Những điều bạn cần biết về vắc xin viêm gan B

Viêm gan B là căn bệnh nguy hiểm do virus HBV gây ra, có tốc độ lây lan nhanh chóng. Bệnh này thường lây qua đường máu, đường tình dục, lây từ mẹ sang con. Tuy nhiên, ngày nay chúng ta có  thể phòng ngừa căn bệnh nguy hiểm này bằng cách tiêm vắc xin viêm gan B. Bài viết sẽ cung cấp những điều bạn cần biết về vắc xin viêm gan B.

1. Viêm gan B là gì? Lây qua đường nào?

Viêm gan B là một bệnh truyền nhiễm do virus viêm gan B (HBV) gây ảnh hưởng đến gan. Đối với một số người bệnh chuyển sang giai đoạn mãn tính, có nghĩa là bệnh kéo dài hơn 6 tháng tăng nguy cơ dẫn đến suy gan, ung thư gan hoặc xơ gan. Nếu không được điều trị kịp thời có thể đe dọa đến tính mạng con người.

Virus HBV lây truyền qua nhiều con đường như đường máu, quan hệ tình dục không an toàn, lây từ mẹ sang con. Cụ thể:

- Lây truyền từ mẹ sang con: Nếu như người mẹ bị nhiễm virus viêm gan B thì khả năng con mắc bệnh cũng rất cao.

- Lây truyền qua đường quan hệ tình dục: Quan hệ tình dục không an toàn với người mắc bệnh viêm gan B cũng là một trong các nguyên nhân gây viêm gan B khá phổ biến hiện nay.

- Lây truyền qua đường máu: Đường máu là con đường lây nhiễm viêm gan B chủ yếu nhất. Những trường hợp hiến máu hoặc truyền máu, tiêm, xăm hình... nếu dụng cụ không được khử trùng đúng cách thì khả năng lây nhiễm viêm gan B là rất cao.

Viêm gan B là căn bệnh nguy hiểm, thường lây qua những con đường như từ mẹ sang con, qua đường máu, đường tình dục không an toàn.

2. Vacxin viêm gan B là gì?

Vắc xin viêm gan B là vắc xin tái tổ hợp, được sản xuất bằng kỹ thuật di truyền sử dụng kháng nguyên HBsAg. HBsAg là kháng nguyên tổng hợp từ nấm men hay tế bào động vật. Vắc xin viêm gan B ở dạng đơn giá, không gây nhiễm, có thể đơn liều hoặc đa liều tuỳ thuộc vào nơi sản xuất. Vắc xin có thể ngăn ngừa virus viêm gan B cũng như các biến chứng xơ gan, ung thư gan. Cả người lớn và trẻ em đều có nguy cơ bị lây nhiễm virus viêm gan B nên việc tiêm vắc xin được khuyến cáo cho tất cả mọi người.

Vắc xin viêm gan b là vắc xin tái tổ hợp, ức chế virus gây bệnh.

3. Vắc xin viêm gan B tái tổ hợp (Gene-HBvax)

Vắc xin viêm gan B tái tổ hợp (Gene-Hbvax) là một loại vắc-xin virus tiểu đơn vị tái tổ hợp không gây nhiễm, HBsAg từ tế bào nấm men được mã hóa bằng công nghệ tái tổ hợp ADN. Sản phẩm này được điều chế dưới dạng dung dịch, hơi trắng đục, sản xuất bằng công nghệ di truyền nuôi cấy tế bào nấm men, có mang gen mã hóa sinh tổng hợp HBsAg, sau đó được tinh chế và bất hoạt.

Vắc-xin Gene-HBvax dùng để gây miễn dịch chủ động phòng bệnh viêm gan B. Loại vắc-xin này không phòng được các bệnh viêm gan do các tác nhân khác như virus viêm gan A, virus viêm gan C có khả năng gây nhiễm tế bào gan.

Vắc-xin chống chỉ định với những người mẫn cảm với bất cứ thành phần nào, người mắc các bệnh bẩm sinh, mệt mỏi, sốt cao hoặc phản ứng toàn thân với bất kỳ một bệnh nhiễm trùng đang tiến triển. Những người bị bệnh tim, bệnh thận hoặc bệnh gan, tiểu đường hoặc suy dinh dưỡng, bệnh ung thư máu và các bệnh ác tính nói chung cũng thuộc top chống chỉ định.

Vắc xin viêm gan B tái tổ hợp (Gene-HBvax) dạng dung dịch, có màu hơi trắng đục, sản xuất bằng cách nuôi cấy tế bào nấm men.

4. Tiêm vắc xin viêm gan B mấy lần là đủ?

Đối với trẻ em

- Trường hợp mẹ không mắc viêm gan B: Liều sơ sinh được tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh hoặc sớm nhất có thể. Các liều thứ 2, 3, 4 có thể tiêm với vắc-xin phối hợp có chứa thành phần viêm gan B. Vắc-xin được tiêm khi trẻ đủ 2 tháng tuổi, khoảng cách tối thiểu giữa 2 liều là 1 tháng. Các mẹ nên lưu ý, liều cuối cùng nhắc lại khi trẻ 18 tháng tuổi với vắc xin 6 trong 1.

- Trường hợp mẹ mắc viêm gan B: Trong giai đoạn mang thai, viêm gan B lây từ mẹ sang con tỷ lệ thấp, không quá 2%. Thế nhưng, ở quá trình chuyển dạ của người mẹ, khả năng lây nhiễm rất cao. Do đó, người mẹ cần tiêm vắc xin và huyết thanh kháng viêm gan B cho trẻ trong vòng 24 giờ sau sinh. Thời điểm tiêm càng muộn, hiệu lực của vắc xin càng giảm. Nghiên cứu chỉ ra, tiêm vắc-xin trong 24 giờ đầu sẽ phòng được 85 - 90% sự lây truyền virus viêm gan B từ mẹ sang con, tiêm vắc-xin sau 48 giờ, hiệu lực vắc-xin giảm 50 - 57% mỗi ngày.

Vắc xin viêm gan B liều sơ sinh được tiêm trong vòng 24 giờ đầu sau sinh.

Đối với người lớn

- Xét nghiệm trước khi tiêm: Người bệnh cần làm các xét nghiệm HBsAg và anti-HBs (HBsAb) để biết bị nhiễm virus viêm gan B không, cơ thể đã có kháng thể virus viêm gan B chưa.

Nếu kết quả là HBsAg dương tính, bạn đã nhiễm virus viêm gan B, việc tiêm ngừa sẽ không còn hiệu quả. Còn HBsAb dương tính, bạn đã có kháng thể kháng virus viêm gan B, khi đó không cần thiết phải tiêm vắc xin. Nếu cả hai xét nghiệm đều cho kết quả âm tính, chứng tỏ bạn chưa mắc bệnh và cần tiêm vắc xin để phòng bệnh.

- Phác đồ tiêm: Bạn có thể chọn một trong hai phác đồ. Phác đồ: 0-1-6 nghĩa là liều thứ 2 cách mũi đầu tiên 1 tháng, liều thứ 3 cách liều đầu tiên 6 tháng nếu tiêm đúng lịch. Phác đồ 0-1-2-12 tức là tiêm 3 liều liên tiếp cách nhau 1 tháng và liều thứ 4 cách liều thứ 3 là 1 năm.

- Lưu ý: Đây là loại vắc-xin an toàn đối với mọi lứa tuổi, có ít tác dụng phụ. Tuy nhiên, vẫn có tồn tại một số trường hợp hi hữu xảy ra các phản ứng bất thường với thuốc. Khi tiêm phòng viêm gan B bạn thường có một số dấu hiệu như chỉ bị đau, đỏ da, sưng phồng nơi tiêm. Một số phản ứng nặng hơn như khó thở, tụt huyết áp, sốt cao… rất hiếm xảy ra. Nếu gặp phải các dấu hiệu phản ứng nặng nêu trên, bệnh nhân cần đến ngay cơ sở y tế gần nhất để theo dõi chẩn đoán và có phương pháp điều trị kịp thời.

Tiêm vắc xin viêm gan B là một biện pháp phòng bệnh hữu hiệu, nhưng cũng cần kết hợp thêm các phương pháp khác để tăng cường hiệu quả. Bạn không nên dùng chung bàn chải đánh răng, dao cạo hoặc các dụng cụ khác có thể đã tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể, quan hệ tình dục an toàn, tập luyện thể dục thể thao để tăng cường sức khỏe, nâng cao thể lực. Bên cạnh đó đặc biệt cần đi thăm khám định kỳ tại một cơ sở y tế uy tín, chất lượng. Gợi ý cho bạn bệnh viện Đa khoa MEDLATEC- nơi có đội ngũ y bác sĩ chuyên môn cao, dịch vụ thăm khám chu đáo, tiện ích.