Pivka-II một xét nghiệm giúp chẩn đoán điều trị ung thư biểu mô tế bào gan

Ung thư gan là một trong 6 loại ung thư thường gặp nhất trong các ung thư trên toàn cầu và nguyên nhân gây tử vong xếp thứ 2 của bệnh ung thư. Có nhiều phương pháp và xét nghiệm giúp chẩn đoán, theo dõi đáp ứng điều trị, tiên lượng và phát hiện tái tung thư biểu mô tế bào gan. Pivka-II  là một trong những xét nghiệm có rất nhiều giá trị trong việc đó.

1. Pivka-II là gì?

Pivka-II (prothrombin induced by vitamin K absence-II) còn được gọi bằng một cái tên khác là DCP,  một protein Des-γ-carboxy prothrombin (DCP), nó là dạng bất thường được tạo ra do thiếu vitamin K của prothrombin, một yếu tố đông máu được sản xuất bởi gan. DCP thường được sản xuất bởi các khối u gan và nồng độ này thường tăng lên khi bị ung thư biểu mô tế bào gan. Nồng độ Pivka-II ở người bình thường là dưới 7,5 ng/mL. Với ngưỡng kết quả trên 25 ng/mL thì xét nghiệm này có độ nhạy là 87% và độ đặc hiệu là 85% trong chẩn đoán ung thư biểu mô tế bào gan (HCC) vì vậy nó hỗ trợ rất nhiều trong chẩn đoán bệnh. 

Có nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng sự tăng DCP thường phản ánh tình trạng của bệnh, kích thước khối u, sự xâm lấn tĩnh mạch cửa, ngoài ra sau phẫu thuật cắt bỏ khối u hoặc sau điều trị ung thư gan bằng phương pháp khác, nồng độ DCP cũng giảm nhanh. Sự tăng DCP trở lại sau điều trị cho thấy dấu hiệu tái phát của bệnh hoặc phương pháp điều trị không được đáp ứng.

Quá trình sản xuất ra phân tử prothrombin tự nhiên cần phải trải qua sự carboxyl hóa phụ thuộc vào vitamin K của 10 gốc glutamic acid ở đầu tận N của chuỗi polypeptide. Ở người bệnh bị ung thư biểu mô tế bào gan, sự chuyển dạng này sẽ bị ức chế bởi enzyme carboxylase, gây ra sự tích lũy của DCP trong máu. 

Hình 1: Xét nghiệm Pivka II trong tầm soát, theo dõi điều trị ung thư biểu mô tế bào gan

2. Xét nghiệm Pivka-II được sử dụng như thế nào?

Xét nghiệm Pivka-II được sử dụng để hỗ trợ cho chẩn đoán xác định ung thư biểu mô tế bào gan. Xét nghiệm này nên thường được bác sĩ chỉ định cho các đối tượng:

• Những người có nguy cơ bị ung thư gan cao như: người mắc xơ gan, người bị viêm gan B, C mạn tính; viêm gan nhiễm mỡ không do rượu (NAFLD), các bệnh lý gan mạn tính khác,... 

• Những người có tiền sử gia đình mắc ung thư biểu mô tế bào gan.

• Xét nghiệm DCP thường được các bác sĩ sử dụng kết hợp cùng với các xét nghiệm chỉ điểm khối u khác như alpha-fetoprotein (AFP) và/hoặc AFP-L3% để hỗ trợ chẩn đoán, theo dõi hiệu quả của phương pháp điều trị và nguy cơ tái phát bệnh sau điều trị.

Hình 2: Ung thư gan là một trong những bệnh gây tử vong cao nhất trên thế giới

Tuy nhiên, không phải trong mọi trường hợp HCC đều sản xuất ra DCP và vậy cần phải kết hợp với triệu chứng và các xét nghiệm chức năng khác để chẩn đoán bệnh. Đối với những người bệnh đã được chẩn đoán mắc ung thư biểu mô tế bào gan, nồng độ DCP còn có thể được sử dụng nhằm mục đích theo dõi tiến triển bệnh ở thời điểm ban đầu của bệnh.

Hình 3: Triệu chứng nghi ngờ mắc bệnh ung thư gan

4. Xét nghiệm Pivka-II được thực hiện như thế nào?

Mẫu xét nghiệm được sử dụng để tầm soát ung thư gan là mẫu máu tĩnh mạch. Xét nghiệm không đòi hỏi người bệnh không cần yêu cầu nhịn ăn trước khi lấy mẫu và không phải chuẩn bị quá nhiều.

Tuy nhiên bạn vẫn nên hỏi lại bác sĩ về tình trạng sức khỏe của mình có cần lưu ý gì đặc biệt hay không và thông báo cho bác sĩ về những thuốc bạn đã và đang sử dụng để tránh ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm.

Nhân viên y tế sẽ tiến hành lấy máu tĩnh mạch cho bạn và mẫu sẽ được gửi đến phòng xét nghiệm nhanh nhất để tiến hành phân tích tránh làm sai lệch kết quả.

Khi được chuyển đến phòng xét nghiệm, mẫu máu lập tức được ly tâm tách huyết thanh và đưa vào hệ thống máy đã được cài đặt xét nghiệm Pivka-II và được kiểm soát chất lượng máy móc, hóa chất trước khi chạy mẫu bệnh nhân.

Tại Trung tâm Xét nghiệm của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, xét nghiệm Pivka-II được thực hiện theo nguyên lý miễn dịch hóa phát quang trên hệ thống máy ARCHITECT hoàn toàn tự động vì vậy giảm sai sót do thao tác thủ công.

Kết quả sau khi máy chạy ra sẽ được kiểm soát chặt chẽ qua 3 cấp mới trả cho khách hàng.

Hình 4: Hệ thống máy xét nghiệm tự động ARCHITECT tại Trung tâm Xét nghiệm Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC

5. Xét nghiệm Pivka-II có thể làm ở đâu?

Với tiến bộ của Y học hiện đại, có nhiều cơ sở Y tế thực hiện được xét nghiệm Pivka-II. Hiện nay Trung tâm Xét nghiệm của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã và đang triển khai và hoàn thiện nhiều gói tầm soát ung thư gan khác nhau nhằm đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của khách hàng, giúp lựa chọn dịch vụ phù hợp nhất với mình. 

Ngoài tiến hành xét nghiệm Pivka-II bác sĩ còn có thể yêu cầu thực hiện thêm các xét nghiệm chức năng khác như siêu âm, chụp CT cắt lớp, chụp cộng hưởng từ MRI,... đặc biệt có thêm các xét nghiệm tầm soát ung thư tế bào gan mới như AFP và AFP-L3. Hỗ trợ cho việc chẩn đoán bệnh được nhanh chóng và chính xác hơn.

Trải qua quá trình hơn 24 năm hình thành và phát triển, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã đóng góp nhiều công sức, thành tựu trong công tác chăm sóc sức khỏe cộng đồng. Trung tâm Xét nghiệm tại bệnh viện được vận hành theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, đảm bảo tính chính xác và kịp thời các xét nghiệm. Với đội ngũ bác sĩ, chuyên gia hàng đầu cùng hệ thống trang thiết bị, máy móc hiện đại, đồng bộ, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC luôn nỗ lực không ngừng để nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm mang đến quý khách hàng dịch vụ Y tế thông minh, trả kết quả nhanh và chính xác nhất, đáp ứng nhu cầu chăm sóc sức khỏe của toàn dân.

Hãy gọi ngay tổng đài tư vấn miễn phí 1900 56 56 56 để được tư vấn sức khỏe và sử dụng dịch vụ Y tế của MEDLATEC.