Viêm gan B là một bệnh nhiễm trùng gan có khả năng đe dọa tính mạng do virus viêm gan B (HBV) gây ra. Nó có thể gây nhiễm trùng mãn tính và là nguyên nhân hàng đầu khiến người bệnh có nguy cơ tử vong cao do xơ gan và ung thư gan. Hệ thống miễn dịch của cơ thể sẽ sản xuất ra một số kháng thể đặc hiệu với các kháng nguyên là các thành phần của virus. Trong đó phải nói đến kháng thể HbcAb, là một kháng thể chống lại protein lõi của virus viêm gan B.
1. Virus viêm gan B là gì?
HBV (Hepatitis B Virus) thuộc nhóm Hepadnaviridae hay còn gọi là virus mang DNA hai sợi không khép kín có cấu trúc gồm một lớp vỏ bên ngoài bao quanh một lõi bên trong. Lớp vỏ ngoài chứa protein được gọi là kháng nguyên bề mặt virus viêm gan B (HBsAg). Lõi trong chứa kháng nguyên lõi (HBcAg).
Cơ thể đáp ứng đối với sự hiện diện của virus bằng cách sản xuất ra các kháng thể đặc hiệu kháng lại các kháng nguyên này. Vì vậy xét nghiệm chẩn đoán viêm gan B là xét nghiệm huyết thanh học tìm kiếm sự xuất hiện của 3 loại kháng nguyên (HBsAg, HBeAg, HBcAg)và 3 loại kháng thể (HbsAb, HBeAb, HBcAb) tương ứng trong máu.
Tùy theo thời gian xuất hiện của các kháng nguyên mà các kháng thể tương ứng sẽ xuất hiện ngược lại ở các thời điểm khác nhau.
Hình 1: Cấu trúc virus HBV
Khi virus xâm nhập vào cơ thể kháng nguyên HBsAg sẽ xuất hiện đầu tiên, cũng là yếu tố chỉ điểm sớm nhất cho tình trạng nhiễm HBV cấp.
Kháng nguyên HBcAg là kháng nguyên xuất hiện cuối cùng sau khi bị nhiễm virus. Nó không thể phát hiện được trong huyết thanh mà chỉ có thể được tìm thấy trong nhân của các thế bào gan. Xét nghiệm HBcAg chỉ được dùng trong nghiên cứu. Tương ứng như vậy kháng thể HBcAb là kháng thể xuất hiện sớm nhất trong huyết thanh về thời gian tiến triển của bệnh (từ 1 - 4 tuần sau khi nhiễm HBV).
Hình 2: Quá trình xuất hiện kháng nguyên và kháng thể theo thời gian nhiễm HBV
2. Kháng thể lõi viêm gan B (HBcAb)
Kháng thể HBcAb (hay còn gọi là HBcAc hay Anti - Hbc) xuất hiện trước kháng thể HBeAb và HbsAb.
Kháng thể này sẽ tồn tại trong nhiều năm và có khi tồn tại suốt đời. Nồng độ kháng thể này tăng lên trong giai đoạn mãn tính của bệnh.
Sự hiện diện đơn độc của kháng thể kháng Hbc mà không đi kèm với kháng thể kháng Hbs sẽ gợi ý một tình trạng nhiễm HBV mới. Do nồng độ kháng thể HBcAb tăng lên trong thời gian kháng nguyên bề mặt HBsAg mất đi và kháng thể HbsAb bắt đầu xuất hiện. Giai đoạn này còn được gọi là “giai đoạn cửa sổ đối với kháng nguyên lõi”. Vì vậy xét nghiệm HBcAb là xét nghiệm đáng tin cậy nhất để xác định tình trạng nhiễm HBV khi cả kháng nguyên và kháng thể bề mặt đều âm tính.
Các xét nghiệm kháng thể lõi viêm gan B là một phần của các xét nghiệm sàng lọc viêm gan B, bao gồm kháng nguyên bề mặt viêm gan B và kháng thể bề mặt viêm gan B . Ba xét nghiệm này có thể đánh giá tình trạng bệnh nhiễm trùng cấp tính và mãn tính.
3. Xét nghiệm HBcAb được tiến hành khi nào?
Bác sĩ có thể yêu cầu tiến hành xét nghiệm nếu người bệnh có các triệu chứng viêm gan như vàng da (chuyển sang màu vàng), sốt, mệt mỏi, phân nhạt, nước tiểu sẫm màu, buồn nôn, nôn mửa và chán ăn.
Nó có thể được sử dụng để sàng lọc viêm gan B vì bạn đang hiến máu hoặc muốn trở thành người hiến tạng. Viêm gan B có thể lây truyền qua đường máu hoặc ghép tạng, vì vậy người hiến được xét nghiệm để ngăn ngừa người nhiễm bệnh. Có thể đã có nhiễm trùng chỉ với các triệu chứng nhẹ, rất nhiều người không nhận ra họ đã có viêm gan B.
Những người có nguy cơ bị nhiễm viêm gan B cũng nên làm xét nghiệm này để được sàng lọc. Sàng lọc cũng thường được thực hiện cho phụ nữ mang thai, trẻ sơ sinh và người tiếp xúc trong gia đình của bệnh nhân viêm gan B, trong trường hợp tiếp xúc với máu hoặc dịch cơ thể, và cho người nhiễm HIV.
Hình 3: Các triệu chứng của bệnh viêm gan B
4. Kết quả xét nghiệm HBcAb
HBcAb gồm 2 biến thể : HBc IgM, HBc IgG.
HBc IgM là kháng thể kháng lõi của HBV typ IgM, là dấu ấn của mới nhiễm HBV, xuất hiện sớm trong những tuần đầu khi có triệu chứng, tồn tại tới 32 tuần.
Có giá trị Chẩn đoán giai đoạn cấp của viêm gan B.
HBc IgG là kháng thể kháng lõi HBV typ IgG, là dấu ấn chứng tỏ đã phơi nhiễm vi rút, nhưng đã nhiễm lâu hơn.
Có giá trị chẩn đoán viêm gan B mạn tính.
Kháng thể HBcAb IgG được sản xuất sau đó trong quá trình lây nhiễm và có khả năng sẽ có xét nghiệm HBcAb IgG dương tính trong suốt quãng đời còn lại.
Bình thường bác sĩ thưởng yêu cầu một xét nghiệm tìm tổng HBcAb, bao gồm cả IgM và IgG. Xét nghiệm IgM có thể được yêu cầu để giúp xác định xem bạn có bị nhiễm trùng cấp tính hay không.
Một xét nghiệm HBcAb dương tính phải được kết hợp với kết quả của các xét nghiệm khác. Để đưa ra kết luận có bị nhiễm trùng cấp tính hoặc mãn tính, hoặc bạn có thể miễn dịch với viêm gan B do nhiễm trùng trong quá khứ. Trong mọi trường hợp, xét nghiệm HBcAb dương tính có nghĩa là máu hoặc nội tạng của bạn không được đưa cho người nhận.
Các kết quả xét nghiệm huyết thanh chẩn đoán viêm gan B có thể xuất hiện các trường hợp:
Bảng 1: Đánh giá phối hợp kết quả xét nghiệm huyết thanh học đối với viêm gan B
Hiện nay Trung tâm Xét nghiệm của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC đã và đang thực hiện các xét nghiệm phục vụ cho việc theo dõi và điều trị bệnh virus viêm gan B. Với hệ thống máy móc trang thiết bị hiện đại được hoạt động theo sự kiểm soát nghiêm ngặt của tiêu chuẩn quốc tế ISO 15189:2012 tất cả nhân viên của trung tâm luôn nỗ lực để mang lại cho khách hàng những kết quả chính xác và nhanh chóng nhất.
Gọi điện đến tổng đài 1900 56 56 56 để được phục vụ 24/24.
1900 565656
