Tìm hiểu về bệnh Herpes và xét nghiệm HSV để chẩn đoán bệnh

Bệnh Herpes là bệnh phổ biến ở người trưởng thành với tỷ lệ ước tính là 56% mắc virus HSV type 1 và 16% mắc virus HSV type 2. Con đường lây truyền bệnh đa dạng như: tiếp xúc da với da, nước bọt, máu và dịch tiết của người mắc bệnh. Bệnh có khả năng tái phát nhiều lần do đó gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

1. Tìm hiểu về virus gây bệnh Herpes

Virus gây bệnh Herpes tên đầy đủ là Herpes Simplex Virus, viết tắt là HSV. Virus HSV gây ra tình trạng các mụn nước nhỏ mọc thành chùm gây đau rát ở môi, miệng hoặc tại các cơ quan vùng sinh dục thường gọi là bệnh mụn rộp. 

HSV có 2 chủng virus: HSV type 1 chủ yếu gây tổn thương vùng da và niêm mạc miệng, môi; HSV type 2 là nguyên nhân chủ yếu gây bệnh mụn rộp sinh dục. 

Tuy nhiên hiện nay, tỷ lệ nhiễm Herpes sinh dục do type 1 ngày càng gia tăng.

Hình 1: Hình ảnh virus Herpes

Virus lây lan dễ dàng trong nhiều trường hợp, ngay cả khi người bệnh không có bất cứ dấu hiện của triệu chứng nhiễm trùng nào. Do đó khó có thể kiểm soát được tình trạng nhiễm virus trên cơ thể để điều trị kịp thời. 

Bệnh có tỷ lệ tái phát cao, khoảng 90% với HSV-2; 50% với HSV-1 và cần điều trị sớm. Trường hợp không được điều trị kịp thời, người bệnh có thể gặp biến chứng dẫn đến vô sinh hiếm muộn. Một số ít trường hợp, virus có thể gây viêm não hoặc viêm màng não, nhiễm trùng đe dọa tính mạng. Đặc biệt phụ nữ đang mang thai nếu mắc phải virus HSV có nguy cơ dẫn đến vỡ ối sớm, đẻ non và truyền bệnh cho trẻ.

2. Triệu chứng khi mắc bệnh Herpes là gì?

Đa số các trường hợp nhiễm virus có các triệu chứng không điển hình hoặc không có triệu chứng nên rất khó phân biệt với các bệnh khác mà thường khi biểu hiện thành các dạng tổn thương trên da, bộ phận sinh dục mới nghi ngờ nhiễm HSV.

Các triệu chứng điển hình thường xuất hiện khi bệnh nhân nhiễm HSV lần đầu tiên. Khoảng 2 tuần sau khi nhiễm virus, bệnh nhân có các triệu chứng toàn thân: sốt, đau cơ, chán ăn, mệt mỏi,...

Trên da tại các cơ quan sinh dục hoặc vùng da quanh miệng, môi, mắt xuất hiện chùm các mụn nước hay các vết loét dạng mụn nước. Tại vùng da nhiễm Herpes người bệnh có cảm giác nóng, ngứa rát và đau nhức.

Hình 2: Biểu hiện khi mắc bệnh tại vị trí môi

Người nhiễm virus HSV ở cơ quan sinh dục thể gặp phải tình trạng đi tiểu nhiều lần, tiểu buốt. Trường hợp khi bệnh tiến triển nặng có thể xuất hiện tiểu ra mủ hoặc tiểu ra máu.

Giảm khoái cảm khi quan hệ tình dục hoặc có cảm giác đau khi quan hệ tình dục.

Xuất hiện nhiều hạch mọc ở vùng bẹn hoặc vùng cổ.

3. Hành vi nào làm tăng nguy cơ nhiễm virus HSV?

Bệnh lây truyền từ người sang người thông qua đường nước bọt, đường máu, qua da, quá trình quan hệ tình dục không an toàn. Ngoài ra trong quá trình mang thai nếu người mẹ mắc bệnh Herpes cũng có thể lây truyền bệnh từ mẹ sang con. Vì vậy những người có sức đề kháng yếu dễ bị virus HSV xâm nhập và gây bệnh.

Ngay cả khi quan hệ tình dục có sử dụng biện pháp bảo vệ như bao cao su vẫn có khả năng mắc bệnh Herpes. Các hình thức tiếp xúc như: hôn, quan hệ tình dục bằng miệng, quan hệ tình dục qua đường hậu môn và đường âm đạo có thể làm lây lan virus Herpes. Đặc biệt những người có quan hệ tình dục với nhiều đối tượng sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn như gái mại dâm, người có nhiều bạn tình, quan hệ đồng giới nam,…

Hình 3: Virus có thể lây truyền qua hành động hôn

Nữ giới dễ mắc bệnh Herpes hơn nam giới. Tỷ lệ nhiễm virus HSV type 2 ở nữ giới là 20,3% và nam giới là 10,6%. Ở Mỹ theo thống kê của Trung tâm Kiểm soát Bệnh tật Hoa Kỳ cho biết trong độ tuổi từ 14 - 49 tuổi, cứ 6 người thì sẽ có 1 người mắc bệnh Herpes tình dục.

Người thân nhiễm virus HSV: những người tiếp xúc thường xuyên và sinh hoạt với người thân có mắc virus này cũng có nguy cơ cao mắc bệnh do việc sử dụng các vật dụng cá nhân hay tiếp xúc với vết thương hở của người bệnh.

Virus HSV cũng có thể lây nhiễm thông qua các dụng cụ phun xăm khi thực hiện xăm môi thẩm mỹ.

4. Các phương pháp xác định virus HSV

Nếu bạn đã có các triệu chứng như đã nêu ở trên, hoặc tiếp xúc trực tiếp với người bệnh hay có người thân nhiễm virus Herpes, hãy thực hiện xét nghiệm HSV nhằm xác định tình trạng của bản thân để điều trị kịp thời và có các biện pháp phù hợp để bảo vệ sức khỏe.

Có nhiều phương pháp được sử dụng để xác định virus HSV và được chia thành 2 nhóm chính. Một là chẩn đoán trực tiếp virus HSV: xác định hình thái virus, nuôi cấy, phản ứng chuỗi Polymerase. Hai là chẩn đoán gián tiếp bằng việc phát hiện kháng thể IgG và IgM chống lại virus HSV.

- Phương pháp xác định hình thái virus là phương pháp soi dưới kính hiển vi điện tử mẫu mô từ vết loét của người bị nghi nhiễm bệnh. Phương pháp này tương đối tốn kém,bên cạnh đó phương pháp này có độ đặc hiệu cao 100% nhưng độ nhạy thấp 25 - 80%. Vì vậy đây là phương pháp  không được áp dụng phổ biến.

- Ưu điểm của phương pháp phản ứng chuỗi Polymerase là xác định rõ ràng chủng loại HSV mà người bệnh mắc thông qua thử nghiệm DNA đối với mẫu máu, mô và tủy của người bệnh hoặc người nghi nhiễm, phương pháp này có độ nhạy cao 95 - 98%.

Hình 4: Lấy máu thực hiện xét nghiệm

- Phương pháp xét nghiệm gián tiếp qua phân tích kháng thể IgG và IgM có độ nhạy và đặc hiệu cao, nhưng không phân biệt được các type HSV. Có 4 trường hợp xảy ra:

• Kết quả Herpes IgG và IgM đều âm tính: Người được xét nghiệm chưa mắc bệnh.

• Kết quả Herpes IgG âm tính và IgM dương tính: Người được xét nghiệm đang trong giai đoạn lây nhiễm HSV cấp tính lần đầu tiên.

• Với IgG dương tính và IgM âm tính: Bệnh nhân đã từng lây nhiễm virus nhưng hiện tại virus đang trong quá trình ức chế nên người bệnh không có triệu chứng nào.

• Khi cả IgG và IgM dương tính: Người bệnh đã nhiễm virus và virus đang trong giai đoạn phát triển.

5. Cơ sở xét nghiệm nào uy tín, tin cậy?

Bệnh mụn rộp không phải là bệnh có thể chữa khỏi hoàn toàn, vì vậy người mắc bệnh này thường phát bệnh tái diễn nhiều lần gây mệt mỏi, đau nhức, ngứa rát ảnh hưởng đến sinh hoạt và gây thiếu tự tin vẻ bề ngoài. Việc xét nghiệm HSV xác định có nhiễm virus Herpes sớm và có hướng điều trị kịp thời sẽ giúp người bệnh khống chế được các triệu chứng gây ảnh hưởng đến cuộc sống.

Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là đơn vị sở hữu hệ thống xét nghiệm hiện đại đạt chuẩn quốc tế ISO 15189:2012. Cùng với đội ngũ y bác sĩ tận tâm, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC là đơn vị chất lượng, uy tín trong việc khám và chẩn đoán bệnh nhanh chóng, chính xác. Khi nhận thấy những triệu chứng của bệnh hãy đến ngay cơ sở y tế để thăm khám và thực hiện xét nghiệm HSV để được điều trị kịp thời; hoặc liên hệ tổng đài 1900 565656 đặt lịch hẹn thăm khám và xét nghiệm sớm nhất.