Cây rau mương: công dụng và các bài thuốc dân gian

Cây rau mương có thể dễ dàng tìm thấy ngoài tự nhiên, song ít ai biết rằng đây là loại dược liệu được dùng trong nhiều bài thuốc điều trị đau dạ dày, đau khớp, viêm ruột. Vậy sử dụng loại cây này như thế nào để trị bệnh, cải thiện sức khỏe?

1. Nhận biết cây rau mương

Cây rau mương còn được gọi với nhiều cái tên khác như cây rau lục, cây rau mương đất, rau mương thon, rau mương nằm- Tên khoa học của loại cây này là Ludwigia prostrate, thuộc họ rau dừa nước. Chiều cây của cây rau này vào khoảng 25 - 50cm, phần thân có nhánh nhưng mọc thẳng đứng.

Cây rau mương là dược liệu tự nhiên có trong nhiều bài thuốc

Trên cành cây rau mương có nhiều lá màu xanh lục, dạng thuôn dài và có mũi nhọn. Hoa rau mương mọc thành cụm từ nách lá ra ngoài, có màu trắng, khoảng 1 - 8 bông mỗi cụm. Từ hoa, quả rau mương mọc ra có hình trụ, nhẵn, chiều dài từ 2 - 3cm.

Cây rau mương thường mọc dại ở những nơi gần nước, đất ẩm ướt như bờ đê, ven hồ nước, gò ruộng- Có thể tìm thấy loại cây thuốc này ở nhiều vùng trên cả nước, đặc biệt là các tỉnh Tây Nguyên, đồng bằng sông Cửu Long, Quảng Trị, Thừa thiên - Huế.

 Cây rau mương thường mọc ở những nơi gần nước

Ở một số nơi, cây rau mương được người dân trồng để thu hái quanh năm, tuy nhiên để cây có dược tính tốt nhất thì thời điểm thu hoạch là vào mùa hè thu. Các vùng trồng làm cây thuốc sau khi thu hoạch, chúng được rửa sạch rồi phơi khô để bảo quản sử dụng trong thời gian dài. 

2. Công dụng của cây rau mương

Cây rau mương đã được sử dụng làm vị thuốc dân gian từ rất lâu, theo Y học cổ truyền, loại cây này có tính mát, vị ngọt, tác dụng trừ thấp, thanh nhiệt, tiêu sưng, tiêu thũng, hỗ trợ cầm tiêu chảy và kiết lị rất tốt. Sử dụng cây rau mương đúng cách có tác dụng cải thiện triệu chứng cho nhiều bệnh lý như: ho gà, mụn trứng cá, đau khớp, đau nhức răng, viêm ruột, viêm họng, đau dạ dày, tiểu đường, rối loạn tiêu hóa-

Trong dân gian cũng lưu truyền nhiều bài thuốc sử dụng cây rau mương để chữa bệnh, cải thiện triệu chứng bệnh và tăng cường sức khỏe. Cách sử dụng phổ biến nhất là các bài thuốc sắc dùng cây rau mương khô hoặc dùng tươi nhai nuốt trực tiếp. Liều dùng an toàn và có dược tính tốt được khuyến cáo là 40 - 50g với cây rau mương tươi là 20 - 40g với cây khô.

Rau mương khô dùng trong nhiều bài thuốc dân gian

Mặc dù có dược tính tốt, tuy nhiên để đảm bảo an toàn, cần lưu ý một số điều sau đây:

• Không nên tự ý sử dụng làm thuốc điều trị khi chưa tham khảo ý kiến của bác sĩ Y học Cổ truyền, việc dùng sai cách có thể làm giảm dược tính hoặc thậm chí ảnh hưởng tới sức khỏe.

• Để sử dụng cây rau mương làm vị thuốc chữa bệnh, cần sơ chế sạch sẽ, ngâm qua nước muối loãng để sát khuẩn. Nếu cây rau không được rửa sạch có thể mang theo vi khuẩn, nguồn bệnh xâm nhập vào cơ thể khiến bệnh trở nên nghiêm trọng hơn.

• Không nên quá lạm dụng cây rau mương làm thuốc chữa bệnh, cần dùng đúng liều lượng và thời gian khuyến nghị của bác sĩ để tránh gặp phải tác dụng phụ nghiêm trọng.

• Hiệu quả khi sử dụng cây rau mương chữa bệnh với từng người có thể khác nhau phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe, bệnh lý, cơ địa và thời gian sử dụng. Với các bệnh cấp tính nguy hiểm, cần đi khám bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị nhanh.

Thực tế các bài thuốc dân gian sử dụng cây rau mương đã đem lại hiệu quả cải thiện triệu chứng bệnh cho nhiều người song vẫn chưa có nhiều nghiên cứu cụ thể về dược tính thành phần của loại thảo mộc này. Do vậy, trước khi sử dụng, MEDLATEC khuyên bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn dùng cũng như theo dõi tiến triển bệnh.

Cây rau mương có thể dùng trị tiểu đường

3. Bài thuốc dân gian sử dụng cây rau mương

Dân gian lưu truyền nhiều bài thuốc hay sử dụng cây rau mương cho nhiều bệnh lý, dưới đây là một số bài thuốc phổ biến, được nhiều người dùng và có kết quả tốt. 

3.1. Bài thuốc trị bệnh tiểu đường

Nguyên liệu cần dùng: 15g rau mương, 15g chuối hột, 10g lá vú sữa tím, 15g lục bình, 15g dây mây, 10g cam thảo nam và 20g khổ qua.

Cách sử dụng: Cho các nguyên liệu của bài thuốc sắc cùng 3 chén nước, sau đó lọc lấy nước thuốc uống trong ngày. Nên chia uống 2 lần vào buổi sáng và buổi chiều hàng ngày.

3.2. Bài thuốc trị đau dạ dày do khuẩn HP

Có thể sử dụng cây rau mương cả khô và tươi như sau:

Chuẩn bị cây rau mương có hoa vàng, chiều cao trên 1m, rửa sạch, phơi khô rồi sao vàng hạ thổ. Sử dụng để sắc với nước, uống hàng ngày để cải thiện triệu chứng bệnh dạ dày.

Chuẩn bị cây rau mương tươi, ngấm với nước muối loãng để sát khuẩn, làm sạch, sau đó giã nát với nước lọc. Phần nước cốt chia ra uống 2 lần trong ngày, tác dụng khi sử dụng cây rau mương tươi nhanh hơn.

3.3. Bài thuốc trị viêm họng, viêm amidan

Hái 1 nắm lá cây rau mương, rửa sạch ngâm muối để sát khuẩn. Sử dụng để nhai nuốt trực tiếp cùng với muối 1 lần vào mỗi buổi tối trước khi đi ngủ. Sử dụng trong vài ngày triệu chứng bệnh viêm họng, viêm amidan được cải thiện bạn sẽ thấy dễ chịu hơn.

3.4. Bài thuốc trị áp xe, mụn nhọt

Bạn lấy lá và thân của cây rau mương, rửa sạch rồi ngâm với nước muối pha loãng trong 5 - 10 phút. Sau đó lấy hỗn hợp đắp lên nốt mụn trong 10 - 15 phút. Có thể kết hợp uống thêm thuốc sắc từ cây rau mương sao khô để làm mát, giảm mụn nhọt hiệu quả.

3.5. Bài thuốc trị tiêu chảy, đầy bụng

Chuẩn bị 1 nắm lá cây rau mương, rửa sạch ngâm với muối. Sau đó giã nát rồi uống phần nước cốt, triệu chứng khó chịu ở bụng sẽ được cải thiện.

Rau mương có thể làm giảm tiêu chảy, đầy bụng

Trên đây là những thông tin về dược tính và cách sử dụng cây rau mương để cải thiện triệu chứng bệnh đau dạ dày, rối loạn tiêu hóa, tiểu đường. Các bài thuốc này không thay thế cho các phương pháp điều trị bệnh, bệnh nhân nên trao đổi với bác sĩ trước khi dùng.