Sốt xuất huyết dengue là bệnh truyền nhiễm gây dịch do virus dengue gây nên. Bệnh thường xuất hiện và gây dịch vào các tháng mùa mưa. Miền Nam và miền Trung bệnh xuất hiện quanh năm, miền Bắc và Tây Nguyên bệnh thường xuất hiện từ tháng 4 đến tháng 11. Trong năm, bệnh phát triển mạnh nhất vào các tháng 7,8,9,10. Chu kỳ của dịch khoảng 3 - 5 năm/ lần.
Trong thời gian qua, tình hình dịch Zika diễn biến phức tạp trên thế giới, đặc biệt là tại Singapore. Trong thời gian tới, Việt Nam có thể tiếp tục ghi nhận thêm trường hợp mắc mới bệnh do virus Zika. Qua báo cáo của hệ thống giám sát, đến nay trên phạm vi toàn quốc, cơ quan chức năng đã xét nghiệm 2.554 mẫu bệnh phẩm và phát hiện ba trường hợp dương tính với virus Zika tại T.P Hồ Chí Minh, Khánh Hòa và Phú Yên. Mới đây, Cục Y tế dự phòng - Bộ Y tế cho biết có một bệnh nhân 63 tuổi quốc tịch Đài Loan bị nhiễm virus Zika sau khi dự đám cưới của con trai tại Việt Nam.
Bên cạnh đó, mùa mưa đang diễn ra khiến dịch bệnh sốt xuất huyết có nguy cơ bùng phát trở lại. Theo số liệu của Cục Y tế dự phòng, từ đầu năm đến nay cả nước ghi nhận 65.339 trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết và có 20 trường hợp tử vong. Trước tình hình này, Sở Y tế Hà Nội đã tăng cường các hoạt động, tổ chức các chiến dịch vệ sinh môi trường phòng chống dịch bệnh sốt xuất huyết và dịch bệnh do virus Zika gây nên.
TS Hoàng Đức Hạnh - Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Nội cho biết: "Tại Hà Nội, từ đầu năm đến nay ghi nhận 1084 ca mắt sốt xuất huyết, phân bố tại 243 xã, phường, thị trấn của 29 quận, huyện (trừ thị xã Sơn Tây). Hiện chưa có bệnh nhân tử vong, số mắc giảm 46% so với cùng kỳ năm 2015. Số ca mắc sốt xuất huyết có xu hướng gia tăng từ tháng 7, tăng nhanh trong tháng 8 và những ngày đầu tháng 9 do yếu tố thời tiết thuận lợi cho muỗi truyền bệnh sốt xuất huyết phát triển và lây lan. Thành phố chưa ghi nhận trường hợp mắc bệnh do vi rút Zika. Trước tình hình sốt xuất huyết và bệnh do vi rút Zika đang diễn biến phức tạp, nguy cơ bùng phát dịch sốt xuất huyết và bệnh do vi rút Zika là có thể xảy ra nếu không có biện pháp chủ động, quyết liệt.
Triệu chứng lâm sàng
Sốt cao là một trong những biểu hiện của sốt Dengue
1. Thời kỳ ủ bệnh: 3 - 6 ngày, có thể kéo dài 15 ngày
2. Sốt Dengue: bệnh diễn biến 5 - 7 ngày, triệu chứng thường xuất hiện đột ngột với sốt cao, người mệt mỏi, nhức đầu, đau cơ, đau thắt lưng, bắp cơ, đau nhức hốc mắt, thường kèm theo đau họng, buồn nôn, nôn và đau vùng thượng vị, tiêu chảy. Triệu chứng hạ sốt thường xuất hiện ngày thứ 2- 5 của bệnh.
- Triệu chứng lâm sàng: giai đoạn sớm của bệnh không thể phân biệt được với sốt dengue, biểu hiện rõ từ ngày thứ 2 - ngày thứ 5 của bệnh (giai đoạn hạ sốt).
- Biểu hiện xuất huyết có thể xảy ra hoặc không.
- Biểu hiện xuất huyết thường gặp:
+ Xuất huyết dưới da với biểu hiện là vết bầm tím, xuất hiện ở nơi tiêm truyền, ban xuất huyết dạng chấm.
+ Xuất huyết niêm mạc: chảy máu chân răng, chảy máu cam, rong kinh hoặc kinh nguyệt đến sớm.
+ Nếu nặng có thể có xuất huyết nội tạng, xuất huyết tiêu hóa với biểu hiện nôn ra máu, đại tiện phân đen, xuất huyết não,.
- Có thể có triệu chứng gan to và đau vùng gan (đây là yếu tố tiên lượng nặng của bệnh).
- Có thể gặp tràn dịch màng phổi, tràn dịch màng bụng.
+ Tiểu cầu giảm <100.000/mm3 (tiểu cầu càng giảm thì nguy cơ xuất huyết càng cao).
+ Thể tích khối hồng cầu (HCT) tăng>20% so với giá trị bình thường của bệnh nhân trước đó, hoặc HCT >45% nếu không biết giá trị bình thường bệnh nhân trước đó.
+ Xét nghiệm denger fever IgM; IgG: NS1 có thể chẩn đoán sớm sốt xuất huyết dengue từ ngày đầu tiên của sốt.
Đó là bệnh nhân N.Đ.H (nam, 22 tuổi) đến Bệnh viện MEDLATEC khám ngày 2/9, vì lý do mệt mỏi. Trước khi đến viện khám 7 ngày, bệnh nhân xuất hiện sốt nóng 38-39.50C, kèm theo gai rét, đau mỏi người, đau mỏi thắt lưng, không ho, không đau ngực.
Bị sốt xuất huyết không nên tự điều trị tại nhà.
Bệnh nhân đã tự điều trị ở nhà (truyền dịch trong 5 ngày đầu), hết sốt 2 ngày nay nhưng vẫn mệt nhiều. Khi đến Bệnh viện MEDLATEC khám, bệnh nhân không có biểu hiện xuất huyết dưới da, không có biểu hiện chảy máu cam, chảy máu chân răng, tiểu nước tiểu trong, nhiệt độ 37.10 C, huyết áp 100/70mmHg và nghe tim, phổi bình thường.
Về yếu tố dịch tễ: Bố bệnh nhân sốt 4 ngày và mẹ bệnh nhân sốt 2 ngày với triệu chứng tương tự như bệnh nhân.
Khi khám kết hợp với hỏi bệnh sử và tiền sử, bác sỹ nghi ngờ bệnh nhân N.Đ.H mắc bệnh sốt xuất huyết dengue. Vì vậy, bệnh nhân được chỉ định xét nghiệm và kết quả xét nghiệm cho thấy:
- Công thức máu: Bạch cầu 3.8 Tera/L (giảm), số lượng tiểu cầu 47 (giảm nhiều).
- Dengue fever: Dengue NS1 antigen (dương tính), Dengue fever antibody IgG (dương tính) và Dengue fever antibody IgM (dương tính).
Dựa vào triệu chứng lâm sàng và các kết quả xét nghiệm, bệnh nhân được chẩn đoán sốt xuất huyết dengue. Sau đó, bác sỹ tư vấn bệnh nhân và người nhà (bố và mẹ) nên nhập viện để theo dõi và điều trị.
Qua đây, bác sỹ khuyến cáo bệnh nhân khi có triệu chứng bệnh cần đến bệnh viện để được khám, chẩn đoán bệnh và có hướng điều trị thích hợp, không nên tự điều trị tại nhà.
Chẩn đoán sốt xuất huyết bằng kỹ thuật sinh học phân tử tại MEDLATEC
Nhằm giúp bác sỹ chẩn đoán sớm và chính xác để đưa ra phác đồ điều trị tốt nhất cho người bệnh, Bệnh viện MEDLATEC đã triển khai kỹ thuật sinh học phân tử tìm virus dengue PCR để chẩn đoán sớm sốt xuất huyết. Ưu điểm của kỹ thuật Real-time RT-PCR là phương pháp này có thể phát hiện sớm từ ngày đầu tiên đến ngày thứ 5 của sốt và chính xác genotyp virus dengue (DEN-1; DEN-2; DEN-3; DEN-4). Việc xác định chính xác genotype giúp cho bác sỹ có thể tiên lượng bệnh và có kế hoạch theo dõi điều trị bệnh.
Bên cạnh đó, Bệnh viện MEDLATEC còn có xét nghiệm tìm kháng nguyên dengue NS1và xét nghiệm tìm kháng thể Dengue IgM.
|
Xét nghiệm dengue PCR
|
Xét nghiệm tìm kháng nguyên dengue NS1
|
Xét nghiệm kháng thể Dengue IgM
|
|
|
|
|
Phát hiện bệnh ngay từ khi có triệu chứng sốt.
|
Có thể phát hiện trong máu từ ngày đầu tiên cho đến ngày thứ 9 sau khi xuất hiện sốt.
|
Xuất hiện từ ngày thứ 3- 4 của sốt và kháng thể Dengue IgG xuất hiện muộn hơn.
|
|
|
Xác định chính xác genotype virus dengue
DEN-1; DEN-2; DEN-3; DEN-4
|
Không
|
Không
|
|
|
Có độ nhạy 80 – 90% và độ đặc hiệu trên 95%
|
Có độ nhạy 92,4% và độ đăc hiệu 98,4%.
|
|
|
|
Chỉ định ngay khi có triệu chứng sốt.
|
Được chỉ định sớm từ ngày đầu tiên của sốt.
|
Được chỉ định vào ngày thứ 3 -4 của sốt.
|
|
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC hiện đáp ứng đầy đủ các xét nghiệm chẩn đoán bệnh sốt xuất huyết, qua mẫu lấy xét nghiệm là mẫu máu.
Trường hợp khách hàng bận rộn, khó khăn đi lại,… có thể gọi điện đến tổng đài: 1900 56 56 56 hoặc đăng ký online qua website: www.medlatec.vn để được phục vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi theo yêu cầu.
Sử dụng dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tận nơi, nếu khách hàng lấy máu buổi sáng, chiều sẽ có cán bộ đến tận nơi trả kết quả hoặc trả qua website, điện thoại, email,…. Sau đó, khách hàng sẽ được bác sỹ chuyên khoa tư vấn kết quả về tình trạng bệnh lý, các lưu ý khi chăm sóc hay chế độ dinh dưỡng.
Mọi chi tiết, Quý vị vui lòng liên hệ:
Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC
Cơ sở 1: 42 Nghĩa Dũng, Ba Đình, Hà Nội
Cơ sở 2: số 99 Trích Sài (đường ven hồ), Tây Hồ, Hà Nội
Tổng đài: 1900 56 56 56
Website: medlatec.vn * Email: [email protected]
1900 565656
