Trẻ sơ sinh là đối tượng rất dễ bị sốt phát ban vì sức đề kháng còn yếu, hệ miễn dịch chưa hoàn thiện. Tuy không phải là căn bệnh nguy hiểm nhưng nếu để kéo dài hoặc chữa trị sai cách, bệnh sẽ khiến cho sức khỏe của trẻ bị giảm sút. Vì thế, trong giai đoạn này, có những kiến thức cần thiết về sốt phát ban ở trẻ sơ sinh để nhận diện và có cách xử trí đúng đắn là việc mọi cha mẹ nên làm.
19/05/2020 | Cha mẹ nên làm gì với hiện tượng sốt phát ban ở trẻ? 18/04/2020 | Hỏi đáp: Sốt phát ban có nguy hiểm không? 12/11/2013 | Sốt phát ban dạng sởi lây lan nhanh, vì sao?
1. Hiện tượng Sốt phát ban ở trẻ sơ sinh
1.1. Triệu chứng bệnh
Sốt phát ban là thuật ngữ được dùng để chỉ cơn sốt có kèm theo hiện tượng nổi ban đỏ trên da. Đây là bệnh rất dễ xuất hiện ở trẻ giai đoạn 6 - 12 tháng tuổi. Bệnh có khả năng lây lan rất nhanh từ người này sang người khác.
Trẻ sơ sinh khi bị sốt phát ban thường hay quấy khóc, bú kém, khó chịu sau đó sốt cao kèm theo hiện tượng chảy mũi, ho, đi ngoài phân lỏng. Sau khi hết sốt, các nốt ban màu đỏ nổi lên trên bề mặt da toàn thân. Ban có thể ngứa hoặc không.
Trẻ sơ sinh bị sốt phát ban thường sốt không cao, khỏi sau 5 - 7 ngày
Thời gian đầu sau khi phát bệnh, sốt phát ban ở trẻ sơ sinh thường lành tính, khỏi sau 5 - 7 ngày. Tùy thuộc vào cách chăm sóc của cha mẹ có đúng hay không mà thời gian khỏi bệnh ở từng trẻ sẽ có sự khác nhau. Trường hợp cha mẹ nhận diện sai bệnh, chăm sóc sai cách thì bệnh có thể biến chứng gây ảnh hưởng nặng nề cho sức khỏe của trẻ.
1.2. Nguyên nhân khiến Trẻ sơ sinh bị sốt phát ban
Mặc dù có nhiều nguyên nhân gây ra sốt phát ban nhưng phổ biến nhất là do nhiễm virus. Loại virus này thường xuất phát từ sởi, rubella, chân tay miệng, thủy đậu,... Chúng lây truyền sang người khác tương đối dễ dàng khi người bệnh ho, hắt hơi,... Khi không được chăm sóc đúng cách virus có thể gây biến chứng khiến sốt phát ban tái đi tái lại nhiều lần.
2. Phân biệt sốt phát ban ở trẻ sơ sinh với bệnh sởi
Sởi và sốt phát ban là 2 trường hợp sốt mà nhiều cha mẹ nhầm lẫn. Vì thế, cần ghi nhớ những đặc điểm khác nhau giữa chúng để tránh rơi vào tình huống này dẫn đến việc xử trí sai cách ảnh hưởng xấu đến sức khỏe:
Giai đoạn toàn phát, sởi và sốt phát ban có sự khác nhau rõ rệt:
- Sốt phát ban: thường sốt nhẹ; ban màu hồng sáng, mịn và ít khi gồ lên bề mặt da; ban nổi toàn thân nhưng mọc lộn xộn chứ không theo quy luật nào hết; khi khỏi bệnh, ban không để lại vết thâm trên da.
- Sởi: thường sốt cao đột ngột; ban mọc không dày như sốt nhưng theo quy luật từ trên xuống: đầu, mặt, thân, chân; ban gồ lên trên bề mặt da; khi ban lặn cũng đi theo trình tự cái nào mọc trước lặn trước; ban lặn có để lại vết thâm trên da.
3. Nguyên tắc cần tuân thủ khi trẻ bị sốt phát ban
Cha mẹ cần phải hiểu được rằng sốt phát ban ở trẻ sơ sinh là do virus gây nên. Bởi vậy, việc dùng thuốc kháng sinh để điều trị là không cần thiết và không đem lại tác dụng. Trong quá trình chăm sóc và điều trị cho trẻ, cha mẹ cần tuân thủ tuyệt đối các nguyên tắc sau:
Hạ sốt đúng cách là nguyên tắc cần thực hiện đầu tiên đối với sốt phát ban ở trẻ sơ sinh
- Thực hiện hạ sốt đúng cách: Sẽ có những trẻ sốt phát ban khá cao nên hạ nhiệt cho cơ thể của bé là việc cần thiết. Có thể dùng khăn sạch nhúng nước ấm rồi chườm khắp cơ thể cho bé nhất là ở 2 bên nách và 2 bên bẹn để giúp hạ sốt. Tuyệt đối không được dùng nước lạnh hoặc đá để chườm hạ sốt cho trẻ. Khi trẻ sốt trên 38.5 độ C hãy cho trẻ uống thuốc hạ sốt paracetamol loại đơn chất liều 10 - 15mg/kg, cách 4 - 6 giờ/lần.
- Vệ sinh mũi cho trẻ bằng khăn mềm và nước muối loãng; dùng các loại thuốc ho thảo dược để giảm ho và đau họng cho trẻ.
- Chọn quần áo mỏng, rộng rãi, có chất liệu mềm, thoáng để mặc cho trẻ khi bị sốt.
- Không nằm phòng điều hòa hay để quạt bật thẳng vào người của trẻ.
- Cho trẻ bú nhiều sữa mẹ để tăng sức đề kháng và bù nước, ăn thức ăn lỏng chia thành nhiều bữa để trẻ dễ tiêu hóa.
- Cố gắng cho trẻ ngủ đủ giấc, nghỉ ngơi trong môi trường sạch sẽ, yên tĩnh và thoáng mát.
- Vệ sinh da sạch sẽ để tránh tình trạng ngứa ngáy, trẻ gãi dẫn đến nhiễm trùng da.
- Không kiêng gió hay kiêng nước bằng cách trùm kín và không tắm cho trẻ. Những việc làm này dễ khiến thân nhiệt của trẻ tăng cao, khó hạ sốt, dễ co giật, nhiễm trùng da. Thay vào đó hãy tắm nước ấm để trẻ không cảm thấy khó chịu.
- Cách ly trẻ với nơi đông người và các trẻ khác để tránh lây lan bệnh cho những người xung quanh.
Trong quá trình chăm sóc trẻ bị sốt phát ban, nếu phát hiện dấu hiệu khác lạ cha mẹ cần đưa trẻ đến gặp bác sĩ ngay
- Khi chăm sóc trẻ tại nhà, cha mẹ hãy quan sát sự thay đổi ở trẻ, nếu phát hiện các dấu hiệu sau nên nhanh chóng đưa trẻ đến bệnh viện gặp bác sĩ chuyên khoa ngay:
+ Sau khi ban nổi lên, trẻ vẫn sốt cao và không có dấu hiệu hạ nhiệt.
+ Tri giác thay đổi: mê man, li bì, lừ đừ.
+ Thở nhanh, thở khó, thở mệt.
+ Co giật.
Nhìn chung, sốt phát ban ở trẻ sơ sinh là bệnh tương đối lành tính và ít khi gây nên các biến chứng nguy hiểm. Chú ý trường hợp bệnh bắt nguồn từ virus gây bệnh sởi càng cần được chú ý đặc biệt, hạ sốt và chăm sóc đúng cách bởi bệnh có thể biến chứng viêm não, viêm phổi, viêm tai giữa,... Trẻ sơ sinh là đối tượng rất nhạy cảm nên mọi biến chứng càng dễ xảy ra, cha mẹ tuyệt đối không nên chủ quan.
Với những chia sẻ trên đây chúng tôi hy vọng sẽ hữu ích đối với cha mẹ trong quá trình nhận biết và chăm sóc trẻ sơ sinh bị sốt phát ban. Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào khác hay cần tư vấn thêm về sốt phát ban ở trẻ sơ sinh các bạn có thể liên hệ tổng đài 1900 56 56 56, chuyên viên y tế của Bệnh viện MEDLATEC luôn sẵn lòng hỗ trợ để cha mẹ yên tâm, bé mạnh khỏe.