Đa u tủy xương gây nên nhiều biểu hiện ở các cơ quan khác nhau của cơ thể, đe dọa trực tiếp đến tính mạng người bệnh. Trong phạm vi bài viết dưới đây chúng tôi xin chia sẻ cùng bạn những thông tin cơ bản nhất cần nắm nhất về bệnh lý này.
30/05/2020 | Điện di protein huyết thanh - Xét nghiệm quan trọng trong bệnh đa u tủy xương 10/01/2020 | Xét nghiệm Beta 2 microglobulin, dấu ấn sinh học trong đa u tủy xương và suy thận
1. Thế nào là đa u tủy xương
Đa u tủy xương là một loại của ung thư máu, phát triển trong tương bào - một loại bạch cầu giữ vai trò chống nhiễm trùng. Sự phát triển của bệnh đồng thời khiến cho các tế bào ung thư tích tụ trong tủy xương và lấy đi các chất dinh dưỡng của tế bào máu khỏe mạnh, tạo ra Protein đột biến có nguy cơ làm cho thận bị tổn thương. Bệnh có khả năng tác động lên toàn bộ cơ thể, không riêng một khu vực nào cả.
Đa u tủy xương gây nên đau đớn ở nhiều vùng khác nhau của cơ thể
Đa u tủy xương được chia thành các giai đoạn như sau:
- Giai đoạn tiềm ẩn
Bệnh không gây ra bất kỳ triệu chứng cụ thể nào mặc dù khi ấy tế bào u tủy đã xuất hiện.
- Giai đoạn 1
Một số lượng nhỏ các tế bào u tủy đã có mặt trong máu và nước tiểu, nó khiến cho nồng độ hemoglobin thấp hơn bình thường một chút. Phim chụp X-quang xương có thể chỉ hiển thị một vùng bị ảnh hưởng nhưng cũng có thể rất bình thường.
- Giai đoạn 2
Số lượng tế bào u tủy tăng lên nhiều và hàm lượng hemoglobin cũng giảm nhiều hơn mức bình thường còn hàm lượng kháng thể đơn dòng với canxi có trong máu lại tăng vượt bậc. Phim chụp X-quang đã thấy nhiều khu vực xương bị tổn thương.
- Giai đoạn 3
Đây là lúc bệnh đa u tủy xương bước vào giai đoạn cuối, tế bào u phát triển quá mức kiểm soát, kháng thể và hàm lượng canxi quá cao, nồng độ hemoglobin chỉ chưa đến 8,5g/l. Rất nhiều khu vực xương lúc này đã bị tế bào ung thư tấn công.
2. Những nguyên nhân gây ra và triệu chứng của bệnh đa u tủy xương
2.1. Nguyên nhân gây ra bệnh đa u tủy xương
Mặc dù đến nay nguyên nhân gây đa u tủy xương vẫn chưa được xác định nhưng nhiều nghiên cứu cho thấy nó xuất phát từ một tế bào huyết tương bất thường có trong tủy xương. Theo thời gian, tế bào này nhanh chóng nhân lên về số lượng và không hề có dấu hiệu chết đi giống như tế bào bình thường. Chính điều đó khiến cho các khối u hình thành và chèn ép lên tế bào khỏe mạnh, cơ thể không thể có khả năng chống lại nhiễm trùng.
Các yếu tố làm gia tăng nguy cơ đa u tủy xương có thể kể đến như:
- Tuổi cao trên 60.
- Nam giới có nguy cơ cao hơn với bệnh lý này.
- Người da đen có nguy cơ bị bệnh cao hơn các chủng tộc màu da khác.
- Tiền sử bệnh lý gia đình với bệnh đa u tủy xương.
- Cá nhân có tiền sử bệnh lý với bệnh Gammopathy thể đơn dòng không xác định.
2.2. Triệu chứng thường thấy ở bệnh đa u tủy xương
Triệu chứng của bệnh đa u tủy xương ở từng bệnh nhân, mỗi giai đoạn sẽ có sự khác nhau và xuất hiện ở nhiều cơ quan khác nhau trong cơ thể vì sự tăng lên của tương bào làm suy giảm chức năng của các cơ quan này.
Đau xương ở nhiều vùng là triệu chứng điển hình của bệnh đa u tủy xương
- Triệu chứng tại xương:
+ Thời gian đầu người bệnh có thể thấy suy nhược cơ thể, mệt mỏi, ăn kém, gầy và sút cân nhanh, các vùng xương dẹt có hiện tượng đau nhẹ.
+ Bước sang giai đoạn toàn phát người bệnh sẽ thấy đau ở nhiều vùng xương khác nhau như: xương sọ, cột sống thắt lưng, cơn đau không thể được làm dịu dù đã dùng thuốc giảm đau, xương gãy tự phát, lách có thể bị to lên,...
+ Có khoảng 10% bệnh nhân có dấu hiệu nổi u xương. Đây là u mềm không đau có đường kính 0.5 - 2cm, nổi trên nền xương: cột sống, bả vai, xương ức, xương đòn,... ít khi có ở xương tay hoặc xương chân.
+ Chụp X-quang nhận thấy mất chất vôi ở xương tạo thành các hình khuyết tròn hoặc hình bầu dục.
- Triệu chứng ngoài xương
+ 70% bệnh nhân có dấu hiệu tổn thương thận: suy thận mạn, vô niệu, protein niệu.
+ Có dấu hiệu thần kinh: tăng áp lực nội sọ, viêm đa dây thần kinh, dây thần kinh sọ não bị tổn thương,... do khối u chèn ép rễ và tủy thần kinh hoặc do tác động của globulin miễn dịch.
+ Xuất huyết giảm tiểu cầu, thiếu máu.
+ Nhiễm khuẩn tiết niệu, viêm phổi.
+ Rối loạn điện giải và nước, rối loạn tri giác, nôn, trầm cảm, lờ đờ, hôn mê,... là dấu hiệu của tăng canxi máu.
3. Những nguy hiểm do biến chứng của đa u tủy xương gây ra
Bệnh đa u tủy xương có thể gây ra nhiều biến chứng khác nhau như:
- Vấn đề về xương: khối u làm ảnh hưởng đến khả năng phát triển của xương nên người bệnh bị mỏng xương, đau xương, gãy xương.
Đa u tủy xương có thể gây ra tình trạng khó đông máu
- Vấn đề về máu: cơ thể không có khả năng sản xuất đủ tế bào hồng cầu cần thiết nên bị thiếu máu từ đó sinh ra tình trạng người bệnh bị nhợt nhạt, mệt mỏi hoặc có dấu hiệu của bệnh tim mạch. Một số trường hợp bị đa u tủy xương còn khó đông máu và ít hồng cầu hơn.
- Nguy cơ nhiễm trùng tăng: do cơ thể phải tạo ra kháng thể yếu để thay thế kháng thể khỏe mạnh trong lúc bị đa u tủy xương nên rất khó chống lại nhiễm trùng. Mặt khác, bệnh còn làm cho các tế bào bạch cầu bị thiếu nên hệ thống miễn dịch của cơ thể dễ bị suy yếu và người bệnh khó có khả năng chống lại các bệnh lý thông thường.
- Hư thận: sự tồn tại và phát triển của khối u tủy xương khiến cho thận bị tắc nghẽn và hoạt động không đúng cách từ đó gây ra suy thận.
Nhìn chung, đa u tủy xương khi biến chứng có thể gây ảnh hưởng trên diện rộng đến rất nhiều cơ quan khác nhau của cơ thể từ đó sinh ra tình trạng nhiễm trùng bội nhiễm, có triệu chứng thần kinh, giảm tiểu cầu, suy thận,...
Hy vọng qua những thông tin được chia sẻ trong bài viết này bạn đọc sẽ hiểu hơn về bệnh đa u tủy xương để nếu chẳng may có người thân mắc bệnh thì sẽ sớm nhận ra các dấu hiệu nghi ngờ. Hoặc trong tình huống bạn đang băn khoăn về các triệu chứng của bệnh và muốn xác định chính xác, hãy liên hệ với chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC qua tổng đài 1900 56 56 56 để có được những tư vấn xác đáng.
1900 565656
