng - Chuyên gia cơ xương khớp của BVĐK MEDLATEC thăm khám cho bệnh nhân

Chuyên khoa Cơ xương khớp, BVĐK MEDLATEC là địa chỉ uy tín ở phía Bắc thăm khám, chẩn đoán và điều trị chính xác các bệnh lý cơ xương khớp như:

• Khám, tư vấn và điều trị các bệnh lý nội khoa cơ xương khớp thường gặp: Bệnh Gút, bệnh khớp tự miễn, thoái hóa khớp, khớp nhiễm khuẩn,…
• Thực hiện các thủ thuật: Tiêm khớp, hút dịch khớp, tiêm các điểm bám gân, tiêm ngoài mang cứng, tiêm chất nhờn tại khớp,...
• Điều trị loãng xương bằng thuốc Aclasta truyền tĩnh mạch 1 năm/ 1 lần

Đối với bệnh lý Gút mạn tính nói riêng các các bệnh lý nói chung, để theo sức khỏe định kỳ tiện lợi ngay tại nhà, tránh mất thời gian đi lại và chờ đợi, người dân có thể lựa chọn Dịch vụ Lấy mẫu xét nghiệm tận nơi tiện lợi, nhanh chóng của BVĐK MEDLATEC bằng cách gọi điện đặt lịch lấy mẫu qua tổng đài  1900 56 56 56.

Ngay sau khi có kết quả, khách hàng được gọi điện tư vấn kết quả xét nghiệm miễn phí. Trường hợp khách hàng cần kiểm tra chuyên sâu, khách hàng chỉ cần mang kết xét nghiệm này tới viện để thực hiện chuyên sâu các kỹ thuật về chẩn đoán hình ảnh, từ đó bác sĩ có cơ sở đánh giá tổng thể tình trạng sức khỏe và đưa ra hướng điều trị chính xác cho bệnh nhân.

Mọi thông tin giải đáp, quý khách vui lòng liên hệ tổng đài: 1900 56 56 56.