Sự khác nhau giữa chụp cắt lớp vi tính và chụp cộng hưởng từ?

Chụp cắt lớp vi tính và chụp cộng hưởng từ là hai kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh được chỉ định rất rộng rãi, chụp được hầu hết các bộ phận và với đa dạng các đối tượng người bệnh khác nhau. Tuy vậy, rất nhiều người bệnh luôn thắc mắc giữa hai kỹ thuật này có điểm gì khác nhau và nên dùng phương pháp nào hơn mặc dù nhìn tổng quan có vẻ giống nhau. Bài viết sau đây sẽ giải đáp chi tiết về những băn khoăn trên của người bệnh.

Chụp cắt lớp vi tính là gì?

Chụp cắt lớp vi tính hay còn gọi là chụp CT (Computerized Tomography) là kỹ thuật sử dụng chùm tia X chiếu qua cơ thể đến các đầu dò thu nhận tín hiệu, bóng phát tia và các đầu thu nhận hình ảnh sẽ quay vòng quanh vùng cần khảo sát, máy tính tiến hành xử lý dữ liệu thu được và cho ra hình ảnh là các lát cắt ngang qua bộ phận cần chụp.

Các cơ quan được cấu tạo nên từ các mô liên kết khác nhau, mỗi mô khác nhau sẽ có mức độ hấp thụ tia X khác nhau, chính điều này tạo ra sự khác biệt về mức độ đen trắng trên hình ảnh chụp cắt lớp vi tính ( được gọi là tỷ trọng) giúp chúng ta có thể phân biệt được ranh giới giữa các bộ phận, từ đó phát hiện được cấu trúc bất thường.

Chất lượng hình ảnh phụ thuộc nhiều vào chất lượng và thế hệ máy chụp, các đời máy chụp hiện đại ngày nay có thể chụp 32,64,128,512,... lát cắt (dãy) trong một vòng quay, số lượng lớp cắt càng nhiều thì dữ liệu thu được càng lớn, hình ảnh càng sắc nét, chi tiết. Số dãy càng lớn thì máy chụp càng tiên tiến, hiện đại và hình ảnh càng có chất lượng tốt, thời gian chụp càng nhanh.

Phòng chụp MSCT đa dãy tại PKĐK Medlatec

Chụp cộng hưởng từ là gì?

Chụp cộng hưởng từ hay chụp Mri (Magnetic Resonance Imaging) là kỹ thuật ứng dụng hiện tượng cộng hưởng từ trường hạt nhân để tạo ra các tín hiệu ảnh. Hiện tượng này được hiểu là khi đặt cơ thể trong một vùng có từ trường mạnh (giống như nam châm), sau đó dùng sóng điện từ có tần số radio kích thích vào các nguyên từ hydro đang chuyển động hỗn loạn trong các mô (nước và chất béo) thì các nguyên tử này sẽ sắp xếp lại theo một trật tự nhất định.

Khi ngừng kích thích sóng điện từ, các nguyên tử này dần dần quay trở về vectơ quay ban đầu và phát ra các tín hiệu, máy chụp sẽ thu nhận tín hiệu, mã hóa và được máy tính xử lý cho ra hình ảnh hoàn chỉnh.

Một nguyên tử hydro chỉ tạo ra được tín hiệu rất yếu, tuy nhiên cơ thể con người cấu tạo gồm rất nhiều nước và chất béo, chính vì thế mà lượng nguyên tử hydro được kích thích là cực kỳ lớn, vì thế lượng tín hiệu ảnh tạo ra rất nhiều.

Các mô mỡ và nước có thời gian hồi chuyển về trạng thái ban đầu không giống nhau nên khi ta tiến hành thu nhận tín hiệu tại các thời điểm khác nhau sẽ thu được các hình ảnh với độ tương phản khác nhau. Lợi dụng điều này, chụp cộng hưởng từ có rất nhiều các chuỗi xung đặc biệt thăm khám các bộ phận khác nhau, hình ảnh thu được cũng rất đa dạng. 

Chụp cộng hưởng từ tại PKĐK Medlatec

Ưu điểm và nhược điểm của chụp cắt lớp vi tính và cộng hưởng từ?

Cắt lớp vi tính (CT)

Ưu điểm

• Thời gian chụp khá nhanh, hình ảnh trung thực, chi tiết, ít bị ảnh hưởng bởi các yếu tố gây nhiễu
• Đem lại hiệu quả chẩn đoán rất tốt trong các trường hợp cấp cứu nghi ngờ chấn thương xương, tụ máu, vỡ tạng hay các bệnh lý cấp tính như viêm tụy cấp, viêm ruột thừa, tắc ruột,...
• Hình ảnh chụp có độ phân giải tốt, độ dày lát cắt mỏng giúp hạn chế bỏ sót tổn thương
• Có thể áp dụng với những đối tượng có cấy ghép kim loại hay dị vật kim khí trong cơ thể, những bệnh nhân khó hợp tác, đây đều là những đối tượng người bệnh khó có thể chụp cộng hưởng từ

Hình ảnh chụp CT rất chi tiết, ít ảnh giả

Nhược điểm

• Người bệnh có thể bị nhiễm phóng xạ nếu chụp quá nhiều và thời gian giữa các lần chụp quá gần nhau.
• Không áp dụng với đối tượng là phụ nữ có thai và đang nghi ngờ mang thai, hạn chế áp dụng đối với trẻ nhỏ, trẻ sơ sinh
• Đánh giá các tổn thương phần mềm, gân cơ, dây chằng, sụn không tốt bằng chụp cộng hưởng từ
• Thuốc cản quang dùng trong chụp cắt lớp vi tính dễ gây các phản ứng không mong muốn, nếu dị ứng nhẹ có thể gây chóng mặt, buồn nôn, nếu dị ứng nặng có thể gây mẩn ngứa, sốc phản vệ

Cộng hưởng từ (Mri)

Ưu điểm:

• Người bệnh không bị nhiễm xạ hay ảnh hưởng độc hại gì đến cơ thể, vì vậy chụp Mri có thể sử dụng cho phụ nữ có thai, trẻ nhỏ 
• Hình ảnh chụp cộng hưởng từ có độ phân giải mô mềm rất tốt, có thể chụp 2D,3D cực kỳ chi tiết, rõ nét. Hơn nữa, chụp Mri rất hữu ích trong đánh giá các tổn thương về gân cơ, dây chằng, sụn khớp, phần mềm
• Có thể chụp mạch máu (não, động mạch cảnh, mạch chi,...) mà không cần tiêm thuốc cản quang
• Thuốc đối quang từ dùng trong chụp Mri rất ít khi gây dị ứng hay các phản ứng phụ

Hình ảnh chụp Mri toàn thân

Nhược điểm:

• Khó áp dụng với các đối tượng có cấy ghép kim loại hay dị vật kim khí trong cơ thể
• Thời gian chụp khá lâu, trung bình 15-20 phút/ lần, khi chụp máy phát ra tiếng ồn khá lớn có thể gây sợ hãi, hồi hộp đối với một số đối tượng người bệnh, đặc biệt là trẻ nhỏ
• Khó đánh giá tổn thương xương, các tạng rỗng ( dạ dày, ruột non, đại tràng), phổi 
• Hình ảnh dễ bị rung mờ do nhịp thở, nhiều ảnh giả, một số kỹ thuật đòi hỏi cao sự phối hợp của người bệnh và kỹ thuật viên

PKĐK Medlatec Mê Linh

Chụp cắt lớp vi tính và chụp cộng hưởng từ đều là những kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh không xâm lấn hiện đại nhất thời điểm hiện tại, các kỹ thuật này đem lại rất nhiều lợi ích cho cả người bệnh và bác sĩ đọc kết quả. Tùy theo bệnh cảnh khác nhau và nghi ngờ tổn thương tại cơ quan nào mà các bác sĩ sẽ lựa chọn phương pháp phù hợp dành cho người bệnh.

Bệnh viện đa khoa Medlatec với đội ngũ y bác sĩ trình độ cao, tận tình cùng với trang thiết bị máy móc hiện đại chắc chắn là địa chỉ khám bệnh uy tín không thể bỏ qua đối với mỗi người bệnh. Mọi chi tiết xin vui lòng liên hệ 1900 565656 để được giải đáp!