Chụp cắt lớp là phương pháp chẩn đoán hình ảnh đang được ứng dụng rộng rãi nhằm phát hiện nhanh chóng, chính xác nhiều bệnh lý trong cơ thể. Không những thế, kỹ thuật này còn hỗ trợ đắc lực cho bác sĩ trong hướng dẫn và theo dõi sau điều trị.
11/06/2020 | Kỹ thuật chụp cắt lớp đại tràng và những điều nên biết 11/06/2020 | Chụp cắt lớp đầu bao nhiêu tiền và những thông tin cần biết 10/06/2020 | Hỏi đáp: Khi nào nên chụp cắt lớp vi tính ổ bụng? 10/06/2020 | Kỹ thuật chụp cắt lớp dạ dày chẩn đoán các bệnh lý liên quan
1. Chụp cắt lớp là gì, có tác dụng ra sao?
Chụp cắt lớp (chụp CT) là quá trình sử dụng hệ thống hình ảnh kỹ thuật số và tia X nhằm tạo ra các hình ảnh lát cắt ngang của cơ thể. Quá trình này tạo ra hình ảnh rõ ràng về nhiều cấu trúc cơ thể khác nhau như: mạch máu, xương, mô mềm,.... giúp bác sĩ chẩn đoán nhiều bệnh trạng.
Chụp cắt lớp vi tính sử dụng tia X
Đây là kỹ thuật không xâm lấn sử dụng tia X. Theo đó, người bệnh sẽ nằm yên ở tư thế ngửa trên một bàn trượt vào/ra của thiết bị hình ống di động có đặt máy quét tia X. Tia này sẽ quét lên khu vực cần chụp theo lát cắt ngang rồi phối hợp với máy vi tính để tạo ra hình ảnh 2 - 3 chiều về bộ phận cần chụp.
1.2. Tác dụng của chụp cắt lớp?
Không phải ai cũng cần chụp cắt lớp. Kỹ thuật này thường được bác sĩ khuyên dùng để có được hình ảnh chi tiết về nhiều loại mô, xương và mạch máu. Tác dụng chính của chụp cắt lớp gồm:
- Giúp phép bác sĩ phát hiện chính xác cấu trúc bình thường/ bất thường mà không gây đau, không cần xâm lấn.
- Phát hiện vị trí tắc nghẽn hoặc chảy máu trong não là nguyên nhân gây ra cơn đột quỵ.
- Hỗ trợ lên phương án và chuẩn bị cho một số loại phẫu thuật.
- Lên phương án và hướng dẫn xạ trị, sinh thiết kim, các quy trình phẫu thuật xâm lấn tối thiểu khác.
- Tái tạo hình ảnh 3D đối với bệnh lý bất thường bẩm sinh nhờ đó mà bác sĩ phẫu thuật tạo hình có cơ sở để điều trị tốt hơn các dị tật này.
2. Ưu - nhược điểm của phương pháp chụp cắt lớp vi tính
2.1. Ưu điểm
- Cho hình ảnh rõ nét mà không lo xảy ra tình trạng nhiều hình cùng chồng lên nhau.
- Cho hình ảnh mô mềm có độ phân giải cao hơn so với chụp X-quang.
- Độ phân giải không gian đối với xương cao, rất phù hợp với khảo sát các bệnh lý về xương.
- Cho kết quả nhanh và chính xác, có ý nghĩa đặc biệt đối với khảo sát, đánh giá các bộ phận di động trong cơ thể và các trường hợp cấp cứu.
- Sử dụng tia X nên phù hợp với những bệnh nhân có chống chỉ định với chụp cộng hưởng từ.
Hình ảnh chụp cắt lớp giúp bác sĩ phát hiện bất thường ở phổi người bệnh
2.2. Nhược điểm
- Khó phát hiện tổn thương phần mềm hơn so với chụp MRI.
- Khó phát hiện được các tổn thương dây chằng, sụn khớp, tủy sống.
- Khó phân biệt và phát hiện các cơ quan và tổn thương có cùng tỉ trọng.
- Độ phân giải mô mềm của CT thấp hơn MRI nên khó phát hiện tổn thương phần mềm có kích thước nhỏ.
3. Những vấn đề cần lưu ý khi thực hiện kỹ thuật chụp cắt lớp
3.1. Trước khi chụp cắt lớp cần làm gì?
Trước khi thực hiện kỹ thuật chụp cắt lớp vi tính, người bệnh cần lưu ý:
- Nếu đối tượng chụp là trẻ mới biết đi hoặc trẻ sơ sinh, để giúp trẻ bình tĩnh để thu được hình ảnh chính xác, có thể bác sĩ sẽ đề nghị sử dụng thuốc an thần để trẻ nằm yên tại chỗ.
- Tùy thuộc vào vị trí cần chụp mà người bệnh có thể cần thực hiện một số yêu cầu:
+ Mặc quần áo của bệnh viện.
+ Tháo bỏ các vật kim loại có trên cơ thể vì chúng gây trở ngại cho quá trình chụp cắt lớp.
+ Nhịn ăn vài giờ trước khi chụp.
+ Tiêm thuốc cản quang để làm nổi bật cấu trúc của bộ phận cần chụp.
3.2. Những trường hợp cần/không cần tiêm thuốc cản quang?
- Tiêm thuốc cản quang
Thuốc cản quang là loại thuốc được tiêm vào cơ thể nhằm giúp thấy rõ hơn một mô hoặc tổn thương. Trong loại thuốc này có chứa i ốt có tác dụng khiến cho cấu trúc hoặc tổn thương bắt thuốc có màu trắng sáng trên hình chụp cắt lớp, nhờ đó mà bác sĩ có thể phân biệt được nó với các cấu trúc khác xung quanh. Hầu hết các loại thuốc cản quang có độ dung nạp tốt; một số ít trường hợp xảy ra tác dụng phụ như: buồn nôn và nôn, đỏ phừng mặt, nổi mề đay, ngứa, sốt, lạnh run,...
Những trường hợp sau được chỉ định dùng thuốc cản quang để chụp cắt lớp vi tính:
+ Chụp cắt lớp vi tính bụng (trừ trường hợp đã biết rõ nguyên nhân sỏi niệu quản gây đau quặn thận).
+ Nghi ngờ có khối u.
+ Mắc bệnh lý mạch máu như: bóc tách động mạch, dị dạng mạch máu, phình mạch,...
+ Viêm nhiễm, áp xe (trừ viêm phổi đã được chẩn đoán chắc chắn).
+ Trường hợp đặc biệt khác: chẩn đoán mức độ vách hóa của tụ máu dưới màng cứng, đánh giá vùng tái tưới máu của tổn thương, tìm nguồn mạch nuôi của phổi biệt lập,...
- Không tiêm thuốc cản quang
+ Suy tim mất bù, suy gan.
+ Một số người có cơ địa dị ứng với i ốt. Trường hợp cần thiết phải tiêm thuốc cản quang bác sĩ sẽ sử dụng kháng histamin; steroid 13, 5 trước khi chụp.
+ Bệnh nhân suy thận độ III, IV. Nếu bắt buộc cần tiêm thuốc cản quang bác sĩ sẽ có kế hoạch chạy thận nhân tạo cho bệnh nhân ngay sau khi tiêm thuốc.
+ Bệnh nhân thiểu niệu hoặc đa u tủy. Trường hợp bắt buộc phải chụp cắt lớp vi tính thì bệnh nhân cần phải được truyền dịch.
+ Người mắc bệnh mạn tính: cường giáp, tiểu đường, hồng cầu hình liềm, hen suyễn.
+ Phụ nữ đang mang thai.
+ Người đang bị mất nước nặng.
3.3. Thời gian trả kết quả chụp cắt lớp
- Hầu hết các trường hợp chụp cắt lớp sẽ được nhận kết quả trong vòng 30 - 60 phút sau khi chụp.
- Trường hợp cần hội chẩn, thời gian trả kết quả sẽ lâu hơn so với bình thường.
Nhìn chung, chụp cắt lớp là kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh giúp phát hiện nhanh chóng và chính xác nhiều bệnh lý khác nhau trên cơ thể. Để thu được hình ảnh có chất lượng tốt nhất, trước và trong khi chụp, người bệnh nên tuân thủ mọi hướng dẫn của bác sĩ.
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC với máy chụp cắt lớp Siemens thế hệ mới, bác sĩ giỏi về trình độ chuyên môn
Mặc dù hiệu quả của phương pháp chụp cắt lớp vi tính là không thể phủ nhận nhưng chất lượng hình ảnh, thời gian chụp, khâu chẩn đoán chính xác hay không,... lại phụ thuộc rất nhiều vào thế hệ máy được đưa vào sử dụng và trình độ chuyên môn của bác sĩ. Vì thế, người bệnh nên chọn cơ sở y tế với máy móc tiên tiến bậc nhất và bác sĩ có trình độ chuyên môn cao, giàu kinh nghiệm để thực hiện kỹ thuật này. Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một trong những địa chỉ như vậy.
Với hơn 24 năm kinh nghiệm, đến nay, chúng tôi tự hào là đơn vị y tế ngoài công lập có sự đầu tư kỹ càng về trang thiết bị y tế cũng như đội ngũ y bác sĩ chuyên khoa hàng đầu. Người bệnh chụp cắt lớp tại các cơ sở của chúng tôi có thể hoàn toàn yên tâm bởi hệ thống máy chụp Siemens thế hệ mới cho kết quả rõ nét, độ chính xác cao. Toàn bộ kết quả chụp sẽ được đọc và tư vấn bởi đội ngũ y bác sĩ chuyên môn giỏi, dày dặn kinh nghiệm và luôn hết lòng vì người bệnh.
Khách hàng có nhu cầu tìm hiểu thêm hoặc đặt lịch chụp cắt lớp có thể liên hệ trực tiếp tổng đài 1900 56 56 56 của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC để được tư vấn hoàn toàn miễn phí.
1900 565656
