Màng phổi là lớp màng rất mỏng bao xung quanh mỗi lá phổi trong lồng ngực. ở giữa hai lớp màng này là một khoang ảo, hay còn gọi là khoang màng phổi và có một lượng nhỏ chất lỏng khoảng vài ml chứa trong khoang nhằm giúp bôi trơn bề mặt phổi, tránh tổn thương khi hai lá phổi cọ xát vào nhau. Từ đó phổi được giãn nở tốt hơn khi chúng ta hít thở.
Tràn dịch màng phổi xảy ra khi phổi bị ứ nước, tức là chất lỏng tích tụ nhiều một cách bất thường trong khoang màng phổi. Thông thường lượng dịch lỏng tại khoang màng phổi chỉ có thể tích từ 10 - 20ml. Tràn dịch màng phổi gây nên các biến đổi trên cơ thể người bệnh như: gây khó thở, tức ngực và nguyên nhân dẫn đến tình trạng này là do nhiều loại bệnh khác nhau. Nói cách khác, tràn dịch màng phổi không phải là một bệnh mà là một hội chứng do nhiều bệnh khác nhau gây nên.

Chất lỏng tích tụ nhiều một cách bất thường trong khoang màng phổi
Các con số liên quan đến tràn dịch màng phổi:
- Hàng năm, tại Việt Nam có khoảng 1.000 bệnh nhân mắc tràn dịch màng phổi. Tuỳ thuộc vào nguyên nhân gây bệnh cũng như mức độ nghiêm trọng mà có thể để lại những biến chứng nguy hiểm, thậm chí là tử vong ở người bệnh;
- Tại Hoa Kỳ, mỗi năm có khoảng 1,5 triệu người mắc bệnh. Trong đó nguyên nhân gây ra tràn dịch màng phổi ở các ca bệnh này đó là:
- 500.000 ca do bị suy tim xung huyết;
- 300.000 người bị viêm phổi;
- 200.000 trường hợp trong thời kỳ thai nghén;
- 150.000 bệnh nhân bị tắc mạch phổi;
- 50.000 người mắc xơ gan cổ trướng.
- Có từ 80 - 90% trường hợp bị tràn dịch màng phổi xác định được nguyên nhân, từ 10 - 20% số bệnh nhân không rõ nguyên nhân gây nên tràn dịch màng phổi;
- Ngoài ra, tại các nước công nghiệp, trung bình cứ 100.000 người thì có 32 người bị tràn dịch màng phổi. Lý do dẫn tới hội chứng này đó là do bệnh về phổi như viêm phổi, tắc mạch phổi, bệnh suy tim hoặc các bệnh lý ác tính khác. Có khoảng 72% trường hợp những người bị suy tim phát hiện chất dịch trong phổi sau khi khám nghiệm tử thi, và từ 36 - 66% bệnh nhân điều trị nội trú ở bệnh viện bị tràn dịch màng phổi do viêm phổi.