Đa chấn thương do tai nạn giao thông và cách xử trí phù hợp

Tai nạn giao thông đang là vấn đề nóng ở Việt Nam và nhiều quốc gia trên thế giới. Tình trạng đa chấn thương do tai nạn giao thông có thể khiến người bệnh gặp nguy hiểm đến tính mạng. Cơ chế chấn thương của những trường hợp này thường là cơ chế va đập và có thể kết hợp với nhiều cơ chế khác.

1. Đa chấn thương do tai nạn giao thông là gì? Có nguy hiểm không?

1.1. Đa chấn thương do tai nạn giao thông là gì?

Đa chấn thương là tình trạng bệnh nhân có ít nhất 2 tổn thương nghiêm trọng ở nhiều vùng hoặc ở nhiều cơ quan khác nhau và nguyên nhân là do tai nạn giao thông và có nguy cơ gây tử vong. 

Đa chấn thương do tai nạn có thể đe dọa tính mạng của nạn nhân

- Đa chấn thương do tai nạn giao thông là: 

+ Xảy ra những chấn thương rất nghiêm trọng, gây mất quá nhiều máu, rối loạn tuần hoàn - hô hấp cấp. 

+ Quá trình chẩn đoán bệnh ở các trường hợp đa chấn thương này gặp rất nhiều khó khăn, dễ bị bỏ sót vì nhiều triệu chứng của các tổn thương bị che lấp. 

+ Tiên lượng cũng rất khó. 

+ Công tác điều trị các trường hợp đa chấn thương cũng gặp nhiều khó khăn. Trong đó, việc quyết định xử trí những tổn thương nào trước, xử trí tổn thương nào sau cũng là những vấn đề rất phức tạp. 

1.2. Mức độ nguy hiểm của tình trạng đa chấn thương

Những trường hợp đa chấn thương do tai nạn giao thông có thể gây ra những rối loạn chức năng như sau: 

- Rối loạn hô hấp: Tình trạng này xảy ra là do suy tuần hoàn, đau hay vấn đề tăng nhu cầu chuyển hóa khi gặp chấn thương. Những tổn thương phổ biến có thể dẫn đến rối loạn hô hấp là tình trạng gãy xương sườn, chấn thương vùng hàm mặt, tràn khí màng phổi, hay tổn thương phổi phế quản,…

Nạn nhân có thể bị rối loạn tuần hoàn khi bị đa chấn thương

- Rối loạn tuần hoàn: Nguyên nhân cơ bản dẫn tới tình trạng này là do tình trạng mất máu gây ra. Tùy tình trạng mất máu mà có thể gây ra những mức độ nguy hiểm khác nhau. Ngoài ra, rối loạn tuần hoàn máu còn có thể là do một số nguyên nhân khác như chèn ép tim hay những chấn thương xảy ra ở vùng tủy sống. Trong đó, có thể chia thành 3 nhóm là sốc mất máu, sốc tủy và sốc do chèn ép tim.

- Rối loạn tri giác: Khi nạn nhân bị chấn thương sọ não, tổn thương não hay tăng áp lực nội sọ, thiếu oxy não thứ phát,… có thể dẫn tới rối loạn tri giác.

Có thể nói rằng, tình trạng đa chấn thương xảy ra do tai nạn giao thông rất nguy hiểm và có thể đe dọa tính mạng của người bệnh nếu không được chẩn đoán và điều trị sớm. 

2. Các loại cơ chế đa chấn thương do tai nạn giao thông

- Lực tác động mạnh thường xảy ra khi: 

+ Do một phần bên trong xe đập lên cơ thể khi bị tác động mạnh từ phương tiện khác. 

+ Tác động mạnh vào phương tiện vận tải, trong khi phương tiện này có thể cố định hoặc đang dịch chuyển.

Lực tác động mạnh dẫn đến đa chấn thương

- Té ngã: Thường xảy ra trong các trường hợp khi phương tiện tăng tốc hoặc người lái xe bất ngờ bị ngã xuống mặt đất. Một số trường hợp có thể sợ hãi và bị té ngã do muốn tránh phương tiện giao thông khác đang lao về phía mình. 

- Va đập: Có thể xảy ra ở cả người đang sử dụng phương tiện giao thông và cả người đang đi bộ. Đối với những hành khách đang ngồi trên xe ô tô, có thể xảy ra tình trạng va đập với các thiết kế bên trong thùng xe, ngồi ở hàng ghế sau va đập vào hàng ghế trước, va đập vào vô-lăng hay kính xe,…

Đây chính là những nguyên nhân phổ biến dẫn đến đa chấn thương, đó có thể là chấn thương sọ não hoặc cũng có thể là chấn thương ở da và nhiều cơ quan nội tạng. Những chấn thương bên trong thường đa dạng và có mức độ nghiêm trọng hơn so với những chấn thương bên ngoài. Đặc biệt những trường hợp sốc do mất máu khi xảy ra đa chấn thương trong tai nạn giao thông cần được xử trí kịp thời, nếu không nạn nhân có nguy cơ tử vong rất cao. 

- Đè nén: Khi bị đè nén bởi các phương tiện giao thông, người bệnh có thể gặp phải nhiều nguy hiểm. Trong nhiều trường hợp, những dấu hiệu bên ngoài chỉ là vết bầm tím, nhưng bên trong không đơn giản như vậy và rất có thể các tạng bên trong đã phải chịu nhiều tổn thương rất nghiêm trọng.  

- Nghiền ủi: Thường xảy ra trong những trường hợp cơ thể bị nén giữa bánh xe đang chạy. Tai nạn này khiến một phần cơ thể bị nghiền nát và rất khó hồi phục, thậm chí trong nhiều trường hợp còn khiến cho một phần cơ thể bị tách rời. 

3. Xử trí đa chấn thương do tai nạn giao thông

Với những trường hợp đa chấn thương do tai nạn giao thông, cần thực hiện đánh giá phân loại cấp cứu: 

- Cấp cứu không xâm nhập bằng một số biện pháp như hô hấp nhân tạo, thực hiện ép tim ngoài lồng ngực, cố định xương gãy. 

- Cấp cứu xâm nhập là một số phương pháp như đặt nội khí quản, đặt ống thông catheter tĩnh mạch hay tiêm thuốc,...

Phẫu thuật điều trị đa chấn thương do tai nạn giao thông

Để có thể đưa ra quyết định điều trị ưu tiên nhằm nâng cao cơ hội cứu sống người bệnh, cần thực hiện 

- Đánh giá ban đầu và hồi sinh: Đây là cách giúp phát hiện và đánh giá những tổn thương có thể đe dọa trực tiếp đến sự sống của người bệnh. Bao gồm kiểm soát đường thở, đảm bảo thông khí, đánh giá về tình trạng tuần hoàn và cầm máu,…

- Đánh giá bước 2: Kiểm tra toàn diện bằng các kỹ thuật cận lâm sàng để xác định tổn thương, từ đó lên phác đồ điều trị. 

- Theo dõi và đánh giá lại: Cần được thực hiện thường xuyên trong suốt quá trình cấp cứu và xảy ra chấn thương. Mục đích của bước theo dõi này là để tránh tránh bỏ sót những tổn thương. 

- Điều trị thực thụ: Bác sĩ xử trí đa chấn thương bằng nhiều cách khác nhau như phẫu thuật cấp cứu khẩn cấp, phẫu thuật cấp cứu không trì hoãn, phẫu thuật trì hoãn. 

Trên đây là một số thông tin giúp bạn hiểu hơn về tình trạng đa chấn thương do tai nạn giao thông. Mỗi loại chấn thương cần được tiếp cận và xử trí theo những cách khác nhau nhưng cùng chung một mục tiêu là sớm cải thiện sức khỏe cho người bệnh. Điều quan trọng là bệnh nhân cần được đưa đi cấp cứu sớm để được điều trị kịp thời, đảm bảo an toàn tính mạng. 

Nếu còn bất cứ thắc mắc gì liên quan đến đa chấn thương hoặc các vấn đề sức khỏe khác, mời bạn liên hệ đến tổng đài 1900 56 56 56 để được giải đáp chi tiết.