Vô sinh nam có tỷ lệ mắc bệnh không kém so với nữ giới nhưng số đông lại ngại ngần, né tránh vấn đề này không đi khám. Trong bài viết dưới đây chúng tôi sẽ chia sẻ những thông tin khái quát nhất về bệnh lý này để nam giới có cái nhìn đúng đắn hơn, hiểu được tầm quan trọng của việc thăm khám và điều trị bệnh.
01/09/2019 | Vô sinh thứ phát ở nam - căn bệnh khiến nhiều cặp vợ chồng lo lắng 29/08/2019 | Giải đáp thắc mắc vô sinh nam có chữa được không 24/08/2019 | Vô sinh ở nam giới: phân loại, nguyên nhân và chẩn đoán sớm
1. Vô sinh nam là bệnh gì?
Hiểu một cách đơn giản thì vô sinh nam tức là người đàn ông khỏe mạnh quan hệ với vợ trên 1 năm mà không dùng biện pháp tránh thai nào, người vợ không mang thai. Bệnh chủ yếu gồm 2 dạng:
- Vô sinh nguyên phát
Tức là 2 vợ chồng chưa từng sinh con và không dùng bất kì biện pháp tránh thai nào nhưng trên 1 năm vẫn không thể có con do nguyên nhân xuất phát từ người nam.
Vô sinh nguyên phát: quan hệ 1 năm không tránh thai mà do nam giới nên không thể có con
- Vô sinh thứ phát
Tức là vợ chồng đã sinh con 1 - 2 lần hoặc đã có thai nhưng bị sảy thai,... sau đó không dùng bất kỳ biện pháp tránh thai nào mà vẫn không thể có con do nguyên nhân xuất phát từ người nam.
2. Nguyên nhân và dấu hiệu vô sinh nam
2.1. Nguyên nhân
- Bất thường về khả năng sản xuất tinh trùng
Hầu hết nam giới bị bất thường về khả năng sản xuất tinh trùng là do: khuyết tật di truyền; teo tinh hoàn; một số bệnh lý liên quan như tiểu đường, quai bị, từng bị chấn thương do phẫu thuật gần vùng tinh hoàn hoặc bẹn,... Trong số các nguyên nhân gây vô sinh nam thì đây là một trong những nguyên nhân chính.
- Quá trình xuất tinh gặp vấn đề
Điều này chủ yếu do: xuất tinh sớm; xuất tinh ngược dòng, khó xuất tinh; bệnh xơ nang; đường ra của tinh trùng có vấn đề như tắc nghẽn ống dẫn tinh, bất sản ống dẫn tinh; tiếp xúc với hóa chất độc hại hoặc thường xuyên dùng chất kích thích;...
- Hút thuốc lá
Nhiều nghiên cứu cho thấy khi người đàn ông hút thuốc lá thì cặp vợ chồng này khả năng thụ thai sẽ kém hơn. Hút thuốc là nhiều có thể tăng nguy cơ rối loạn chức năng cương dương, làm tăng nguy cơ tinh trùng dị dạng. Mặt khác, khi hút phải khói thuốc lá, phụ nữ cũng dễ bị sảy thai hơn.
Hút thuốc lá là 1 trong các yếu tố nguy cơ cao gây ra vô sinh nam
- Độ tuổi
Tuổi càng lớn thì khả năng sinh sản ở đàn ông càng giảm do số lượng và chất lượng tinh trùng kém hơn, đa phần do suy giảm testosteron.
- Một số yếu tố nguy cơ khác:
Ngoài những nguyên nhân cơ bản trên đây thì số lượng tinh trùng thấp, uống rượu bia, thiếu cân, thừa cân,... cũng là những yếu tố nguy cơ khiến cho việc thụ thai khó khăn đối với nam giới.
2.2. Dấu hiệu bất thường ở nam giới cần đi khám sớm
- Dấu hiệu ở bộ phận sinh dục
+ Tinh hoàn: sưng đau, có khối bất thường.
+ Bao quy đầu dính và dài, hẹp, không lộn được khi cương dương vật,...
- Dấu hiệu qua tinh dịch:
+ Màu sắc bất thường, không phải màu trắng sữa.
+ Tinh trùng vón cục hoặc đông đặc.
+ Tinh dịch ít hoặc không có
- Dấu hiệu qua tiền sử mắc một số bệnh lý
+ Viêm tuyến tiền liệt: viêm túi tinh, viêm tinh hoàn, viêm mào tinh,…
+ Xuất tinh sớm: khiến cho tinh trùng và trứng khó gặp nhau nên việc thụ thai khó diễn ra.
+ Một số bệnh lý: giang mai, lậu, viêm niệu đạo,...
- Dấu hiệu qua quan hệ tình dục
+ Cảm thấy đau rát khi “yêu”.
+ Chưa quan hệ đã xuất tinh.
+ Rối loạn cương dương.
3. Chẩn đoán và điều trị vô sinh nam
3.1. Thời điểm nam giới nên đi khám vô sinh
Nam giới nên đến bệnh viện khám vô sinh khi:
- Không có khả năng có con sau 1 năm quan hệ đều đặn mà không dùng biện pháp tránh thai nào hết.
- Gặp các bất thường:
+ Về xuất tinh hoặc cương dương, ham muốn tình dục thấp.
+ Vùng bìu sưng, đau, khó chịu hoặc có khối u.
+ Có tiền sử với các vấn đề về tuyến tiền liệt, tinh hoàn hoặc tình dục.
+ Từng phẫu thuật ở: bìu, bẹn, dương vật, tinh hoàn.
3.2. Chẩn đoán vô sinh nam
Chẩn đoán vô sinh nam thường gồm các phương pháp:
- Hỏi bệnh, khám tổng quát
Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử các bệnh mạn tính nếu có, yếu tố di truyền, bệnh tật, chấn thương hoặc những phẫu thuật có thể ảnh hưởng tới khả năng sinh sản. Ngoài ra bác sĩ cũng có thể hỏi về sự phát triển tình dục giai đoạn dậy thì hoặc thói quen tình dục. Sau đó bác sĩ sẽ chỉ định các xét nghiệm thăm dò cần thiết để phục vụ chẩn đoán và điều trị cho bạn.
Nam giới muốn chẩn đoán vô sinh cần thực hiện 1 số xét nghiệm
- Tinh dịch đồ
Nam giới cần thủ dâm để xuất tinh vào trong một cái lọ hoặc dùng một loại bao cao su đặc biệt để thu thập tinh dịch trong khi giao hợp. Mẫu tinh dịch này sẽ được gửi đến phòng xét nghiệm để xác định số lượng tinh trùng, tìm bất thường về hình dáng cũng như sự di động của tinh trùng. Những vấn đề khác của tinh dịch cũng sẽ được kiểm tra.
- Siêu âm tinh hoàn
Đây là phương pháp giúp bác sĩ thấy được những vấn đề khác trong tinh hoàn và cấu trúc lân cận hoặc tình trạng giãn tĩnh mạch thừng tinh.
- Xét nghiệm hormone nam
Hormone đóng vai trò quan trọng đối với sự phát triển sinh dục và sinh sản. Một số hormone sẽ được xét nghiệm như FSH, LH, Prolactin, Testosteron
- Phân tích nước tiểu sau xuất tinh
Xét nghiệm này có thể phát hiện ra tinh trùng trong nước tiểu nếu có tình trạng xuất tinh ngược dòng.
- Siêu âm qua trực tràng
Sẽ có một ống nhỏ, trơn được đặt vào trong trực tràng nhằm kiểm tra tiền liệt tuyến và tìm sự tắc nghẽn của túi tinh trường hợp vô tinh nghi do nguyên nhân tắc nghẽn.
- Các xét nghiệm thăm dò khác sẽ được bác sĩ chỉ định nếu người nam giới có các bệnh lý kết hợp.
3.3. Điều trị vô sinh nam
Các biện pháp điều trị vô sinh nam phổ biến gồm:
- Phẫu thuật
Chủ yếu áp dụng cho những trường hợp vô sinh nam xuất phát từ nguyên nhân tắc nghẽn ống dẫn tinh hoặc giãn tĩnh mạch thừng tinh gây ảnh hưởng nhiều tới chất lượng tinh trùng. Trường hợp từng thắt ống dẫn tinh trước đây cũng có thể phẫu thuật nối phục hồi lại. Trường hợp vô sinh cũng cần được phẫu thuật để lấy tinh trùng từ tinh hoàn hoặc mào tinh.
- Điều trị hormone hoặc thuốc
Phương pháp này thường được áp dụng với trường hợp vô sinh do nồng độ cao hoặc thấp của một loại hormone nào đó hoặc có vấn đề do dùng thuốc hormone.
- Kỹ thuật hỗ trợ sinh sản
Đây là phương pháp thu thập tinh trùng thông qua xuất tinh bình thường, phẫu thuật hoặc từ người hiến tặng. Tinh trùng này sẽ được bơm vào bộ phận sinh dục nữ hoặc được thụ tinh trong ống nghiệm.
Riêng trường hợp vô sinh nam do những vấn đề quan hệ tình dục bác sĩ sẽ cân nhắc về việc dùng thuốc hoặc tư vấn phương pháp giúp cải thiện tình trạng xuất tinh sớm, rối loạn cương dương.
Một số trường hợp nam giới không thể điều trị vô sinh bác sĩ sẽ khuyên nhận con nuôi hoặc sử dụng tinh trùng từ người hiến tặng từ ngân hàng tinh trùng.
Hy vọng với những chia sẻ này nam giới sẽ hiểu hơn, ý thức được tầm quan trọng của việc thăm khám, chẩn đoán và điều trị vô sinh đối với phái mạnh. Bất cứ vấn đề thắc mắc nào khác hoặc cần hỗ trợ tư vấn vô sinh nam các bạn có thể liên hệ hotline 1900 56 56 56 để được các chuyên viên y tế của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC giúp đỡ. Tại đây chúng tôi có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa Nam khoa,Sản khoa với nhiều năm kinh nghiệm luôn sẵn lòng giúp bạn chẩn đoán chính xác và tìm cách khắc phục hiệu quả bệnh lý này.