Xét nghiệm Gamma GT trong chẩn đoán tổn thương gan

Xét nghiệm Gamma Glutamyl transferase (viết tắt là Gamma GT hoặc GGT) là một loại xét nghiệm quan trọng thường được thực hiện cùng một số xét nghiệm khác nhằm xác định nồng độ enzym, khảo sát chức năng hoạt động của gan, mật từ đó theo dõi được tình trạng sức khỏe của cơ thể.

1. Xét nghiệm Gamma GT là gì?

Gamma GT là một trong những loại men có vai trò quan trọng trong việc giúp gan chuyển hóa thuốc đưa vào cơ thể và thải độc. Ngoài gan thì men này tập trung ở túi mật, lá lách, tụy, thận,…

Việc xác định chỉ số men này có thể giúp chẩn đoán tình trạng ứ mật ở gan do tính chất nhạy cảm với sự biến đổi này. Bên cạnh đó, xét nghiệm GGT còn giúp chẩn đoán các trình trạng tổn thương gan trong các bệnh viêm gan vi rút A, B, C, D, E; bệnh viêm gan mạn tính hoặc tình trạng tổn thương gan do bia rượu.

Hình 1: Hình ảnh gan bình thường

Chỉ số Gamma GT ở người bình thường trong khoảng 35 - 45 U/L, có phân biệt ở nam và nữ. Ở người bình thường nồng độ men này cao hơn ở nam giới. Nhìn chung chỉ số này càng cao thì mức độ tổn thương gan càng lớn, ảnh hưởng càng nghiêm trọng đối với sức khỏe. 

2. Nguyên nhân nào gây tăng nồng độ Gamma GT

Một số nguyên nhân dẫn đến tăng nồng độ GGT:

• Sử dụng nhiều rượu bia, các thực phẩm, đồ uống chứa cồn.

Hình 2: Lạm dụng rượu bia gây tổn thương gan

• Sử dụng một số loại thuốc như thuốc chống trầm cảm, thuốc ngủ, thuốc tránh thai đường uống,…

• Chế độ ăn nhiều dầu mỡ, sử dụng thức ăn nhanh, ăn ít rau xanh. 

• Tình trạng cơ thể mệt mỏi, gắng sức, căng thẳng kéo dài, thức khuya, stress,…

• Mắc một số bệnh lý về gan, mật, đặc biệt là tình trạng ứ mật tại gan. Các bệnh xơ gan, suy gan, có khối u ở gan.

• Các loại viêm gan do vi rút như viêm gan A, B, C, D, E.

• Mắc một số bệnh lý như nhồi máu cơ tim, suy tim, viêm tụy, sung huyết, đái tháo đường, viêm tụy cấp, bệnh gan nhiễm mỡ.

3. Thực hiện Xét nghiệm Gamma GT trong trường hợp nào?

Trong những trường hợp nghi ngờ gan bị tổn thương hoặc bệnh nhân đang có bệnh về gan thì cần thực hiện xét nghiệm, đặc biệt các bệnh gan liên quan tới rượu bia. xét nghiệm GGT hiện nay được đánh giá là chỉ số enzym nhạy cảm nhất của tổn thương gan mật. Các tổn thương này thường là hậu quả của việc lạm dụng quá nhiều bia rượu, một số loại thuốc hoặc các chất độc khác. 

Khi gan bị tổn thương có thể sẽ có một số dấu hiệu như cơ thể cảm thấy mệt mỏi, sức khỏe yếu, cảm giác chán ăn, buồn nôn, nôn. Ngoài ra có thể nhận thấy bụng sưng hoặc đau, chướng bụng, vàng da, vàng mắt, nước tiểu đậm màu. Trong một số trường hợp có thể thấy tình trạng nổi mẩn ngứa dưới da. 

Do đó cần làm xét nghiệm men gan ở những người nghiện rượu, người bị suy giảm chức năng gan mật, người mắc các bệnh về gan, u gan, xơ gan,... Những người mắc một số bệnh như tiểu đường, viêm tụy, suy tim cũng nên thực hiện xét nghiệm để theo dõi.

Hình 3: Hình ảnh gan khỏe mạnh và gan nhiễm mỡ

Khi nghi ngờ bệnh có liên quan đến xương, xét nghiệm GGT thường được thực hiện cùng với xét nghiệm đo một nồng độ men khác là ALP. Trong trường hợp cả hai chỉ số đều tăng cao thì có thể người bệnh có mắc vấn đề về gan hoặc ống mật. Nếu như nồng độ men GGT ở ngưỡng bình thường nhưng ALP lại tăng cao thì nguyên nhân có thể do mắc các bệnh liên quan đến xương. Do đó trong trường hợp này, xét nghiệm Gamma GT có tác dụng hỗ trợ để xác định một cách chính xác nguyên nhân từ đâu. 

Xin lưu ý rằng GGT là một loại men gan rất nhạy cảm, tăng khi sử dụng các loại thuốc hoặc uống các đồ uống có cồn. Do đó, trước khi thực hiện xét nghiệm 24 giờ có thể sẽ cần ngừng sử dụng một số loại thuốc tùy theo chỉ định của bác sĩ, đặc biệt không được uống rượu bia hay các thức uống có cồn khác.

4. Cần làm gì khi kết quả xét nghiệm Gamma GT tăng?

Trong trường hợp tình cờ phát hiện tình trạng các chỉ số men gan như AST, ALT, GGT trong máu tăng, đặc biệt khi tăng gấp đôi bình thường thì cần phải đi tới cơ sở y tế để xác định tình trạng sức khỏe để có thể có biện pháp điều trị kịp thời. 

Đầu tiên, cần thực hiện các xét nghiệm chẩn đoán các bệnh lý viêm gan do vi rút, đặc biệt là viêm gan B và C. Đối với viêm gan B, thực hiện các xét nghiệm HBsAg, HBeAg, HBsAb, anti HBeAb xét nghiệm định lượng nồng độ vi rút trong máu.

Men gan tăng do viêm tắc đường dẫn mật thường có kèm theo vàng da, lúc đố cần là thêm xét nghiệm các định nguyên nhân tắc mật để có hướng điều trị phù hợp.

 Xây dựng chế độ sinh hoạt, ăn uống khoa học. Giảm tình trạng làm dụng rượu bia, tiến tới cai rượu bia và các thực phẩm, đồ uống chứa cồn. Hạn chế ăn các thức ăn chiên xào nhiều dầu mỡ, đồ ăn nhanh,… Sử dụng nhiều rau xanh trong chế độ ăn, đặc biệt các loại rau, củ, quả tốt cho gan như súp lơ, táo, bưởi,… Có chế độ tập luyện thể dục thể thao, vận động cơ thể hợp lý để tăng sức khỏe cho cơ thể. Không thường xuyên thức quá khuya, tránh căng thẳng, stress thời gian dài để cơ thể nghỉ ngơi.

Hình 4: Bổ sung đủ rau củ trong chế độ ăn

Hạn chế sử dụng các loại thuốc gây hại cho gan nếu không cần thiết như thuốc ngủ, thuốc tránh thai khẩn cấp,…

Thường xuyên kiểm tra sức khỏe định kỳ, theo dõi các kết quả xét nghiệm theo thời gian để đánh giá được tình trạng tiến triển của bệnh.

5. Xét nghiệm Gamma GT ở đâu?

Có thể thực hiện xét nghiệm men gan Gamma ở nhiều bệnh viện, cơ sở y tế khác nhau. Tuy nhiên bạn cần chọn lựa cho mình cơ sở xét nghiệm nhanh và chính xác để có được kết quả đúng, kịp thời.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là một trong những đơn vị y tế ngoài công lập thực hiện xét nghiệm nhanh chóng, chính xác. Trung tâm xét nghiệm tại bệnh viện đã đạt và vận hành theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012, với hệ thống trang thiết bị hiện đại hàng đầu khu vực Đông Nam Á. Hệ thống được vận hành bởi các cán bộ nhân viên giàu kinh nghiệm, kết quả được nhận định sau cùng bởi các chuyên gia hàng đầu trong các lĩnh vực xét nghiệm sẽ đem tới cho bạn kết quả nhanh chóng và chính xác, từ đó các bác sĩ sẽ có những tư vấn và điều trị phù hợp trong từng bệnh lý.

Hãy liên hệ qua tổng đài 1900 56 56 56 để được tư vấn và đặt lịch khám bệnh, xét nghiệm. Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là cơ sở tiên phong trong dịch vụ lấy mẫu xét nghiệm tại nhà suốt gần 25 năm qua, luôn mang đến sự hài lòng cho quý khách hàng sử dụng dịch vụ.