Hội chứng ống cổ tay chuẩn đoán bằng tiêu chuẩn "vàng" - khảo sát điện thần kinh cơ

Với hội chứng ống cổ tay nếu kỹ thuật siêu âm và MRI chỉ đánh giá tổn thương khi có bất thường về hình thái, thì khảo sát điện cơ lại giúp phát hiện dễ dàng các bất thường dẫn truyền dây thần kinh ngay khi các tổ chức chỉ vừa xuất hiện. Cũng nhờ phương pháp vàng này, nam bệnh nhân, 58 tuổi đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC khám sau 2 năm chung sống với những khó chịu, tê bì bàn tay trái đã tìm được chính xác nguyên nhân và hồi phục hoàn toàn sau một tháng điều trị, tập luyện phục hồi chức năng.

Bất ngờ mắc hội chứng ống cổ tay do tê bì bàn tay khi sử dụng điện thoại, máy tính bảng thời gian dài

Cách 2 năm, nam bệnh nhân xuất hiện tê bì bàn tay trái, sau lan dần lên cẳng tay, tê bì tăng nặng khi vận động bê vác nặng, sử dụng điện thoại, đi xe máy, nhưng chưa khám và điều trị.

Tê bì bàn tay bất thường là dấu hiệu nên cảnh giác khi sử dụng điện thoại, máy tính bảng thời gian dài

Ba tháng trước, cách ngày đến Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC khám, bệnh nhân bắt đầu có cảm giác đau cẳng - bàn tay trái tăng dần, đau tăng ngay cả khi trong hoạt động và thời gian ngắn. Lo lắng trước những dấu hiệu đau bất thường tăng, lúc này bệnh nhân quyết định đến MEDLATEC khám.

BSCKI. Hoàng Anh Tuấn - Chuyên khoa Thần kinh của bệnh viện trực tiếp thăm khám bệnh nhân cho biết: Bệnh nhân đến khám có đau - tê bì toàn bộ lòng bàn tay lan lên cẳng tay trái theo vùng chi phối của dây thần kinh giữa, ngoài ra không có bất thường khác. Qua trao đổi với bệnh nhân được biết trước đó bệnh nhân thường xuyên đi xoa bóp cổ vai gáy với phỏng đoán bệnh lý cột sống cổ gây ra tình trạng tê bì. Mặc dù vậy các triệu chứng không cải thiện và tiến triển nặng dần, điều này làm bệnh nhân hết sức hoang mang lo lắng. Lần này không chỉ thăm khám điều trị bệnh mà bệnh nhân còn muốn giải toả lo âu về vấn đề "Cổ của có bệnh lý nghiêm trọng hay không?". Nắm bắt được nguyện vọng này, bác sĩ đã tư vấn bệnh nhân chụp cộng hưởng từ cột sống cổ vừa giúp bệnh nhân giải toả lo âu, vừa là bằng chứng quan trọng để bác sĩ chẩn đoán bệnh được chính xác hơn.

Sau đó, bệnh nhân được hướng dẫn thực hiện dịch vụ chẩn đoán gồm điện cơ, chụp cộng hưởng từ cột sống cổ và siêu âm khơp cổ tay trái để chẩn đoán xác định, đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

Chụp cộng hưởng từ cột sống cổ ghi nhận hình ảnh: thoái hóa đĩa đệm đốt sống cổ, thoát vị đia đệm C4/5, C6/7, hình ảnh siêu âm khớp cổ tay trái: hiện tại không thấy dấu hiệu bất th có chn nhẹ rễ thần kinh, toàn bộ lòng bàn tay lan lên cẳng tay trái. Hình ảnh siêu âm khớp cổ tay trái: hiện tại không thấy dấu hiệu bất thường, nhưng đây cũng là một điều kiện cần để đánh giá.

Không tắc kích thước dây thần kinh giữa hai bên. Điện cơ: Hội chứng ống cổ tay mức độ vừa, nhận thấy có sự bất thường rõ ràng về dẫn truyền thần kinh qua cổ tay, giúp bác sĩ khẳng định sự phù hợp với triệu chứng của bệnh nhân.

Thông qua đó, chẩn đoán xác định bệnh nhân mắc hội chứng ống cổ tay mức độ vừa có đi kèm thoát vị đĩa đệm cột sống cổ, khẳng định sự phù hợp với triệu chứng của bệnh nhân.

Sau khi được bác sĩ giải thích rõ ràng về nguyên nhân và phương hướng điều trị tiếp theo, bệnh nhân rất tin tưởng tuân thủ tốt theo hướng dẫn tập luyện cùng với đơn thuốc điều trị.

Vượt ngoài mong đợi của bác sĩ và bệnh nhân, chỉ sau 1 tháng tình trạng của bệnh nhân tiến triển rất rõ rệt, các hoạt động hằng ngày cơ bản đã phục hồi hoàn toàn, mặc dù còn tồn tại tình trạng tê bì nhẹ nhưng không ảnh hưởng đến sinh hoạt của bệnh nhân.

Khảo sát điện thần kinh - cơ: Tiêu chuẩn “vàng” chẩn đoán hội chứng ống cổ tay

Hội chứng ống cổ tay (hay còn gọi là hội chứng đường hầm cổ tay) là một bệnh lý tổn thương đơn dây thần kinh thường gặp nhất do dây thần kinh giữa bị chèn ép ở đoạn chui qua ống cổ tay. Triệu chứng lâm sàng bao gồm dị cảm và tê bì ngón cái, ngón trỏ, ngón giữa và 1/2 ngoài ngón nhẫn, trường hợp nặng có thể lan lên cẳng tay, có thể đau buốt hoặc đau như kim châm, các triệu chứng thường xảy ra vào ban đêm. Hoặc thức dậy buổi sáng, thường khởi đầu với triệu chứng tê bì, nếu không được phát hiện, điều trị kịp thời có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến khả năng vận động và phục hồi của bệnh nhân, bàn tay cầm nắm yếu và hạn chế, có thể gây teo cơ.

Tuy nhiên nếu được phát hiện sớm, bệnh sẽ được điều trị khỏi hoàn toàn, không để lại di chứng, bệnh nhân hồi phục bình thường trở lại, nếu phát hiện muộn người bệnh có nguy cơ teo cơ lúc này không chỉ ảnh hưởng đến làm việc, cuộc sống mà còn gây tốn kém chi phí do cần phải phẫu thuật.

BSCKI. Hoàng Anh Tuấn chia sẻ kinh nghiệm chẩn đoán hội chứng ống cổ tay cần dựa trên lâm sàng như yếu tố dịch tễ, nghề nghiệp, triệu chứng lâm sàng hay bệnh lý nền... Do bệnh lý này là tổn thương cục bộ dây thần kinh giữa nên dễ nhầm lẫn với các bệnh lý tổn thương cục bộ dây thần kinh khác như bệnh lý rễ thần kinh cổ, đám rối thần kinh cánh tay, tổn thương dây thần kinh giữa đoạn khuỷu…

Theo BS Tuấn có nhiều phương pháp chẩn đoán hội chứng ống cổ tay như siêu âm dây thần kinh giữa đoạn cổ tay, chụp MRI cổ tay, nhưng các phương pháp chẩn đoán hình ảnh này giúp chẩn đoán khi có tổn thương thực thể dây thần kinh giữa và các tổ chức xung quanh. Riêng với các trường hợp giai đoạn sớm của bệnh hoặc với các trường hợp triệu chứng không quá rầm rộ hai phương pháp trên khó giúp xác định bệnh.

Khảo sát điện thần kinh - cơ được xem là tiêu chuẩn “vàng” chẩn đoán hội chứng ống cổ tay

Khắc phục những hạn chế này, thì phương pháp chẩn đoán điện cơ được xem sự bổ sung cần thiết và không thể thiếu để chẩn đoán hội chứng ống cổ tay.

Từ kết quả điện cơ có rất nhiều cách phân loại, cụ thể theo 3 mức sau:

• Mức độ nhẹ: Chậm dẫn truyền cảm giác và giảm biên độ đáp ứng cảm giác/không;
• Mức độ vừa: Chậm dẫn truyền vận động và Giảm biên độ đáp ứng vận động/không.
• Mức độ nặng:

- Bất thường rõ cả về vận động và cảm giác --> khảo sát điện cơ kim.

- Điện thế tự phát/giảm kết tập vận động --> điều trị ngoại khoa.

- Không có bất thường --> tập luyện phục hồi chức năng, tiêm thuốc điều trị tại chỗ.

Khảo sát điện thần kinh - cơ được chỉ định khi nào?

Việc phát hiện sớm tổn thương là hội chứng ống cổ tay, giúp bác sĩ có cơ sở đưa hướng điều trị nội khoa và tư vấn cách luyện tập cho người bệnh, tránh được biến chứng nguy hiểm để lại.

Người dân nên đến cơ sở y tế thăm khám tìm nguyên nhân khi có dấu hiệu đau cổ tay. Ảnh PGS.TS Nguyễn Mai Hồng - Chuyên gia Cơ xương khớp khám và tư vấn tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC

Để phát hiện sớm hội chứng ống cổ tay, BSCKI. Hoàng Anh Tuấn lưu ý người dân cần đi khám ngay cơ sở y tế để thăm khám, xác định chính xác nguyên nhân nếu xuất hiện các triệu chứng đau lan từ cổ tay và cánh tay với rối loạn cảm giác ở bàn tay, cảm giác nhức buốt lan tỏa, rối loạn cảm giác (kim châm, bỏng buốt, tê bì, đau tăng khi vận động.

Phương pháp “vàng” chẩn đoán điện cơ được chỉ định khi bệnh nhân có nghi ngờ hội chứng ống cổ tay và mang lại nhiều giá trị như:

• Chứng minh có sự chậm hoặc nghẽn dẫn truyền của dây thần kinh giữa đoạn qua ống cổ tay.
• Loại trừ bệnh lý dây thần kinh giữa vùng khuỷu tay.
• Loại trừ bệnh lý đám rối thần kinh cánh tay có triệu chứng dây thần kinh giữa.
• Loại trừ bệnh lý rễ thần kinh cột sống cổ cổ, đặc biệt là C6 - C7 là phản xạ gân xương (nhị đầu, cánh tay quay, tam đầu) bất thường, kèm theo giảm cơ lực gốc chi (đặc biệt là nhóm cơ gấp khuỷu, duỗi khuỷu, sấp cẳng tay) và rối loạn cảm giác lòng bàn tay hoặc cẳng tay vượt quá sự phân bố cảm giác của rối loạn cảm giác của bệnh hội chứng ống cổ tay.
• Trường hợp bệnh nhân có bệnh lý tổn thương đa dây thần kinh sẽ có cơ sở đánh giá có chậm dẫn truyền dây thần kinh giữa tại cổ tay vượt quá mức chậm kỳ vọng từ bệnh lý đa dây thần kinh đơn độc.

Với hành trình gần 3 thập kỷ nỗ lực không ngừng vì sức khỏe người Việt, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC thuộc Hệ thống Y tế MEDLATEC tự hào là địa chỉ gửi trọn niềm tin chăm sóc khỏe người dân cả nước. Theo đó, MEDLATEC luôn chú trọng quy tụ đội ngũ chuyên gia, bác sĩ đầu ngành, cũng như trang bị đồng bộ hệ thống máy móc, kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh đồng bộ, tự động như dàn máy xét nghiệm hiện đại bậc nhất thế giới được áp dụng quản lý theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012  và CAP, máy MRI, CT, siêu âm, điện cơ… Vì vậy, MEDLATEC đáp ứng đầy đủ, chất lượng khám chữa bệnh đa chuyên khoa như chuyên khoa Cơ xương khớp, Thần kinh, Hô hấp, Tim mạch,  Nhi khoa, chuyên khoa lẻ (Mắt, Tai mũi họng, Răng hàm mặt…).

Mọi thông tin liên hệ, hoặc đặt lịch khám theo yêu cầu, người dân vui lòng liên hệ tổng đài 1900 56 56 56, hoặc app My Medlatec.