Các loại khối u hốc mũi và những ảnh hưởng đến sức khỏe

Khối u hốc mũi là một trong những tình trạng không quá phổ biến, có thể là lành tính, cũng có thể là ác tính song các dấu hiệu và biểu hiện của chúng lại dễ gây nhầm lẫn. Hiểu một số thông tin cơ bản có thể giúp bạn phòng ngừa cũng như kịp thời tìm cách khắc phục.

1. Một số bệnh lành tính có liên quan tới khối u hốc mũi

Theo thống kê của các chuyên gia y tế, sự xuất hiện của khối u ở vùng mũi dù có thể có ở cả hai đối tượng người lớn và trẻ em song tỷ lệ không nhiều, không phổ biến.

Polyp mũi

Được xem là dạng u lành thường gặp ở vị trí hốc mũi, cũng có thể tại các xoang vùng mặt mặt hoặc cả hai. Thực tế, bản chất của nó không phải là khối u mà là hiện tượng lớp tổ chức đệm của niêm mạc mũi, xoang bị thoái hóa.

Polyp thường có hình dạng khối mềm với một số tính chất như: bề mặt nhẵn, có thể màu hồng nhạt, mọng và trong.

Một số nguyên nhân sau đây được cho là có thể dẫn tới bệnh: 

• Viêm do sự tấn công của vi khuẩn, nấm tới mũi, xoang, dẫn tới việc mủ chảy ra từ xoang khiến vùng niêm mạc thoái hóa, trở thành polyp.

• Dị ứng mũi, xoang.

• Do cơ địa hoặc rối loạn nội tiết hay rối loạn vận mạch.

Bệnh có thể gây nên những tác động cụ thể đối với người mắc, đó là:

• Theo thời gian polyp to ra, che hốc mũi khiến ngạt, tắc. Nếu chúng xuất hiện ở cả hai bên có thể gây tình trạng nói giọng mũi kín hoặc không thể thở bằng mũi hay ngửi kém.

• Đau nhức, chảy nước mũi đặc mỗi khi thời tiết thay đổi.

Polyp mũi thực ra là sự thoái hóa của lớp đệm niêm mạc

U xơ vòm mũi họng

Là dạng u lành, phổ biến hơn ở nam giới, đặc biệt tầm tuổi 13 tới 18. Trường hợp này, u thường có nhiều tế bào xơ cùng bó sợi chắc, châm bám rộng, vị trí ở cửa mũi sau.

Bệnh chưa có nguyên nhân gây ra cụ thể, song được xác định là có liên quan tới nội tiết, biểu hiện thường gặp: 

• Ảnh hưởng và biểu hiện ở mũi, chẳng hạn: ngạt một bên, giọng mũi kín hoặc dịch nhầy ứ đọng bên trong, chảy máu mũi cũng có thể với mức độ lúc đầu ít, sau tăng dần về cả số lần lẫn lượng máu. Nếu kéo dài, khiến cơ thể yếu ớt, xanh xao.

• Có thể khiến giảm khả năng nghe.

U nhầy mũi xoang

Dù ít gặp, thường xảy ra nhiều hơn với đối tượng người trưởng thành và là dạng lành tính song sự phát triển của chúng có thể khiến cho mặt, mắt bị biến dạng do tiêu xương thành xoang.

Nguyên nhân cụ thể cũng chưa được khẳng định song một số yếu tố cẩn trọng gồm: viêm, chấn thương do sang chấn hoặc sau phẫu thuật xoang, cơ địa.

Khi u nhầy còn nằm trong xoang thường biểu hiện rất ít, khó thấy do không gây viêm nhiễm. Khi chúng phát triển mạnh, có thể gây sưng phồng hốc mắt, mặt ngoài xoang, sụp mi, lồi mắt hoặc phần mắt trước xoang hàm bị sưng phồng, đẩy phồng hàm ếch xuống phía dưới.

U xương

Cũng là dạng lành tính, hay gặp với người trẻ và sự tiến triển âm thầm. Khi biểu hiện thành bệnh, chúng có thể gây ra tắc mũi - xoang khiến ngạt mũi, nhức đầu, chảy máu mũi,... Nặng hơn, có thể khiến cho vùng mặt bị biến dạng, lồi mắt,...

2. Bệnh liên quan tới khối u hốc mũi ác tính

Khối u hốc mũi ác tính có thể là hiện tượng ở bên trong hốc mũi hoặc khoang mũi có sự gia tăng bất thường của các tế bào ác tính, trong đó phổ biến nhất là ung thư biểu mô tế bào vảy, ung thư biểu mô tuyến. Đây là hiện tượng hiếm gặp, tỷ lệ nam nhiều hơn nữ và phần lớn ở khoảng 50 tới 70 tuổi.

U ác là hiện tượng hiếm gặp ở hốc mũi

Nguyên nhân

Một điểm chung của u ác ở hốc mũi với các loại u ác ở các cơ quan thuộc đường hô hấp khác là mối liên quan của chúng với những đối tượng: nghiện bia, rượu, thuốc lá, tiếp xúc nhiều với khói bụi công nghiệp hoặc hóa chất.

Triệu chứng của bệnh

Trong giai đoạn đầu thường không rõ ràng, có thể gồm chảy máu cam hoặc mũi bị tắc nghẽn, thường là một bên, kéo dài. Nếu nặng hơn, chúng có thể gây ảnh hưởng lớn tới cấu trúc hàm mặt, chẳng hạn:

• Sưng, đau mắt, mặt, vòm miệng, khó mở miệng.

• Mắt bị lồi, thường xuyên chảy nước mắt, nhìn đôi.

• Co giật hoặc khiến cổ bị nổi hạch lớn.

3. Cần làm gì nếu phát hiện có khối u hốc mũi

Mặc dù ở cả trường hợp lành tính hay ác tính, khối u ở hốc mũi thường hiếm gặp song không đồng nghĩa với việc chúng không gây ảnh hưởng hay nguy hiểm tới sức khỏe.

Chính vì vậy, khi xuất hiện dấu hiệu nghi ngờ hoặc bất thường ở vùng này, chẳng hạn chảy máu cam liên tục, đau, ngạt kéo dài, chảy mủ,... bạn cần tới gặp bác sĩ khám ngay.

Nếu xác định có xuất hiện khối u, bác sĩ có thể chỉ định khám toàn diện kết hợp nội soi mũi, khám các cơ quan liên quan như đầu, cổ, đánh giá chức năng thính lực, thị lực, dây thần kinh sọ.

Việc kiểm tra hình ảnh như siêu âm, chụp cắt lớp vi tính hay cộng hưởng từ cũng có thể được chỉ định để mang lại sự đánh giá chắc chắn hơn, trường hợp cần thiết, có thể thực hiện sinh thiết khối u hốc mũi.

Việc khám có thể cả về lâm sàng, cả chẩn đoán hình ảnh vùng mũi, mặt

4. Nên làm gì để bảo vệ sức khỏe vùng mũi họng?

Một số biện pháp dưới đây không chỉ tốt đối với những người đang xuất hiện các triệu chứng, dấu hiệu của u trong hốc mũi mà còn tốt để phòng ngừa bệnh:

• Duy trì sự sạch sẽ cho môi trường sống, đặc biệt là hạn chế, phòng tránh những tác nhân ô nhiễm hoặc có thể gây kích thích, chẳng hạn: khói bụi, hóa chất, phấn hoa,...

• Việc giữ gìn vệ sinh tay chân, mũi miệng cần được chú trọng bằng cách rửa tay với xà phòng, súc miệng, rửa mũi với nước muối sinh lý.

• Không sử dụng các vật nhọn hoặc có khả năng gây tổn thương chọc vào trong hốc mũi.

• Tăng cường độ ẩm cần thiết cho môi trường sống, tránh tình trạng mũi, xoang bị quá khô gây nghẽn hoặc viêm.

• Không hút thuốc lá, tránh đến những nơi có nhiều khói thuốc.

• Khi ra bên ngoài, đặc biệt những nơi bụi bặm, cần đeo khẩu trang, bảo vệ vùng mũi, miệng, mắt, không để các dị vật lọt vào bên trong hốc mũi.

• Nếu bị bệnh như xoang, hen suyễn, hoặc khi viêm họng, nghẹt, sổ mũi kéo dài nên đi khám để được điều trị dứt điểm.

Nước muối sinh lý giúp vệ sinh nhẹ nhàng cho mũi

Như vậy, bài viết đã đề cập đến một số loại khối khu hốc mũi cũng như lời khuyên về cách xử lý khi có dấu hiệu và cách phòng ngừa bệnh cho bạn đọc tham khảo. Để được tư vấn sức khỏe và đặt lịch khám tại Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, quý vị vui lòng gọi đến hotline của bệnh viện - 1900 56 56 56 để được tổng đài viên hỗ trợ.