Tư vấn: Như thế nào là nhịp tim bình thường?

Hầu hết mọi người khi đi khám kiểm tra sức khỏe đều được bác sĩ đo nhịp tim trước tiên. Vậy như thế nào là nhịp tim bình thường? Nhịp tim bị rối loạn có ảnh hưởng gì đến cơ thể không và làm sao để duy trì một cơ thể khỏe mạnh, nhịp tim ổn định? Những chia sẻ trong bài viết sẽ giúp độc giả giải đáp các thắc mắc trên.

1. Tìm hiểu về sinh lý nhịp tim ở người bình thường 

Định nghĩa nhịp tim 

Nhịp tim là một trong những dấu hiệu quan trọng đối với sức khỏe của cơ thể được đo bằng số lần tim co bóp (nhịp tim đập) trong một phút. Nhịp tim ở người bình thường có thể thay đổi tùy vào trạng thái cơ thể đang vận động hay nghỉ ngơi, mức độ căng thẳng của hệ thần kinh, những biến đổi về sức khỏe, tuổi tác hoặc một số tác động khác.

Chu kỳ tim

Nhịp tim ở người bình thường có tính chu kỳ, đều đặn và trong một đời người, tim đập khoảng 3000 triệu lần. Mỗi chu kỳ tim hoạt động độc lập, riêng lẻ và được tính bằng khoảng thời gian từ đầu của tiếng tim này đến đầu tiếng tim khác.Theo cổ điển, khoảng thời gian giữa tiếng tim thứ nhất và tiếng tim thứ hai được gọi là một nhịp tim. 

Tim hoạt động nhịp nhàng theo chu kỳ đều đặn và riêng lẻ

Một chu kỳ của tim được chia làm 3 giai đoạn chính là giai đoạn đổ đầy thất, giai đoạn co (tâm thu), giai đoạn giãn (tâm trương). Khi nhịp tim thay đổi, thời gian giữa tâm trương và tâm thu cũng thay đổi. Nhịp tim nhanh, giai đoạn tâm trương sẽ ngắn hơn nhiều so với tâm thu và ngược lại.

2. Như thế nào là nhịp tim bình thường với một cơ thể khỏe mạnh? 

Sinh lý nhịp tim ở người bình thường

Mặc dù nhịp tim không thể nói lên được tình trạng sức khỏe của cơ thể nhưng nó là tiêu chuẩn trong chẩn đoán cũng như là dấu hiệu sớm và nhanh nhất để nhận biết những bất thường có thể xảy ra. 

• Đối với một người trưởng thành khỏe mạnh, nhịp tim bình thường sẽ có sự dao động từ 60 - 100 lần/phút. Tuy nhiên, có nhiều người nhịp tim vẫn có thể chậm hơn hoặc nhanh hơn. 

• Đối với trẻ em, đặc biệt là lứa tuổi hiếu động, nhịp tim bình thường có sự dao động khá lớn. Trường hợp trẻ vận động với cường độ cao, nhịp tim có thể lên đến hơn 200 lần/ phút tuy nhiên vẫn ở trong mức độ cho phép.

Theo nhiều nghiên cứu của hiệp hội tim mạch Hoa Kỳ, nhịp tim tối đa đối với người vận động ở cường độ cao là 220 lần/phút. Mỗi người sẽ có sự phản ứng của cơ thể với các tác nhân bên ngoài khác nhau do đó nên nhịp tim khi vận động sẽ có sự dao động ở mức khác nhau trong phạm vi cho phép.

Sau đây là bảng nhịp tim bình thường thay đổi theo lứa tuổi mà độc giả có thể tham khảo.

Cách kiểm tra nhịp tim thông dụng

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa nhịp tim và nhịp mạch. Nhịp mạch là số lần co giãn của động mạch khi tim thực hiện quá trình bơm máu. Tuy nhiên, thông thường nhịp mạch bằng với nhịp tim hoặc có sự chênh lệch không đáng kể nên người ta có thể kiểm tra nhịp tim thông qua nhịp mạch. 

Dùng ngón tay trỏ và ngón giữa đặt lên vị trí động mạch ở cổ tay hoặc động mạch dưới hàm, ấn nhẹ, giữ nguyên một phút và tính số lần mạch đập. Đây là phương pháp kiểm tra đơn giản mà nhiều người vẫn thường áp dụng, hoặc người bình thường cùng có thể thực hiện để theo dõi nhịp tim của mình.

Ngoài ra, chỉ số nhịp tim còn được xác định bằng dụng cụ nghe tim chuyên dụng hoặc là đo điện tâm đồ.

Hình ảnh minh họa dụng cụ đo nhịp tim

3. Làm gì để duy trì nhịp tim bình thường? 

Một trái tim khỏe mạnh sẽ hỗ trợ tất cả các cơ quan trong cơ thể hoạt động năng suất và hiệu quả. Do đó, việc duy trì nhịp đập bình thường sẽ bảo vệ tốt sức khỏe của hệ thống tim mạch cũng như các cơ quan khác của cơ thể. Bạn có thể áp dụng theo một số lời khuyên của các chuyên gia tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sau đây nhằm bảo vệ sức khỏe trái tim của chính mình. 

Loại bỏ những suy nghĩ tiêu cực, stress

Hạn chế tối đa những căng thẳng, áp lực đè nặng mỗi ngày. Trong xã hội hiện nay, con người khó tránh khỏi những gánh nặng về cuộc sống mưu sinh. Tuy nhiên, thay đổi lối tư duy và tự tạo ra những nguồn năng lượng tích cực sẽ mang đến cho những điều mới mẻ cho chính bản thân. Chính những stress mỗi ngày của bạn là kẻ thù phá hủy hoạt động sinh lý bình thường của nhịp tim và huyết áp.

Kiểm soát việc ăn uống để tránh bị thừa cân, béo phì 

Béo phì là một trong những tác nhân hàng đầu khiến gây ra các vấn đề mỡ máu và tim mạch. Trọng lượng cơ thể quá lớn sẽ khiến quá trình cung cấp oxy và chất dinh dưỡng của tim gặp khó khăn. Khiến cho trái tim buộc phải co bóp mạnh và nhanh hơn để tăng lưu lượng máu, điều đó đồng nghĩa với việc nhịp tim tăng cao.

Kiểm soát cân nặng là một trong những cách để duy trì nhịp tim bình thường

Cà phê, thuốc lá chưa bao giờ tốt cho tim mạch 

Cà phê, thuốc lá là những chất kích thích gây nghiện và vô cùng có hại cho sức khỏe đặc biệt là tim mạch. Nói đến thuốc lá, nhiều người nghĩ ngay đến phổi nhưng ngoài phổi ra, hệ tim mạch cũng bị ảnh hưởng do thành phần nicotin trong thuốc lá là hoạt chất kích thích cơ thể sản sinh ra adrenalin làm tim đập nhanh hơn

Chế độ ăn uống lành mạnh là vũ khí lợi hại nhất của cơ thể

Một hệ miễn dịch đủ tốt chính là hàng rào bảo vệ cơ thể vững chắc nhất. Và điều này phụ thuộc rất lớn vào chế độ ăn uống của bạn mỗi ngày. Các loại thực phẩm giàu omega 3, khoáng chất và vitamin đều rất tốt cho hoạt động của tim mạch nói riêng và cơ thể nói chung.  

Luyện tập thể dục, thể thao hoặc vận động nhẹ nhàng

Mỗi người luôn có một chế độ vận động riêng tùy vào cơ địa và tình trạng sức khỏe. Bạn cần có chế độ luyện tập thích hợp với bản thân và quan trọng là kiên trì, duy trì chế độ đó mỗi ngày là cách hữu hiệu để bạn đảm bảo nhịp tim bình thường và trái tim luôn khỏe mạnh.

Chế độ luyện tập phù hợp với cơ thể sẽ giúp bạn bảo vệ hiệu quả sức khỏe hệ tim mạch

Bất kể ai cũng có thể trải qua các trường hợp rối loạn nhịp tim cả sinh lý lẫn bệnh lý. Mặc dù nhịp tim thay đổi bất thường hầu hết đều vô hại nếu ở trong mức độ cho phép. Với những bận rộn của cuộc sống, có không ít người bỏ qua hoặc không để ý đến nhịp tim bình thường. Trường hợp nếu bạn đang ở trạng thái nghỉ ngơi nhưng tim đập quá nhanh hoặc quá chậm sau 6 phút trở lên thì không được chủ quan mà nên đến gặp bác sĩ để được kiểm tra kỹ lưỡng. 

Ngoài ra bạn cũng có thể gọi đến hotline: 1900 565656, nhân viên tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC sẽ sẵn sàng giúp đỡ và tư vấn miễn phí giúp bạn.