Cấy dịch niệu đạo trong chẩn đoán các bệnh lý về đường sinh dục nam

Để phát hiện và chẩn đoán các bệnh lý về đường sinh dục nam, ngoài triệu chứng lâm sàng thì các xét nghiệm dịch niệu đạo chính là phương pháp chẩn đoán chính xác nhất. Trong đó cấy dịch niệu đạo là kỹ thuật nhằm phát hiện các vi khuẩn, nấm gây bệnh ở đường sinh dục nam. Cùng tìm hiểu về phương pháp xét nghiệm này nhé.

1. Cấy dịch niệu đạo thường được thực hiện trong trường hợp nào?

Có rất nhiều các bệnh lý về đường sinh dục nam, trong đó xét nghiệm cấy dịch niệu đạo thường được thực hiện khi nghi ngờ bệnh nhân bị viêm niệu đạo, bệnh lậu,... Đa số nguyên nhân gây viêm niệu đạo đều do vi khuẩn gây ra. Chúng xâm nhập vào niệu từ da xung quanh lỗ niệu đạo hoặc lây truyền khi quan hệ tình dục không an toàn.

Hình 1: Quan hệ tình dục không an toàn là một nguyên nhân dẫn đến các bệnh về đường sinh dục

Một số tác nhân vi khuẩn gây bệnh thường gặp như:

- Vi khuẩn Chlamydia trachomatis gây bệnh Chlamydia.

- Neisseria gonorrhoeae gây bệnh lậu.

- Virus herpes simplex cũng có thể gây viêm niệu đạo.

- Trichomonas, Mycoplasma Genitalium, E.coli và các vi khuẩn khác có trong phân cũng có thể là nguyên nhân gây ra viêm niệu đạo.

Những bệnh lý này thường xảy ra với đối tượng thanh niên đã từng quan hệ tình dục. Ngoài ra những người bị suy giảm miễn dịch như HIV/AIDS, hệ miễn dịch kém cũng có nguy cơ mắc các bệnh về đường sinh dục.

Các tình trạng viêm niệu đạo thường do sự nhiễm trùng lây qua đường tình dục (viết tắt là STDs ) như lậu, giang mai, Chlamydia,... Ngoài ra những vi sinh vật không lây qua đường tình dục cũng có thể gây nhiễm trùng niệu đạo. Đó là các vi khuẩn bình thường sống ký sinh ở đường sinh dục, nhiễm trùng đường tiết niệu, bàng quang, tuyến tiền liệt,...

- Thường xuyên đi tiểu,tiểu buốt, tiểu rắt và cảm thấy bỏng rát, nước tiểu có thể bị đục và lẫn máu.

- Đầu dương vật có thể bị sưng tấy, đỏ, đau.

- Bị ngứa, khó chịu ở niệu đạo - ống dẫn tiểu.

- Cảm thấy đau rát khi quan hệ tình dục.

- Tăng tiết dịch.

- Trong trường hợp bị lậu có biểu hiện đái buốt, dịch nhiều mủ màu xanh hoặc vàng xanh, phù nề, sưng đỏ ở miệng sáo, đau rát khi quan hệ tình dục.

Hình 2: Nam giới sẽ cảm thấy khó chịu và đau rát ở vùng sinh dục.

Viêm niệu đạo nếu không được điều trị kịp thời và đúng cách sẽ gây ra những biến chứng nguy hiểm như nhiễm trùng lan sang các bộ phận khác và nguy cơ vô sinh. Chính vì vậy khi có bất cứ dấu hiệu nào bất thường, bạn nên đến ngay các cơ sở y tế uy tín để được khám và xét nghiệm dịch niệu đạo kịp thời.

2. Xét nghiệm cấy dịch niệu đạo và cách lấy bệnh phẩm 

Cấy dịch niệu đạo là phương pháp nuôi cấy dịch niệu đạo trong các môi trường thạch dinh dưỡng nhằm phát hiện sự có mặt của vi khuẩn, nấm gây bệnh. Dựa vào các đặc trưng của khuẩn lạc và tính chất sinh vật hóa hóa học của vi khuẩn mà sẽ tiến hành định danh xác định chính xác chủng loại vi khuẩn đó. Tìm ra loại kháng sinh phù hợp và hiệu quả nhất để đặc trị vi khuẩn.

Cách lấy dịch niệu đạo ở nam giới được thực hiện như sau:

- Hướng dẫn bệnh nhân bộc lộ vùng kín, dùng cồn 70% lau sạch da quy đầu và chờ khô.

- Bệnh nhân vuốt nhẹ dương vật dọc theo đường tiểu (niệu đạo) để ra cho được một giọt mủ và thấm giọt mủ lên một que tăm bông vô khuẩn, phần còn lại phết trên một lam kính.

- Nếu bệnh nhân không vuốt được mủ ra, có thể dùng que tăm bông (que gòn) mảnh luồn vào bên trong ống niệu quản sâu khoảng 3 - 4cm, xoay nhẹ và rút ra, cho ngay vào môi trường vận chuyển Stuart hay Amies, để ở nhiệt độ phòng dưới 30 độ C trong vòng 12 giờ, không bảo quản mẫu trong tủ lạnh.

- Ngoài ra các loại bệnh phẩm khác có thể lấy để khảo sát là phết hậu môn, phết họng, phết mủ khi lấy nội soi trực tràng ở người đồng tính luyến ái. 

3. Quy trình cấy dịch niệu đạo được tiến hành ra sao?

Tại phòng xét nghiệm, sau khi nhận mẫu dịch được gửi đến, kỹ thuật viên xét nghiệm cần phải kiểm tra về chất lượng dịch cũng như thông tin hành chính đầy đủ. Chuẩn bị các dụng cụ cấy tiệt trùng, tủ ấm, môi trường thạch máu, chocolate, Uti để ngoài nhiệt độ phòng 15 - 30 phút trước khi cấy.

Nhuộm Gram

Thực hiện nhuộm Gram mẫu bệnh phẩm theo đúng quy trình, quan sát dưới kính hiển vi độ phóng đại x100 (vật kính dầu):

- Nếu chỉ có từ 4 - 10 bạch cầu trong một vi trường và không có song cầu Gram (-) nội tế bào thì rất nhiều khả năng bệnh nhân bị viêm niệu đạo không phải do lậu.

- Nếu có trên 10 bạch cầu trong một vi trường và/ hoặc phát hiện có song cầu Gram (-) nội tế bào, có thể chắc trên 98% bệnh nhân bị lậu.

Hình 3: Quan sát lam nhuộm Gram dưới kính hiển vi

Nuôi cấy vi khuẩn

Tiến hành cấy dịch niệu đạo vào trong các môi trường thạch máu, chocolate và Uti theo đúng quy định. Có thể cấy thêm thạch Sabouraud nếu có yêu cầu tìm nấm men. Sau khi cấy, các đĩa thạch máu, chocolate được ủ trong tủ ấm có chứa 5 - 10% CO2, nhiệt độ 35 - 37 độ C trong vòng 18 - 24h. Còn thạch Uti để tủ ấm thường không có CO2.

Đọc kết quả

Đọc kết quả trên các loại môi trường sau 18 - 24h, theo dõi thường xuyên tình trạng mọc của các khuẩn lạc.

- Nếu sau 2 ngày kết quả vẫn không phát hiện có vi khuẩn/nấm trả kết quả âm tính.

- Nếu phát hiện vi khuẩn/nấm thì tiến hành định danh, phân lập chủng vi khuẩn thuần để làm kháng sinh đồ. Sử dụng các bộ định danh, test định danh nếu cần thiết. 

- Trả kết quả cuối cùng sau 2 - 5 ngày bao gồm kết quả định danh vi khuẩn/ vi nấm và kết quả kháng sinh đồ.

Cần chú ý một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả nuôi cấy như lấy bệnh phẩm không đúng cách, bệnh phẩm không đạt yêu cầu vô khuẩn, cách vận chuyển và bảo quản bị sai dẫn đến ảnh hưởng đến chất lượng dịch, thao tác cấy không vô khuẩn,...

Xét nghiệm nuôi cấy dịch niệu đạo được coi là phương pháp có độ đặc hiệu cao trong việc xác định tác nhân vi khuẩn, nấm gây bệnh đồng thời tìm ra kháng sinh hiệu quả cho việc điều trị. Nếu bạn hoặc người thân có bất cứ những dấu hiệu bất thường về đường sinh dục, hãy đến khám và xét nghiệm tại MEDLATEC. 

Hình 4: Khám nam khoa yên tâm, chính xác tại MEDLATEC.

Tại đây, các nhân viên y tế và bác sĩ có chuyên môn cao sẽ trực tiếp tư vấn, thăm khám và thực hiện các kỹ thuật cận lâm sàng nhằm phát hiện chẩn đoán bệnh. Bạn không cần phải ngại ngùng hay lo lắng bất cứ điều gì, mọi thông tin cá nhân của bệnh nhân sẽ hoàn toàn được giữ bí mật. Không chỉ điều trị bệnh khỏi, các bác sĩ còn tư vấn cho bạn cách vệ sinh khoa học, phòng ngừa các bệnh lây truyền qua tình dục, giúp bạn thoát khỏi những nỗi lo thầm kín bấy lâu nay.

Hãy đến trực tiếp tại cơ sở bệnh viện hoặc liên hệ với số hotline 1900 56 56 56 để được tư vấn và giải đáp kịp thời